آفتاب یزد – منیرسادات ذوالفقاری اجلال منش: بیماری کبد چرب غیر الکلی به طور فزآیندهای در سراسر جهان، به ویژه در کشورهای غربی رایج است. در ایران، این بیماری شایعترین بیماری مزمن کبدی است که حدود یک چهارم جمعیت ایران را تحت تاثیر قرار میدهد. بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) نوعی بیماری کبدی است […]
آفتاب یزد – منیرسادات ذوالفقاری اجلال منش: بیماری کبد چرب
غیر الکلی به طور فزآیندهای در سراسر جهان، به ویژه در کشورهای غربی رایج است. در ایران، این بیماری شایعترین بیماری مزمن کبدی است که حدود یک چهارم جمعیت ایران را تحت تاثیر قرار میدهد. بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) نوعی بیماری کبدی است که توسط الکل ایجاد نمیشود و معمولا در مراحل اولیه علائمی ایجاد نمیکند، اما میتواند به دلیل تجمع چربی، التهاب و زخم در کبد باعث بروز مشکلات سلامتی شود و کیفیت زندگی این افراد را به صورت جدی کاهش دهد لذا با توجه به اهمیت موضوع آفتاب یزد در اینباره با دکتر مسعود صدرالدینی، فوق تخصص گوارش وکبد و دکترفرشاد خسروی، متخصص بلع و دکتر محمد امانی، فوق تخصص گوارش وکبد گفتگو کرده است.
دکتر صدرالدینی در این باره میگوید: التهاب و تجمع چربیها در بافت فیبروز کبد نشاندهنده بیماری کبد چرب غیر الکلی خواهد بود. از نشانههای ابتلا به این عارضه درد در ناحیه بالای شکم در سمت راست میباشد.
وی ادامه داد: تنها دلیل ابتلا به این بیماری مصرف مشروبات الکلی نیست حتی در موارد دیده شده است که افراد بدون سابقه مصرف مشروبات الکلی به این عارضه مبتلا شدهاند لذا هنوز علت دقیق بیماری کبد چرب غیر الکلی ناشناخته است.
این فوق تخصص گوارش وکبد اظهار کرد: تجمع چربی در کبد در سنین مختلف اتفاق میافتد، طبق مشاهدات انجام شده کودکان بالای ده سال و افراد در دوره سنی چهل تا شصت سال بیشتر به این عارضه مواجهه بوده اند. همچنین شیوع بیماری کبد چرب غیر الکلی در زنان به نسبت مردان بیشتر است.
وی مطرح کرد: تشخیص تجمع چربی در کبد بسیار سخت است و اکثریت افرادی که به مشکلات کبدی مبتلا هستند متوجه بیماری خود نخواهند بود اما افرادی که به علت کبد چرب غیرالکلی دچار سیروز کبدی شدهاند با آسیبهای بیشتر کبدی مواجه شده اند. دکتر صدر الدینی بیان کرد: درمان کبد چرب غیر الکلی براساس علت زمینهای متفاوت میباشد. افرادی که به بیماری دیابت، اضافه وزن یا چاقی مواجههاند بهتر است برای درمان بیماری کبد چرب غیر الکلی به کنترل و درمان مشکلات خود بپردازند تا بتوان به کنترل و درمان کبد چرب غیر الکلی نیز پرداخت.
این فوق تخصص گوارش وکبد متذکر شد: به طور معمول مهمترین عوامل و عللی که سبب ایجاد کبد چرب میگردد، اضافه وزن، دیابت، افزایش چربی خون و مصرف برخی داروها میباشد.وی ابراز داشت: در بیشتر افراد بیماری کبد چرب با اختلالات خاصی همراهی دارد که مهمترین آن عبارتند از چاقی، افزایش چربی خون، دیابت، مقاومت به انسولین، جراحی شکم و مصرف داروها و سموم میباشد.
دکتر صدر الدینی افزود: اکثریت افراد مبتلا به کبد چرب غیر الکلی با چاقی و اضافه وزن مواجهه هستند و اکثریت آنها بیش از ده تا چهل درصد به اضافه وزن دچار هستند. این فوق تخصص گوارش وکبد ادامه داد: افزایش چربی خونتری گلیسیرید و کلسترول از عواملی است که سبب ابتلا به کبد چرب غیر الکلی میشود و بیماری دیابت از دیگر عواملی است که تا حدود هفتاد و پنج درصد موجب ابتلا به این بیماری میشود.وی عنوان کرد: در صورتی که بدن فرد قادر به استفاده از انسولین، سوخت و ساز قند نباشد به بیماری دیابت مبتلا میگردد. جالب است بدانید که مقاومت به انسولین از عواملی است که سبب اضافه وزن و افزایش چربی خون میشود که میتواند زمینه ساز ابتلا به بیماری کبد چرب
غیر الکلی گردد.
دکتر صدر الدینی بیان کرد: انجام برخی جراحی شکم همچون برداشتن قسمتی از روده یا معده جهت کاهش وزن، جراحی کیسه صفرا، لوزالمعده یا بای پس از جمله مواردی هستند که بر روی ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی تاثیرگذار خواهد بود.این فوق تخصص گوارش و کبد میگوید: داروها و سموم نیز از دیگر عواملی است که میتواند بر روی بیماری کبد چرب غیر الکلی تاثیر بگذارد و سبب ابتلا به این عارضه شود.
در اکثریت موارد بیماری کبد چرب غیر الکلی بدون علامت میباشد
وی اذعان داشت: در اکثریت موارد بیماری کبد چرب غیر الکلی بدون علامت میباشد اما به ندرت با علائمی همچون خستگی، ضعف، احساس ناراحتی در بالای شکم همراه است البته بایستی بدانید که داشتن این علائم تنها به معنای ابتلا این بیماری نیست بلکه تا حدودی میتوان از این طریق به ابتلا بیماری کبد چرب
غیر الکلی (NASH ) پی برد. دکتر صدرالدینی متذکر شد: روشهای متعددی به تشخیص بیماری کبد چرب غیر الکلی کمک مینمایید اما آنچه بهتر است بدانید اینکه تشخیص قطعی این بیماری با کمک نمونهبرداری کبد صورت میگیرد.
این فوق تخصص گوارش وکبد ادامه داد: شرح حال بیماری کمک بسزایی در آگاهی از شرایط و وضعیت بیمار به متخصص گوارش ارائه میدهد و پزشک با کمک و بررسی آنها میتواند فاکتورهای بیماری کبدی را ارزیابی نمایید.
وی اضافه کرد: معاینه فیزیکی یکی دیگر از روشهای تشخیصی بیماری کبد چرب غیر الکلی است که به نرمال بودن یا نبودن کبد میتوان از این طریق پی برد.
دکتر صدرالدینی اشاره کرد: بررسی تستهای کبدی کمک مینمایند تا عملکرد کبدی مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. به طور معمول سطح آنزیمهای کبد AST و ALT در افرادی که مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی هستند، افزایش یافته است.این فوق تخصص گوارش وکبد افزود: انجام سی تی اسکن، ام.آر.آی به تشخیص تجمع چربی در کبد و تشخیص بیماری کبد چرب غیر الکلی کمک بسزایی مینمایید.وی یادآور شد: تشخیص بیماری کبد چرب از طریق موارد گفته شده امکان پذیر است اما تشخیص قطعی این بیماری از طریق نمونهبرداری میسر میباشد زیرا نمونهبرداری کبد کمک مینمایید تا شدت بیماری نیز مشخص گردد.
دکتر صدرالدینی گفت: به طور کلی بیماری کبد چرب غیر الکلی، بیماری است که تشخیص آن به سختی انجام میشود اما قابل درمان است. در صورت داشتن هر گونه علائم گفته شده سعی نمایید به یک متخصص مراجعه نمایید تا هر چه سریعتر به تشخیص و درمان بیماری خود بپردازید.
هیچ دارویی برای درمان بیماری کبد چرب غیر الکلی وجود ندارد
در ادامه نیز دکتر خسروی در اینباره خاطرنشان کرد: بیماری کبد چرب
غیر الکلی نوعی بیماری کبدی است که ناشی از مصرف الکل نیست و معمولا در مراحل اولیه باعث ایجاد علائم نمیشود اما تجمع چربی، التهاب و ایجاد زخم در کبد میتواند باعث بروز مشکلات جسمی شود.
وی عنوان کرد: معمولا بیماری کبد چرب غیر الکلی با چاقی و دیابت مرتبط است و عدم کنترل صحیح این عارضهها یا عدم درمان آنها میتواند باعث پیشرفت این بیماری شود.این متخصص بلع افزود: پیشرفت بیماری منجر به استئاتو هپاتیت غیر الکلی شده که نوعی نارسایی کبدی است که باعث خستگی و مشکلات متابولیکی خطرناک میشود.وی متذکر شد: هیچ دارویی برای درمان بیماری کبد چرب غیر الکلی یا استئاتو هپاتیت غیر الکلی وجود نداشته و کنترل ریسک فاکتورهای مربوطه، در به حداقل رساندن آسیب کبدی در آینده نقش مهمی دارد. دکتر خسروی بیان کرد: بیماری کبد چرب غیر الکلی به آرامی و طی چندین سال پیشرفت کرده و معمولا بزرگسالان بالای ۵۰ سال را درگیر میکند، اگرچه گاهی در سنین پایینتر نیز رخ میدهد.
این متخصص بلع میگوید: ممکن است فرد متوجه علائم بیماری کبد چرب غیر الکلی نشده یا اثرات آن را به صورت خفیف و مبهم تجربه کند اما علائم این بیماری عبارتند از خستگی، کاهش اشتها، حالت تهوع، درد شکمی، تورم شکمی، یرقان و زردی یا تیرگی ادرار است.وی اظهار کرد: نادیده گرفتن برخی از این اثرات، خصوصا خستگی، آسان است. دیابت و چاقی که معمولا پیش از ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی آغاز میشود نیز با خستگی مرتبط بوده و همین امر، تشخیص سریع خستگی ناشی از بیماری کبد چرب غیر الکلی را دشوار میکند.دکتر خسروی ابراز داشت: یکی از عارضههای جدیتر کبد چرب، استئاتو هپاتیت غیر الکلی، زمانی رخ میدهد که کبد، عملکرد خود را از دست میدهد.استئاتو هپاتیت
غیر الکلی، باعث ایجاد تداخل در توانایی متابولیز برخی غذاها و داروها میشود.این
متخصص بلع اضافه کرد: علائم مرتبط با بیماری کبد چرب غیر الکلی در صورت بروز استئاتو هپاتیت غیر الکلی شایعتر بوده و احتمال تجربه اثرات دیگر نیز، از جمله اسهال، اختلال در تفکر و تمرکز و اختلال در راه رفتن نیز وجود دارد. وی هشدار داد: در نهایت در صورت تشخیص و درمان به موقع ممکن است بیماری کبد به مرحله آخر رسیده و این امر میتواند باعث اختلال در عملکرد کبد شود. برخی از این عارضههای تهدیدکننده میتواند در استئاتو هپاتیت غیر الکلی یا بیماری کبد چرب غیر الکلی مرحله آخر رخ دهد که شامل سیروز، نارسایی کبد و سرطان کبد است.دکتر خسروی مطرح کرد: با توجه به تحقیقات انجام شده توسط محققان علت دقیق بیماری کبد چرب غیر الکلی تاکنون ناشناخته بوده اما معمولا پیش از آن برخی عارضههای جسمی رخ میدهد و این عارضهها در متابولیسم بدن تداخل ایجاد کرده و ممکن است این امر باعث تجمع چربی اضافه در کبد شود.این متخصص بلع گفت: ریسک فاکتورهای مربوط به بیماری کبد چرب غیر الکلی عبارتاند از چاقی، دیابت نوع دو، سندروم متابولیکی، سطحتری گلیسیرید یا کلسترول بالا و رژیم غذایی نا سالم .
وی توضیح داد: زمانی که بیش از ۵ یا ۱۰ درصد از وزن کبد را چربی تشکیل میدهد، اثرات کبد چرب خود را نشان میدهد بدین گونه که کبد، متورم شده و جریان خون کند میشود. کبد دارای چربی اضافه، نسبت به التهاب، ایجاد زخم، کاهش عملکرد و نارسایی کبد نیز آسیب پذیر است.
دکتر خسروی ادامه داد: در بیماری کبد چرب غیر الکلی پیشرفته، التهاب باعث ایجاد زخم شده و میتواند منجر به بیماری سیروز کبدی شود. هر زمان که کبد آسیب ببیند، بدن با کلاژن، آن را ترمیم میکند. پس از آن نیز فیبروز
(ضخیم شدگی بافت کبد) رخ میدهد.
این متخصص بلع متذکر شد: کبد، بزرگترین اندام داخلی بدن بوده و اعمال مختلفی از جمله پردازش تمام غذاها و نوشیدنی ها، سم زدایی از مواد شیمیایی، کنترل سطح قند خون و کمک به ساخت پروتئینهای ایمنی را انجام میدهد. زمانی که بیماری کبد چرب غیر الکلی در عملکرد کبد تداخل ایجاد میکند، نتیجه میتواند بروز مشکلات جسمی در فرد باشد.
وی بیان کرد: اغلب اوقات کبد چرب به طور اتفاقی و پیش از ایجاد هرگونه علائم تشخیص داده میشود. گاهی فرد به علت دیگری تست تصویربرداری شکمی انجام میدهد و طی آن بزرگی کبد تشخیص داده میشود.
دکتر خسروی افزود: گاهی بیماری کبد چرب غیر الکلی طی جراحی نامرتبطی
در ناحیه شکم تشخیص داده میشود به این صورت که جراح متوجه بزرگی کبد و روشنتر بودن رنگ آن نسبت به کبد طبیعی میشود و ممکن است بافت آن نیز نسبت به کبد طبیعی، نرمتر باشد.
این متخصص بلع تشریح کرد: در صورت دارا بودن ریسک فاکتورهای بیماری کبد چرب غیر الکلی، ممکن است نیاز به ارزیابی تشخیصی باشد تا فرد و تیم پزشکی از امکان ابتلا به کبد چرب مطلع شوند. برخی از تستهایی که ممکن است انجام شود، عبارتند از تست خون، تستهای تصویربرداری نمونهبرداری کبد.
وی ادامه داد: در کبد چرب ممکن است آنزیمهای کبدی تغییر کرده و سطح این آنزیمها در خون، میتواند اندازهگیری شود. گاهی، آنزیمهای کبدی تا زمان ایجاد زخم، طبیعی هستند. اغلب اوقات تست فراصوت شکمی، سی تی اسکن یا ام آرای نیز میتواند بزرگی کبد را شناسایی کند.
دکتر خسروی اضافه کرد: نمونهبرداری کبد طی یک عمل جراحی انجام میشود. این نمونه تحت میکروسکوپ بررسی شده و میتواند علائم بیماری کبد چرب، عفونت، التهاب، سرطان یا سایر عارضههای موثر بر کبد را نشان دهد.این متخصص بلع گفت: هیچ درمانی برای بیماری کبد چرب غیر الکلی وجود ندارد اما استراتژیهایی وجود دارد که میتواند از ابتلا و پیشرفت آن پیشگیری کند. مدیریت کبد چرب شامل حفظ وزن مناسب، پرهیز از رژیم غذایی پر چرب،کنترل قند خون، پرهیز ازمصرف الکل، عدم مصرف داروهای ممنوعه در بیماری کبد مانند استامینوفن،به حداقل رساندن مصرف غذاهای حاوی نگهدارنده، رنگ و اجزای مصنوعی و حفظ رژیم غذایی غنی از
آنتی اکسیدانهایی مانند ویتامین
E و C است.وی عنوان کرد: گیاهان دارویی بسیاری برای تقویت سلامت کبد وجود دارد. خار مریم، زردچوبه و بابا آدم میتوانند نقش سم زدا داشته باشند. ثابت نشده است که گیاهان دارویی میتوانند
در درمان بیماری کبد چرب غیر الکلی موثر باشند اما متخصصین بر این باورند که ممکن است این گیاهان، توانایی درمان این بیماری را داشته باشند.
دکتر خسروی متذکر شد: در بیماری کبدی، احتیاط در مصرف داروها، مکملها و گیاهان دارویی اهمیت دارد زیرا برخی داروها و مکملها برای کبد مضر بوده بنابراین کسب اطلاع از داروساز در مورد امکان آسیب داروهای مصرفی به کبد، لازم است.
این متخصص افزود: محصولاتی که مستقیما به کبد آسیب نمیرسانند، میتوانند در زمان ابتلا به بیماری کبدی مشکل ساز شوند. بسیاری از داروها، مکملها و گیاهان دارویی توسط کبد سم زدایی میشوند.
وی مطرح کرد: بیماری کبدی میتواند متابولیسم غذا، خصوصا پروتئین و چربی را مختل کند. در صورت ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی، لازم است برای مشورت گرفتن در مورد مدیریت رژیم غذایی به متخصص تغذیه مراجعه شود.
دکتر خسروی ادامه داد: در صورت وجود مشکلات ناشی از استئاتو هپاتیت غیر الکلی، پیوند کلیه، یکی از گزینههای پیش رو است اما عوارضی را نیز به همراه دارد، بنابراین لزوما انجام آن برای همه مناسب نیست لذا بیمار و پزشک باید در مورد ریسکها و مزایای پیوند کلیه با یکدیگر گفتگو کنند. این متخصص بلع اشاره کرد: اطلاع از ابتلا به بیماری کبدی میتواند شوکهکننده باشد اما به خاطر داشته باشید که حتی با وجود ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی یا استئاتو هپاتیت غیر الکلی، راههایی برای مدیریت عارضه وجود دارد. وی گفت: همزمان با پیروی از توصیههای مربوط به مدیریت بیماری کبد، بیشک سلامت عمومی فرد نیز بهبود خواهد یافت زیرا استراتژیها (کاهش وزن، تغذیه سالم، غذاهای طبیعی و کنترل قند خون) میتواند در کنار پیشگیری از استئاتو هپاتیت غیر الکلی و بیماری کبد چرب غیر الکلی، به پیشگیری از بسیاری دیگر از عارضهها نیز کمک کند.
اصلیترین دلیل ایجاد کبد چرب در افراد، چاقی است
در ادامه نیز دکتر امانی در اینباره ابراز داشت: زمانی که افراد بیش از توان بدن خود چربی و شکر مصرف کنند، چربی در درون کبد آنها انباشته شده و با مشکل کبد چرب مواجه میشوند. این مشکل در بین افرادی که اضافه وزن داشته یا چاق هستند رایج است اما امکان بروز آن در افراد بزرگسالی که وزن مناسبی دارند نیز وجود دارد.
وی ادامه داد: اگر چربی بیش از پنج درصد کبد را در بر بگیرد، میتوان مشکل کبد چرب در فرد را تایید کرد. با این که داشتن چنین وضعیتی معمولا در کوتاه مدت آسیبی به بدن فرد وارد نمیکند، اما این احتمال وجود دارد که چربی اضافه در کبد بتواند این عضو از بدن را در مقابل خطراتی همچون التهاب و زخم شدن آسیب پذیر کند.
این فوق تخصص گوارش و کبد عنوان کرد: در حالت کلی دو نوع بیماری کبد چرب در افراد وجود دارد که شامل کبد چرب غیر الکلی و کبد چرب الکلی است. در حالت کبد چرب غیر الکلی، چربی انباشته شده در کبد فرد ربطی به مصرف الکل ندارد و در حالت کبد چرب الکلی، چربی انباشته شده در داخل کبد افراد به دلیل مصرف الکل توسط فرد است.
وی اظهار کرد: بیماری کبد چرب غیر الکلی یا همان( NAFLD ) نوعی بیماری مرتبط با کبد است که افرادی را مورد هدف قرار میدهد که الکل مصرف نمیکنند. همانطور که از نام این بیماری نیز مشخص است، مشخصه اصلی کبد چرب غیر الکلی این است که چربی زیادی در سلولهای کبدی فرد انباشته شود.
دکتر امانی افزود: این بیماری بیشتر در افرادی به وجود میآید که چاق بوده یا اضافه وزن داشته باشند، به خصوص اگر میزان چربی در ناحیه کمر آنها بیشتر از نواحی دیگر باشد. حتی احتمال بروز بیماری کبد چرب در افرادی که وزن سالمی دارند نیز وجود دارد. این دسته از بیماران معمولا قند و غذاهای چرب زیادی مصرف میکنند و در نتیجه میزان چربی در ناحیه کمر آنها بیشتر است.
این فوق تخصص گوارش و کبد مطرح کرد: بیماری کبد چرب غیر الکلی ارتباط ویژهای با بیماری سندروم متابولیک دارد. سندروم متابولیک یک بیماری خاص است که فاکتورهای ریسکی مشخصی را دارد و از جمله آنها میتوان به دور کمر زیاد، فشار خون بالا، سطح قند خون بالا، کلسترول بالا و حجم غیر نرمال لیپیدها در خون اشاره کرد. این سندروم میتواند ریسک بروز بیماریهای مزمن را نیز افزایش میدهد.
وی تصریح کرد: اصلیترین دلیل ایجاد کبد چرب در افراد، چاقی است. در کنار چاقی، از جمله علل مربوط به بیماری کبد چرب مواردی مانند افرادی که عمل جراحی بای پس روده برای چاقی انجام داده اند، استفاده طولانی مدت از تغذیه پیوندی، گرسنگی شدید و سوء تغذیه پروتئینی، از دست دادن وزن به شکل سریع، دیابت قندی، هایپرلیپیدمی ( لیپیدهای خون بالا )، مقاومت به انسولین و فشار خون بالا، عوامل ژنتیکی و داروها و مواد شیمیایی است.
دکتر امانی متذکر شد: متأسفانه امروزه کبد چرب در حال افزایش است و حدود ۳۰ درصد بزرگسالان کشور به درجاتی از این بیماری مبتلا هستند و در کودکان نیز میزان ابتلا به این بیماری در حال افزایش است.
این فوق تخصص گوارش و کبد تشریح کرد: در حالت عمومی افرادی که کبد چرب غیر الکلی دارند معمولا علائم خاصی را احساس نمیکنند. با این حال برخی افراد از داشتن ناراحتی در معده خبر داده اند. خستگی و حس ناخوش بودن نیز از جمله دیگر موارد هستند. وی ادامه داد: در حالت کلی علائم بیماری کبد چرب شامل خستگی، بیحالی، ضعف و عدم رفع خستگی علیرغم داشتن استراحت، تغییر رنگ پوستی یا لکهای پوستی، احساس خستگی و بزرگی بالای شکم و نفخ شکم، ضعف حین گرسنگی، تمایل به مصرف شیرینی جات و اضافه وزن و چاقی است.
دکتر امانی توضیح داد: وقتی فردی آزمایشات کبدی را انجام میدهد و آنزیمهای کبدی بالا است به این معنی است که در کبد فرد التهاب وجود دارد که باید بررسی شوند مثل هپاتیت B و C، ولی خود کبد چرب هم میتواند به سمت هپاتیت ناشی از کبد چرب برود و سونوگرافی میتواند درجات کبد چرب را تا حدودی نشان دهد.
این فوق تخصص گوارش و کبد ادامه داد: امروزه روشهای جدیدی هم وجود دارند مانند الاستوگرافی کبد یا فیبرواسکن کبد که جایگزین بیویسی کبد میباشند که با استفاده از امواج اولتراسوند میزان سختی کبد را اندازهگیری کرده و شدت فیبروز و سیروز کبد را تشخیص میدهند و همچنین بررسی دقیقتر استئاتوز کبدی
( میزان چربی در سلولهای کبدی ) به صورت کمی با این روش میسر است.این تست در صورت نیاز به راحتی قابل انجام است و یک ارزیابی دقیق و منحصر به فرد از کبد را ممکن میسازد.
وی تصریح کرد: درمان کبد چرب غیر الکلی سه پایه اساسی دارد که عبارتند از ورزش و تحرک مناسب، تغذیه مناسب و درمان دارویی مناسب است.
دکتر امانی افزود: ورزش مناسب برای درمان این بیماری ورزشی است که حداقل روزانه نیم ساعت باشد و در ساعت مشخصی از روز انجام شود. پیاده روی سریع که با افزایش ضربان قلب یا تعرق همراه باشد بهترین اثر را دارد ورزشهای هوازی شامل شنا و دوچرخه سواری هم جایگزینهای مناسبی هستند.
این فوق تخصص گوارش و کبد ادامه داد: رژیم درمانی جهت درمان بیماری کبد چرب غیر الکلی بهتر است زیر نظر پزشک انجام شود. مصرف مواد نشاستهای و کربوهیدرات و غذاهای چرب و آماده باید محدود شود و با میوه و سبزیجات جایگزین شود.
وی ابراز داشت: درمان دارویی برای مبتلایان به بیماری کبد چرب غیر الکلی حتماً باید زیر نظر پزشک انجام شود و بر اساس آزمایشات و نتیجه فیبرواسکن کبد داروها تجویز و پایش شوند. افراد باید از مصرف داروهای گیاهی به صورت خود سرانه جداً پرهیز کنند، این داروها میتوانند به کبد ملتهب بیمار آسیب بزنند و باعث شدت یافتن بیماری شوند.
دکتر امانی متذکر شد: در کنار رژیم و ورزش با استفاده از دستگاههای لاغری موضعی و زیر نظر پزشک مجرب میتوان روند کاهش وزن را تسریع کرده و در عین حال زیبایی بدن و پوست را حفظ کرد. همچنین چربیهای نواحی از بدن که به سختی از بین میروند را با روشهای لاغری موضعی میتوان با روند سریعتری از بین برد.
این فوق تخصص گوارش و کبد عنوان کرد: متاسفانه داروی خاصی برای درمان مشکل کبد چرب وجود ندارد که سازمان دارو آن را تایید کرده باشد. در حال حاضر ویتامین E (یک آنتی اکسیدان) و پیوگلیتازون (که برای درمان دیابت کاربرد دارد) دو داروی مورد تایید هستند. اگر مشکل کبد چرب توسط بیوپسی تایید شود از این دو دارو استفاده خواهد شد. با این حال همه افراد از مصرف این داروها نتیجه خوبی نمیگیرند و در زمینه امنیت و عوارض جانبی آنها نیز تردید وجود دارد.
وی توصیه کرد: اگر مشکل کبد چرب دارید بهترین راه صحبت کردن با پزشک متخصص در مورد استفاده از روش درمانی مناسب است زیرا داروهای گفته شده برای همه بیماران پیشنهاد نمیشوند. در حال حاضر دانشمندان در حال طراحی داروهای جدیدی هستند که بر طبق تحقیقات، نتایج خوبی را نیز نشان داده اند.
دکتر امانی مطرح کرد: بیماری کبد چرب غیر الکلی در واقع نوع پیشرفته آن همان استئاتوهپاتیت غیر الکلی است، علاوه بر بروز زخمهای کبدی که به آنها فیبروسیس گفته میشوند میتواند در کارکرد کبد اختلال ایجاد کند (از هر ۵ فرد بزرگسال ۱ نفر با این مشکل مواجه میشوند) که به آن سیروز گفته میشود. این بیماران در ریسک جدیتری از بروز سرطان کبدی قرار دارند و از هر ۱۰ نفری که به آن مبتلا هستند یک نفر با مشکل نارسایی کبد مواجه شده و به پیوند کبد نیاز پیدا میکند.
این فوق تخصص گوارش و کبد خاطرنشان کرد: در حالی که بیماری کبد چرب یک مشکل خوش خیم به حساب میآید، اما استئاتوهپاتیت غیر الکلی معمولا با آسیبهای جدی و ادامه دار کبدی همراه است و میتواند منجر به ایجاد سیروز در کبد و سرطان شود و فرد به پیوند کبد نیاز خواهد داشت. اگر کبد چرب به مشکل استئاتوهپاتیت غیر الکلی پیشرفت کند ممکن است علائمی نظیر از دست دادن اشتها، حالت تهوع و استفراغ، درد شکمی معمولی تا شدید، زرد شدن چشمها و پوست پدیدار شوند.
وی افزود: این نکته بسیار مهم است که به شکل مرتب به پزشک مراجعه کرده و آزمایشهای استاندارد را انجام دهید و آزمایش خون از شما گرفته شود تا بتوان بدین ترتیب مشکل کبد چرب را در همان مراحل اولیه تشخیص داد.
دکتر امانی گفت: خوشبختانه موثرترین روش درمانی بیماری کبد چرب در افراد استفاده از دارو نیست و صرفا ایجاد تغییرات در سبک زندگی میتواند کارساز باشد.
این فوق تخصص گوارش و کبد اضافه کرد: کاهش وزن حدودا پنج درصدی یک راهکار مناسب جهت بهبود وضعیت کبد است چرا که بدین ترتیب میزان چربی درون کبد کاهش مییابد. کم کردن بین ۷ الی ۱۰ درصد وزن در کاهش میزان التهاب و آسیب سلولهای کبدی تاثیر خوبی دارد و حتی ممکن است برخی آسیبهای حاصل از فیبروز را از بین ببرد.
وی افزود: هدف شما باید کاهش وزن به شکل تدریجی و متوسط باشد چرا که کاهش وزن ناگهانی ممکن است مشکل التهاب و فیبروز در بدن شما را تشدید کند. اگر در کاهش وزن خود نتیجه خوبی نمیگیرید، بهتر است در زمینه عمل جراحی کاهش وزن با پزشک معالج خود مشورت کنید.
دکتر امانی متذکر شد: به نظر میرسد تمرینات ایروبیک در کاهش خطر چرب شدن کبد افراد تاثیرگذار هستند. در این تمرینات وزن بدن فرد کاهش یافته و در نتیجه دیگر با ریسک انباشه شدن چربی در کبد مواجه نخواهد بود.
این فوق تخصص گوارش و کبد تصریح کرد: تحقیقات انجام شده توسط محققان نشان داده است که رژیم غذایی مدیترانهای در کاهش ریسک چرب شدن کبد افراد تاثیر مثبتی دارد. این برنامه غذایی تاکید زیادی بر مصرف میوه، سبزیجات، غلات کامل، آجیل و حبوبات دارد. همچنین در این رژیم غذایی از زیتون به جای کره یا روغن کانولا استفاده میشود و مصرف گوشت قرمز محدود است. افراد باید ماهی و مرغ بیشتری مصرف کنند. وی بیان کرد: برخی تحقیقات نشان دادهاند که بیمارانی که با مشکل کبد چرب مواجه هستند و قهوه مصرف میکنند (دو فنجان در هر روز) ریسک کمتری در ابتلا به فیبروز دارند. با این حال نباید از عوارض مصرف مکرر کافئین غافل شد.
Saturday, 27 April , 2024