پانکراتیت حاد در برخی شرایط حتی می‌تواند کشنده باشد

آفتاب یزد- شهین نجفی کشایه : پانکراس (لوزالمعده) یک غده بزرگ است که در نزدیکی معده و کبد قرار دارد. این غده با ترشح آنزیم‌های گوارشی به داخل روده کوچک به هضم غذا کمک می‌کند. همچنین مسئول ترشح انسولین و گلوکاگون در جریان خون است. این هورمون‌ها در تنظیم قند خون نقش دارند. به التهاب پانکراس «پانکراتیت» می‌گویند. التهاب پانکراس به دو شکل حاد و مزمن وجود دارد لذا با توجه به اهمیت موضوع آفتاب یزد درباره پانکراتیت حاد با دکتر مسعود صدرالدینی، فوق تخصص گوارش و کبد، دکترفرشاد خسروی، متخصص بلع و دکتر محمد امانی، فوق تخصص گوارش و کبد گفتگو کرده است.
دکتر صدر الدینی در این باره می‌گوید: ” پانکراتیت حاد “یک شرایط التهابی است که درآن غده پانکراس (لوزالمعده) دچار التهاب می‌شود. در این حالت پانکراس دردناک شده و در برخی شرایط حتی می‌تواند کشنده باشد.
وی بیان کرد: تشخیص مشکلات پانکراس اغلب دشوار است و معمولاً درمان نیز به تأخیر می‌افتد، زیرا که دسترسی به این ارگان نسبتاً دشوار می‌باشد. هیچ راه آسانی برای مشاهده پانکراس به غیر از جراحی به‌ طور مستقیم وجود ندارد. آزمایشات تصویربرداری نیز اغلب برای تشخیص دقیق ناکافی هستند.
این فوق تخصص گوارش و کبد افزود: علاوه بر فرم حاد پانکراتیت، فرم‌های ارثی و مزمن پانکراتیت نیز وجود دارد که ممکن است در طی چندین سال بیمار را دچار اختلال نمایند. اغلب افراد مبتلا به این عارضه، دچار عارضه درد و سوء تغذیه می‌باشند، خطر ابتلای به سرطان پانکراس نیز ممکن است در این افراد افزایش یابد.
وی گفت: شایع‌ترین علت بروز بیماری پانکراتیت حاد، سنگ کیسه صفرا می‌باشد. سنگ کیسه صفرا می‌تواند از طریق مجرای صفراوی مشترک بین پانکراس و کیسه صفرا عبور کرده و وارد روده کوچک شود. در ابتدای ورودی روده کوچک، مجرای اصلی پانکراس در کنار مجرای صفراوی یک مجرای مشترک را تشکیل می‌دهند.دکتر صدرالدینی ادامه داد: اعتقاد بر این است که سنگ صفرا می‌تواند در مجرای صفراوی مشترک گیر کرده و وارد مجرای پانکراس شود. در نتیجه جریان طبیعی مایع پانکراس مسدود شده و منجر به آسیب‌دیدگی پانکراس می‌شود.این فوق تخصص گوارش و کبد مطرح کرد: راه دیگری که یک سنگ می‌تواند باعث بروز بیماری پانکراتیت حاد شود این است که سنگ باعث برگشت مایع صفراوی به درون پانکراس می‌شود، در نتیجه پانکراس صدمه می‌بیند. در حالی ‌که مکانیسم واقعی ایجاد پانکراتیت توسط سنگ کیسه صفرا به‌ طور کامل مشخص نیست اما وجود ارتباط بین سنگ کیسه صفرا و پانکراتیت کاملاً روشن است.وی تصریح کرد: در ایجاد پانکراتیت حاد عوامل دیگری نیز دخیل هستند که مهمترین آنها عبارتند از داروهای مصرفی، بالا بودن‌تری گلیسیرید خون، بالا بودن کلسیم خون و مصرف الکل. دکتر صدرالدینی عنوان کرد: پانکراتیت حاد معمولا با درد تدریجی یا ناگهانی در قسمت فوقانی شکم ظاهر می‌شود که گاهی درد به پشت گسترش می‌یابد. در ابتدا ممکن است درد خفیف باشد و پس از خوردن غذا بدتر شود. این درد اغلب شدید و ثابت است و در صورت عدم درمان معمولاً برای
چند روز دوام خواهد داشت. این فوق تخصص گوارش و کبد اضافه کرد: فرد مبتلا به پانکراتیت حاد معمولا بسیار بدحال به نظر می‌رسد و به فوریت‌های پزشکی نیاز دارد. در اغلب موارد نیاز است بیمار برای سه تا پنج روز در بیمارستان بستری شود تا از نزدیک تحت نظر قرار داشته باشد، درد او کنترل شود و به ‌صورت وریدی میزان آب بدن او تعدیل گردد. وی در ادامه خاطرنشان کرد که علائم دیگر پانکراتیت حاد می‌تواند شامل متورم و حساس شدن شکم، تهوع و استفراغ، تب، نبض سریع است.دکتر صدرالدینی اظهار کرد: پانکراتیت حاد
از طریق بررسی سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و به‌ طور معمول با آزمایش خون (آمیلاز یا لیپاز) برای آنزیم‌های گوارشی لوزالمعده تشخیص داده می‌شود.
این فوق تخصص گوارش و کبد اشاره کرد: در طول بیماری پانکراتیت حاد، سطح آمیلاز یا لیپاز خون معمولاً تا سه برابر سطح طبیعی افزایش می‌یابد. در برخی موارد که در شاخص‌های آزمایش خون افزایشی مشاهده نشده باشد اما بیمار مشکوک به پانکراتیت باشد، ممکن است آزمایشات تصویربرداری شکم، مانند سی‌تی‌اسکن تجویز شود. وی می‌گوید که پس ‌از آنکه تشخیص پانکراتیت تأیید شد، برای کمک به شناسایی علت بیماری، ممکن است آزمایشات تصویربرداری خاصی در طول زمان بستری شدن در بیمارستان و یا پس از آن انجام گیرد. برخی از این آزمایشات عبارتند از سونوگرافی ترانس ابدومینال (ناحیه شکم)، سونوگرافی آندوسکوپیک، کلانژیوپانکراتوگرافی رزونانس مغناطیسی و سی‌تی‌اسکن است.دکتر صدر الدینی ادامه داد: روش تشخیصی سونوگرافی ترانس ابدومینال (ناحیه شکم) به‌ طور معمول در طول بستری شدن بیمار انجام می‌گیرد تا به ‌طور خاص کیسه صفرا و مجاری صفراوی مورد ارزیابی قرار گیرد چرا که سنگ‌های صفراوی شایع‌ترین علت پانکراتیت حاد محسوب می‌شوند.این فوق تخصص گوارش و کبد افزود: روش سونوگرافی آندوسکوپیک معمولاً درطول پانکراتیت حاد مورد نیاز نمی‌شود. درمقایسه با سونوگرافی ترانس ابدومینال، این روش نسبتاً تهاجمی‌تر است. در این روش پزشک یک لوله نازک انعطاف‌پذیر را برای ارزیابی به داخل معده می‌فرستد.
وی بیان کرد: ” کلانژیوپانکراتوگرافی رزونانس مغناطیسی” نیز یک روش تشخیصی غیرتهاجمی است که در آن با استفاده از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر‌آی )، از سطح مقطع قسمت‌های مختلف بدن تصویربرداری می‌شود. دکتر صدر الدینی عنوان کرد که سی‌تی‌اسکن یک روش رادیوگرافی غیرتهاجمی (اشعه ایکس) است که از قسمت‌های مختلف بدن تصاویر سه‌بعدی تهیه می‌کند.

از درمان‌های اولیه برای پانکراتیت حاد رساندن مایعات کافی به بیمار است
این فوق تخصص گوارش و کبد توضیح داد: یکی از درمان‌های اولیه برای پانکراتیت حاد رساندن مایعات کافی به بیمار، به‌ ویژه در ۲۴ ساعت اول از شروع درمان بیماری است. پانکراتیت شرایطی است که با تورم و التهاب زیادی همراه است. دادن مایعات داخل وریدی مانع از دست دادن آب بدن شده و خون‌رسانی کافی به سایر اندام‌ها را برای حمایت از بهبودی بیمار تضمین می‌کند. وی افزود: در ابتدای درمان‌های اولیه پانکراتیت حاد، در طول
۲۴ تا ۴۸ ساعت اول، هیچ ماده غذایی به بیمار داده نمی‌شود تا لوزالمعده و روده‌ها به استراحت بپردازند. پس از ۴۸ ساعت، یک برنامه‌ریزی تغذیه‌ای مناسبی باید طرح‌ریزی شود زیرا پانکراتیت حاد وضعیت بسیار فعالی از التهاب و آسیب‌دیدگی اندام است که برای حمایت از روند بهبودی به کالری زیادی نیاز دارد.
دکتر صدر الدینی ادامه داد: در اغلب موارد، بیماران مبتلا به پانکراتیت حاد پس از درمان اولیه می‌توانند بعد از ۴۸ ساعت خودشان تغذیه خود را شروع نمایند. اگر این کار امکان‌پذیر نباشد، با استفاده از یک لوله مخصوص که از طریق بینی نصب می‌شود، می‌توان مواد غذایی را به روده‌ها منتقل نمود. این روش امن‌تر از تغذیه فرد به‌ صورت داخل وریدی می‌باشد.
این فوق تخصص گوارش و کبد اظهار کرد: داروهای داخل وریدی، معمولاً مسکن‌های قوی است که در کنترل درد ناشی از پانکراتیت حاد مؤثر هستند. تهوع یک علامت شایع است و می‌تواند به علت التهاب لوزالمعده و همچنین کند شدن روده ایجاد شود. داروهای داخل وریدی مؤثری برای تهوع در دسترس هستند. با فروکش کردن التهاب، درد و تهوع نیز کاهش می‌یابد.
وی متذکر شد: علاوه بر ارائه مراقبت‌های حمایتی، علل زمینه‌ای بیماری پانکراتیت حاد نیز باید بی‌درنگ مورد ارزیابی قرار بگیرند. اگر پانکراتیت حاد در اثر عواملی همچون سنگ کیسه صفرا، مصرف داروها،‌تری گلیسیرید بالا و یا بالا بودن کلسیم خون در بدن بیمار (و یا دیگر علل خارجی) ایجاد شده باشد، درمان‌های مستقیم باید لحاظ گردد.
دکتر صدرالدینی اذعان داشت: ” آندوسکوپی رتروگراد کلانژیوپانکراتوگرافی ” نیز یک روش درمانی است که در آن پزشک متخصص و آموزش‌دیده، یک لوله انعطاف‌پذیر و نازکی را با یک دوربین از طریق دهان بیمار وارد اولین بخش از روده کوچک (دوازدهه) می‌کند، این لوله می‌تواند وارد مجرای صفراوی و مجرای پانکراس شود. از طریق این دستگاه، یک کاتتر کوچک را می‌توان وارد مجرای صفراوی نمود، جایی که ممکن است یک سنگ گیر کرده باشد و موجب بروز پانکراتیت شده باشد.
این فوق تخصص گوارش و کبد افزود: برخی درمان‌های تخصصی دیگر را می‌توان به کمک روش آندوسکوپی رتروگراد کلانژیوپانکراتوگرافی انجام داد که شامل اسفنکتروتومی، حذف سنگ صفرا، قرار دادن استنت، دیلاتاسیون
(گشاد گردن) با بالون است.
وی بیان کرد: شواهد پایه و بالینی نشان می‌دهد که پیشرفت پانکراتیت حاد و پانکراتیت مزمن می‌تواند با استرس اکسیداتیو همراه باشد. یافته‌های علمی نشان داده است که شاخص فعالیت رادیکال‌های آزاد و استرس اکسیداتیو در خون و شیره دوازدهه بیماران مبتلا به پانکراتیت بالاتر است.
دکتر صدرالدینی افزود: بر اساس این یافته‌ها، استفاده از رژیم‌های آنتی‌اکسیدانی در مدیریت پانکراتیت حاد و مزمن به‌ عنوان یک مکمل غذایی و یک درمان مکمل، در ترکیب با درمان‌های سنتی برای بیمار مفید است.

داشتن سابقه سنگ‌ صفرا خطر ابتلا به پانکراتیت حاد را افزایش می‌دهد
در ادامه نیز دکتر خسروی در اینباره خاطرنشان کرد: پانکراتیت یا التهاب پانکراس زمانی اتفاق می‌‌افتد که آنزیم‌های گوارشی به جای شکستن بافت غذاها در روده کوچک، پانکراس را مورد حمله قرار می‌دهند.
وی ادامه داد: در مواردی که پانکراتیت حاد باشد تنها یک مورد حمله به پانکراس اتفاق افتاده و طی آن بافت این عضو دچار التهاب می‌شود، اما پس از مدتی به حالت عادی باز می‌‌گردد. در پانکراتیت مزمن التهاب روز به روز شدت یافته و به مرور بافت پانکراس و عملکرد آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
این متخصص بلع اظهار کرد: داشتن سابقه سنگ‌ صفرا خطر ابتلا به پانکراتیت حاد را افزایش می‌دهد. از طرفی مصرف الکل عامل ابتلا به پانکراتیت مزمن است. وی افزود: دیگر اختلالات کیسه صفرا، سابقه خانوادگی، مصرف یک سری داروها، آسیب فیزیکی به شکم، مصرف سیگار و انواع زخم‌ها از دیگر عوامل خطر ابتلا به التهاب پانکراس هستند. دکتر خسروی بیان کرد: بروز درد شدید در بالای شکم که گاهی به پشت و حتی قفسه سینه کشیده می‌شود، تهوع، استفراغ، افزایش ضربان قلب، تب، تورم بالای شکم، آسیت (تجمع آب و مایعات در فضای شکم)، کاهش فشار خون، یرقان خفیف (زردی پوست و سفیده چشم) شایع‌ترین علائم احتمالی ابتلا به پانکراتیت هستند، هرچند که هر فردی ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند. این متخصص بلع اشاره کرد: مصرف الکل و داشتن سنگ کیسه صفرا از اصلی‌‌ترین علل پانکراتیت است. دیگر عوامل نه چندان شایع مثل مصرف داروهای خاص، عفونت، آسیب فیزیکی، اختلالات متابولیکی و عمل جراحی نیز جزو علل ابتلا به این بیماری شناخته می‌شوند.
وی مطرح کرد که در حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد موارد علت ابتلا به پانکراتیت حاد مشخص نیست. در موارد نادری التهاب پانکراس ریشه ژنتیکی (وراثت) دارد.
دکتر خسروی توضیح داد: پزشک در هنگام معاینه فرد جهت تشخیص پانکراتیت، علائمی مثل یرقان، ضعف و وزن بسیار کم، اسهال یا مدفوع بدبو را مورد بررسی قرار می‌‌دهد. این متخصص بلع متذکر شد: بیمارانی که سابقه خانوادگی التهاب پانکراس، مصرف الکل و ابتلا به سایر دردهای شکمی داشته‌اند باید از جهت ابتلا به پانکراتیت مزمن مورد آزمایش قرار گیرند.پزشک در این موارد از یک یا چند نمونه از آزمایشات استفاده می‌‌کند که شامل آزمایش خون، آزمایش مدفوع، سونوگرافی، عکسبرداری از پانکراس و مجاری صفراوی، آزمایش بررسی عملکرد پانکراس است. وی افزود: آزمایش خون، جهت تشخیص ناهنجاری‌های مربوط به پانکراتیت مزمن و کمک به شناسایی التهاب حاد از سمت پزشک تجویز می‌شود.دکتر خسروی افزود: به منظور اندازه‌گیری میزان چربی دفع شده افرادی که درگیر پانکراتیت مزمن هستند، مقدار زیادی چربی از طریق مدفوع دفع می‌کنند زیرا این چربی‌ها یا به درستی هضم نشده یا روده کوچک توانایی جذب آنها را نداشته است. این متخصص بلع مطرح کرد: سونوگرافی به شیوه آندوسکوپی تصاویر واضحی از لوزالمعده، مجاری صفراوی و پانکراس در اختیار پزشک قرار می‌‌دهد که نسبت به سونوگرافی معمولی شامل جزئیات بیشتری است. پزشک لوله باریک و منعطف آندوسکوپ را از طریق دهان وارد معده می‌کند، سپس تصاویری از فضای داخلی معده توسط دوربین متصل به آندوسکوپ بر روی نمایشگر نمایش داده می‌شود. وی اظهار کرد: با کمک آندوسکوپی از پانکراس و مجاری صفراوی و لوله‌ای که وارد دهان می‌‌شود، تصاویری از پانکراس و مجاری صفراوی در اختیار پزشک قرار داده خواهد شد. با ورود یک مایع رنگی به داخل لوله آندوسکوپی، امکان عکسبرداری از فضای داخلی شکم نیز فراهم می‌‌شود.دکتر خسروی ابراز کرد: در شرایطی که بیمار کاهش وزن چشمگیری داشته یا با مشکل اختلال در جذب مواد مغذی مواجه باشد، آزمایش بررسی عملکرد پانکراس انجام خواهد شد. طی این آزمایش چند مرحله‌ای وضعیت پانکراس از جهت ترشح آنزیم‌های گوارشی یا دیگر ترکیبات لازم برای هضم بررسی می‌‌شود. این متخصص بلع اشاره کرد: معمولا درمان پانکراتیت حاد فقط چند روز به طول می‌انجامد، مگر اینکه عوارض جانبی آن گریبانگیر فرد شده باشد. اصلی‌ترین روش‌های درمان این اختلال تزریق داروهای وریدی، مصرف
آنتی بیوتیک و مسکن است. وی اضافه کرد: در صورتی که پانکراتیت در اثر وجود سنگ صفرا ایجاد شده باشد، می‌بایست طی یک عمل جراحی کیسه صفرا برداشته شده یا مشکل مجاری صفراوی با جراحی آندوسکوپیک برطرف شود.پس از برداشتن سنگ کیسه صفرا و کنترل التهاب وضعیت پانکراس به حالت اولیه باز می‌گردد.
دکتر خسروی خاطرنشان کرد: در شرایطی که عملکرد پانکراس دچار اختلال شده باشد، پزشک با تجویز انواع مسکن ها، اصلاح تغذیه و مشکلات متابولیکی سعی در برطرف کردن مشکل دارد.این متخصص بلع افزود: تزریق وریدی دارو، مصرف مسکن، رژیم غذایی کم چربی و مصرف مکمل‌های آنزیم از جمله روش‌‌های درمان پانکراتیت مزمن هستند. همچنین انجام عمل جراحی نیز به تسکین درد شکم، بازیابی ترشحات پانکراس و کاهش دفعات حمله آنزیم‌ها کمک می‌کند.وی اشاره کرد: اگر علت اصلی ابتلا به التهاب پانکراس، سنگ کیسه صفرا باشد، پزشک انجام عمل جراحی و برداشتن کیسه صفرا را توصیه می‌کند.جراحی پانکراس شامل عمل تخلیه ترشحات این عضو یا برداشتن بافت‌های آسیب دیده است. دکتر خسروی گفت: اگر مصرف الکل علت ابتلا به پانکراتیت باشد، پزشک برنامه درمانی ویژه‌ای برای پرهیز از مصرف الکل تنظیم خواهد کرد.

 پانکراتیت حاد در واقع التهاب ناگهانی لوزالمعده است
در ادامه نیز دکتر امانی در اینباره ابراز داشت: آسیب دیدگی لوزالمعده زمانی اتفاق می‌افتد که آنزیم‌های گوارشی قبل از اینکه در روده کوچک رها شوند شروع به فعالیت می‌کنند و پانکراس یا همان لوزالمعده را مورد حمله قرار می‌دهند. وی اظهار کرد: بیماری پانکراتیت در واقع همان التهاب لوزالمعده است که به دلایل متفاوتی بروز می‌کند و علائم مختلفی هم دارد. دو نوع پانکراتیت وجود دارد: پانکراتیت حاد که خیلی ناگهانی و در عرض چند روز گسترش پیدا می‌کند و پانکراتیت مزمن که چندین سال به طول می‌انجامد.
این فوق تخصص گوارش و کبد مطرح کرد: لوزالمعده یا پانکراس غده بزرگی است که پشت معده و کنار روده کوچک قرار دارد. این غده دو وظیفه اصلی و مهم را انجام می‌دهد. آنزیم‌های گوارشی قدرتمند و موثری در روده کوچک آزاد می‌کند که به هضم بهتر و سریع‌تر غذا کمک می‌کنند. هورمون‌های انسولین و گلوکاگون را وارد جریان خون می‌کند تا به بدن کمک کنند بتواند از مواد غذایی به عنوان منبع انرژی استفاده کند.وی تشریح داد: پانکراتیت حاد در واقع التهاب ناگهانی لوزالمعده است. همان طور که گفته شد لوزالمعده غده بزرگی است که در قسمت فوقانی شکم و پشت معده قرار دارد و مسئول تولید و ترشح هورمون‌ها و آنزیم‌های گوارشی است. وقتی التهاب لوزالمعده بروز می‌کند، این آنزیم‌ها که به طور عادی در دستگاه گوارش آزاد می‌شوند شروع به آسیب زدن به خود لوزالمعده می‌کنند و در نتیجه این غده متورم و ملتهب می‌شود.دکتر امانی ادامه داد: این مسئله باعث می‌شود آنزیم‌های بیشتری در بافت‌های اطراف پانکراس و همین طور در جریان خون بدن آزاد شوند و به این ترتیب نه تنها روند هضم غذا کند و دردناک می‌شود بلکه ممکن است سایر عملکردهای بدن نیز تحت تاثیر قرار بگیرد. اگر حملات آنزیم‌ها به پانکراس شدید، طولانی مدت و یا مکرر باشد لوزالمعده به طور دائمی آسیب می‌بیند و زخم می‌شود. این فوق تخصص گوارش و کبد متذکر شد که دقیقا مشخص نیست که چرا آنزیم‌های گوارشی به لوزالمعده حمله می‌کنند و در بسیاری موارد دلیلی برای این مسئله پیدا نمی‌شود اما چند عامل شناخته شده برای پانکراتیت حاد وجود دارد.
وی افزود: سنگ کیسه صفرا یکی از شایع‌ترین دلایل بروز پانکراتیت حاد است. وقتی سنگ‌های صفراوی از کیسه صفرا خارج می‌شوند می‌توانند مجرای لوزالمعده که آنزیم‌های گوارشی را از لوزالمعده به روده کوچک منتقل می‌کند را مسدود کنند. به این ترتیب آنزیم‌ها نمی‌توانند از لوزالمعده خارج شوند و دوباره به محل قبلی شان یعنی همان لوزالمعده برمی گردند و باعث التهاب می‌شوند. دکتر امانی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از دلایل ابتلا به پانکراتیت حاد، مصرف الکل است. برخی افراد بعد از مصرف مشروبات الکلی دچار این بیماری می‌شوند. علاوه بر این، در صورتی که الکل به همراه دخانیات مصرف شود خطر ابتلا به پانکراتیت حاد نیز افزایش پیدا می‌کند.این فوق تخصص گوارش و کبد ابراز داشت: سایر عواملی که ممکن است باعث ایجاد پانکراتیت حاد شوند عبارتند از استفاده از داروهایی مثل سولفا داروها، دیورتیک‌ها یا قرص‌های آب مثل هیدروکلروتیازید، داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی بدن مثل آزاتیوپرین، داروهای درمان HIV است.وی افزود: جراحی شکم، ترومای شدید، شرایط متابولیکی خاص مثل بالا بودن میزان‌تری گلیسیرید یا کلسیم خون و ابتلا به برخی عفونت‌ها مثل اوریون یا هپاتیت ویروسی نیز از دیگر دلایل ابتلا به بیماری پانکراتیت حاد است. دکتر امانی گفت: شایع‌ترین علامت بیماری پانکراتیت حاد درد قسمت فوقانی شکم است که می‌تواند قابل تحمل و یا خیلی شدید باشد. این درد معمولا درست زیر دنده‌ها و در وسط بدن احساس می‌شود اما گاهی اوقات ممکن است بیمار در سمت راست یا چپ بدنش هم درد را حس کند. در برخی موارد هم ممکن است درد به کمر، پهلو، قفسه سینه و یا پایین شکم هم کشیده شود.این فوق تخصص گوارش و کبد تصریح کرد: درد پانکراتیت حاد به سرعت و اغلب در عرض سی دقیقه به اوج خودش می‌رسد و اگر ناشی از مصرف مشروبات الکلی باشد معمولا یک تا سه روز بعد از مصرف الکل شروع می‌شود. اغلب اوقات پیدا کردن موقعیتی که بتواند درد این بیماری را کاهش بدهد دشوار است اما ممکن است بیمار با خم شدن یا دراز کشیدن احساس درد کمتری داشته باشد. از طرف دیگر به طور معمول غذا خوردن احساس درد را بیشتر می‌کند. وی اظهار کرد: سایر علائم پانکراتیت حاد عبارتند از تهوع و استفراغ، بی‌اشتهایی و نفخ شکم است و در موارد شدیدتر ممکن است بیمار دچار تب، مشکلات تنفسی، ضعف و یا شوک شود. دکتر امانی می‌گوید که تشخیص بیماری پانکراتیت حاد بر اساس موارد مختلفی انجام می‌گیرد که شامل علائم بیمار و معاینات جسمی است. این فوق تخصص گوارش و کبد اضافه کرد: آزمایش خون می‌تواند بالا بودن میزان آنزیم‌های پانکراس را نشان بدهد. در برخی موارد نیز ممکن است
از اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) برای تشخیص استفاده شود.
سی تی اسکن می‌تواند تورم لوزالمعده و تجمع مایعات در شکم بیمار را نشان دهد. در صورتی که پزشک به وجود سنگ کیسه صفرا شک کند برای اطمینان از این مسئله از معاینه سونوگرافی کیسه صفرا استفاده می‌کند. وی تشریح کرد: در اغلب موارد پانکراتیت خفیف تا متوسط در عرض یک هفته پس از درمان از بین می‌رود اما موارد شدیدتر ممکن است چند هفته طول بکشند. اگر لوزالمعده دچار حملات شدید یا مکرر شود که آسیب جدی در پی داشته باشد ممکن است بیمار به پانکراتیت مزمن دچار گردد.دکتر امانی توصیه کرد: اگر مشکوک به پانکراتیت حاد هستید تا قبل از مراجعه به پزشک چیزی نخورید و نیاشامید. غذا خوردن و نوشیدن مایعات باعث آزاد شدن آنزیم‌های گوارشی از لوزالمعده می‌شود و همین مسئله درد را تشدید می‌کند. اکثر افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند باید در بیمارستان بستری و با داروهای مسکن و تزریقات داخل وریدی درمان شوند.این فوق تخصص گوارش و کبد متذکر شد: تا زمانی که علائم بیمار مبتلا به پانکراتیت بهبود پیدا نکند اجازه خوردن و یا نوشیدن چیزی ندارد. در اغلب موارد نمی‌توان برای سرعت بخشیدن به روند بهبودی و درمان بیمار کاری انجام داد. اگر این دوره طولانی شود و بیمار بیشتر از یک هفته نتواند غذا بخورد تغذیه او از طریق تزریق داخل وریدی و با سرم انجام می‌شود. وی افزود: در برخی موارد نیز پزشک برای جلوگیری یا درمان عفونت لوزالمعده یا بافت‌های اطراف آن آنتی بیوتیک تجویز می‌کند. در بیشتر موارد نیازی به داروهای بیشتر وجود ندارد. دکتر امانی توضیح داد: اگر پانکراتیت حاد به دلیل سنگ‌های کیسه صفرا ایجاد شده باشد پزشک از آزمایش”‌ای آر سی پی ” برای معاینه مجرای لوزالمعده استفاده می‌کند.این فوق تخصص گوارش و کبد اضافه کرد: در طی انجام این روش ممکن است پزشک مجبور شود با ایجاد یک برش مجرای صفراوی مسدود شده را باز کند و به احتمال زیاد کیسه صفرا نیز برداشته می‌شود. این کار معمولا چند روز یا چند هفته بعد از بهبود این بیماری انجام می‌شود. در موارد نادری هم ممکن است به عمل جراحی نیاز باشد.وی مطرح کرد: خودداری از مصرف مشروبات الکلی نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به این بیماری دارد. اگر سابقه ابتلا به پانکراتیت ناشی از مصرف الکل دارید به طور جدی باید از مصرف مشروبات الکلی خودداری کنید. این مسئله در پیشگیری از عود مجدد بیماری و یا ابتلا به پانکراتیت مزمن بسیار مهم است. دکتر امانی تصریح کرد: در مورد پیشگیری از بروز پانکراتیت حاد غیر مرتبط با الکل کار زیادی نمی‌توان انجام داد. با این حال اقدامات پیشگیرانه در خصوص ابتلا به سنگ‌های صفراوی می‌تواند مانع از ایجاد پانکراتیت حاد شود.این فوق تخصص گوارش و کبد توصیه کرد: برای جلوگیری از ایجاد سنگ‌های کیسه صفرا وزن تان را در محدوده طبیعی نگه دارید و از کاهش وزن ناگهانی و به سرعت خودداری کنید. وی مطرح کرد: اگر علت پانکراتیت حاد سنگ کیسه صفرا تشخیص داده شود، معمولا برای جلوگیری از آسیب دیدگی بیشتر لوزالمعده جراحی کیسه صفرا توصیه می‌شود. در مواردی که مصرف یک داروی خاص باعث التهاب پانکراس شود نیز قطع مصرف دارو می‌تواند به بهبود پانکراتیت حاد کمک کند.
دکتر امانی توصیه کرد: در برخی موارد که عبارتند از درد شدید شکم که بیش از سی دقیقه طول بکشد و احساس درد همراه با استفراغ و حالت تهوع شدید حتما به پزشک مراجعه کنید یا با پزشک تماس بگیرید.
این فوق تخصص گوارش و کبد تصریح کرد: در بیشتر موارد پانکراتیت حاد خود به خود و بعد از چند روز برطرف می‌شود و معمولا با عوارض و مشکلات خاصی همراه نیست. اما درصد کمی از بیماران ممکن است با عوارضی مثل آبسه لوزالمعده روبرو شوند که به درمان و پیگیری‌های بیشتری نیاز دارد.
وی در پایان گفت: پانکراتیت ناشی از مصرف الکل با نوشیدن مجدد مشروبات الکلی عود می‌کند و ممکن است باعث آسیب دیدگی دائمی لوزالمعده و همچنین ابتلا به پانکراتیت مزمن شود.