تجمع ماده‌ای به نام پلاک، باعث بسته شدن عروق می‌شود. هیچ درمان سریعی برای از بین بردن پلاک وجود ندارد. ولی می‌توان با تغییر در سبک زندگی و بهبود سلامت قلب، از پیشرفت آن جلوگیری کرد. در موارد جدی، می‌توان با جراحی، گرفتگی‌های عروقی را از بین برد. همچنین، پزشک ممکن است داروهایی مثل آسپرین […]

تجمع ماده‌ای به نام پلاک، باعث بسته شدن عروق می‌شود. هیچ درمان سریعی برای از بین بردن پلاک وجود ندارد. ولی می‌توان با تغییر در سبک زندگی و بهبود سلامت قلب، از پیشرفت آن جلوگیری کرد. در موارد جدی، می‌توان با جراحی، گرفتگی‌های عروقی را از بین برد. همچنین، پزشک ممکن است داروهایی مثل آسپرین یا داروهای کاهش کلسترول (استاتین)، برای شما تجویز کند. به طور کلی پلاک، ترکیبی از چربی، کلسیم، کلسترول و پسماند سلول‌های بدن است. این ترکیب می‌تواند با چسبیدن به دیواره‌های عروق، آن‌ها را تنگ‌تر کنند. این پدیده، تصلب شرایین نام دارد. عروق بسته یا گرفته شده، از ورود خون تازه به بخش‌هایی از بدن جلوگیری می‌کند و می‌تواند فرد را در خطر سکته، حمله و نارسایی قلبی قرار دهد. در بسیاری از موارد، می‌توان از تجمع پلاک و تصلب شرایین، جلوگیری کرد. همچنین، درمان‌هایی برای باز کردن عروق وجود دارند که البته تهاجمی هستند. به طور کلی می‌توان گفت گرفتگی رگ به مرور و آرام آرام شکل می‌گیرد. گرفتگی عروق خفیف معمولا علائم خاصی همراه خود ندارد. معمولا تا زمانی که شریان خونی بسیار تنگ نشده و بسته نشود علائمی را متوجه نخواهید شد.
مراحل اولیه گرفتگی رگ: اغلب بدون علامت است.
مراحل بعدی گرفتگی رگ: آنژین صدری (احساس سوزش، فشردگی، سنگینی، یا گرفتگی در قفسه سینه که ممکن است به بازوی چپ، گردن، فک، یا کتف گسترش پیدا کند.
شریان‌های کرونری، رگ‌های خونی هستند که خون را به قلب حمل می‌کنند. بیماری شریان کرونری، تنگ شدن یا انسداد شریان‌های کرونری می‌باشد. این شرایط معمولاً ناشی از آترواسکلروزیس است. آترواسکلروزیس تجمع کلسترول و رسوب‌های چربی (به نام پلاک) درون شریان‌ها می‌باشد. رژیم غذایی سالم برای قلب و ورزش مداوم، می‌تواند به جلوگیری از گرفتگی عروق کمک کند. نوع چربی خوراکی، می‌تواند روی پلاک‌های عروقی تأثیر بگذارد. انجمن قلب آمریکا (AHA) محدود کردن ورودی چربی‌های اشباع و ترانس را توصیه می‌کند. دلیل این امر، سطح بالای کلسترول LDL (ماده اصلی تشکیل دهنده‌ی پلاک عروقی)، در این چربی‌ها است. غذاهای حاوی چربی‌های ترانس بالا عبارتند از غذا‌های سرخ کردنی، غذاهای فرآوری شده، انواع کیک‌ها، کلوچه و بیسکوئیت، مارگارین و کره‌های دیگر، کمبود مصرف سبزیجات و محصولات حاوی روغن هیدروژنه (چربی ترانس) است. علاوه بر چربی‌های ترانس، چربی‌های اشباع نیز روی سلامت قلب، تأثیر می‌گذارند. چربی‌های اشباع، در فرآورده‌های حیوانی مثل گوشت گاو، خوک و لبنیات و همچنین در روغن نارگیل و روغن پالم (نخل) وجود دارد. بر اساس یکی از مطالعات علمی، جایگزین کردن چربی‌های اشباع با چربی‌های غیر اشباع، منجر به کاهش خطر ابتلا به مشکلات قلبی عروقی می‌شود. یکی دیگر از مطالعات، نشان می‌دهد که افراد باید به طور کلی از چربی‌های اشباع پرهیز کنند. زیرا با افزایش کلسترول LDL در بدن، خطر بیماری‌های قلبی افزایش می‌یابد. چربی‌های غیراشباع، چربی‌های مفیدی هستند که شامل کلسترول HDL بوده و کلسترول‌های مضر را قبل از تشکیل پلاک، از عروق خارج می‌کنند.


بر اساس گفته‌ی AHA، چربی‌های غیر اشباع می‌توانند به بهبود کلسترول خون، کمک کنند. چربی‌های غیر اشباع، معمولاً در گیاهان، چربی گوشت ماهی یافت می‌شوند که برخی از آن‌ها شامل آووکادو، زیتون، گردو و روغن بعضی از سبزیجات، مثل زیتون و آفتابگردان و چربی ماهی، مثل سالمون، شاه ماهی و قزل آلا است. برای افرادی که قصد پایین آوردن سطح کلسترول LDL خود را دارند، AHA مصرف برخی موارد توصیه می‌شود که شامل میوه و سبزیجات، آجیل، غلات کامل، لبنیات کم چرب، ماهی، ماکیان و همچنین، کم کردن میزان مصرفی شکر و گوشت قرمز. نوشیدن چای‌هایی مثل چای سبز، سیاه، زنجبیل یا رویبوس می‌تواند برای بهبود قلبتان، جایگزین دیگر نوشیدنی‌ها شود. در یکی از مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۱، نوشیدن ۶ فنجان چای رویبوس در روز یه مدت ۶ هفته، سطح کلسترول LDL خون را در افرادی که در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی قرار داشتند، پایین آورده است. در یکی دیگر از مطالعات از سال ۲۰۱۱، چای سبز، سطح کلسترول LDL را پایین می‌آورد، ولی تاثیری در میزان کلسترول HDL ندارد. مکمل‌های حاوی زنجبیل هم می‌توانند به شرایط قلبی عروقی شما کمک کند. ریشه‌ی زنجبیل، غیر از مکمل‌های غذایی، به صورت دم کردنی هم در دسترس است. اضافه وزن، یکی دیگر از علل گرفتگی عروق و بیماری‌های قلبی است. علاوه بر رژیم غذایی سالم، وزش مداوم هم می‌تواند به کم کردن وزن و کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک کند. انجام ورزش‌های قلبی عروقی (کاردیو یا هوازی) به طور منظم، قلب شما را قوی کرده و سطح پلاک را پایین می‌آورد. ورزش‌های هوازی ساده که ضربان قلب را بالا می‌برند عبارتند از پیاده روی تند، دوچرخه سواری، دویدن، شنا، تنیس و ایروبیک.
افراد باید۳۰ الی ۶۰ دقیقه در روز را به ورزش‌هایی اختصاص دهند که ضربان قلب را بالا می‌برد. پزشک ممکن است بر اساس شرایط زندگی شما، برنامه‌ی ورزشی خاصی را برایتان تجویز کند. بر اساس گفته‌ی AHA، سیگار کشیدن، یکی از عوامل گرفتگی عروق است، که با آسیب زدن به عروق، سبب بالا رفتن سرعت رشد چربی‌های اضافه می‌شود. سطح استرس روانی می‌تواند بازتاب جسمی داشته باشد. برای کاهش استرس در روزهای سخت، می‌توان از تکنیک‌هایی مثل یوگا، مدیتیشن یا ورزش‌های تنفسی استفاده کرد. زمانی که راه‌های پیشگیری از گرفتگی رگ قلب موثر نباشند، شما برای از بین بردن تاثیرات گرفتگی عروق، نیازمند درمان دارویی هستید. پزشک ممکن است در کنار رژیم غذایی جدید، داروهایی برای پایین آوردن سطح کلسترول LDL تجویز کند. این داروها تنها مکمل مراحل درمان شما می‌باشد. به طور مشابه، عروق بسته شده ممکن است به جراحی نیاز داشته باشد. که شامل ورود یک شلنگ به عروق برای خارج کردن پلاک، و جا گذاشتن یک استنت برای حمایت از دیواره‌های عروق و در نتیجه‌ی آن، افزایش جریان خون می‌باشد. در گرفتگی‌های شدید، پزشک ممکن است از جراحی بایپس قلب برای از بین بردن گرفتگی‌ها استفاده کند. برای تشخیص عارضه گرفتگی رگ قلب معمولا از تست ورزش استفاده می‌شود. در صورت وجود علائم غیراختصاصی از روش‌های دیگری همچون آنژیوگرافی (عکس‌برداری از رگ‌ها با اشعه ایکس به کمک تزریق ماده حاجب به درون آن‌ها)، سیتی اسکن یا اسکن ایزوتوپ استفاده می‌شود. برخی غذاهای برای رفع کامل انسداد عروق قلب و یا جلوگیری از گرفتگی عروق مفید هستند که عبارتند از:
توت‌ها: انواع توت ها، مثل تمشک، توت فرنگی، بلوبری و … دارای خاصیت ضد التهاب هستند. در نتیجه از گرفتگی عروق جلوگیری می‌کنند.
حبوبات: حبوبات، به علت داشتن سطح بالای فیبر، با پایین آوردن سطح کلسترول LDL، خطر ابتلا به گرفتگی عروق را کاهش می‌دهند.
ماهی: گوشت ماهی، به علت داشتن چربی امگا ۳ که چسبندگی سلول‌های پروتئینی را پایین می‌آورد، خطر ابتلا به گرفتگی عروق را کاهش می‌دهد.
گوجه و فرآورده‌های آن: گوجه، به علت داشتن رنگدانه‌های کاروتنوئید لیکوپن، خطر ابتلا به گرفتگی عروق را کاهش می‌دهد.
پیاز: پیاز، مانند سایر سبزیجات، از عروق شما محافظت می‌کند.
مرکبات: مرکبات، حاوی انواع مواد مغذی مثل ویتامین، مواد معدنی و آنتی اکسیدان می‌باشند، بنابراین به سلامت قلب و عروق شما کمک می‌کند.
ادویه: ادویه‌هایی مثل چیلی، فلفل، دارچین و زنجبیل، به علت خاصیت ضد التهابی و به دام انداختن رادیکال‌های آزاد، و از بین بردن پلاک‌های خون، باعث جلوگیری از گرفتگی عروق می‌شوند.
تخم کتان: تخم کتان، به علت داشتن سطح بالای فیبر، چربی‌های سالم، ویتامین و مواد معدنی مثل کلسیم و منیزیم، به شما در برابر ابتلا به گرفتگی عروق کمک می‌کنند.
سبزیجات چلیپایی یا صلیبی: این نوع سبزیجات، مثل بروکلی، کلم و گل کلم، خطر ابتلا به گرفتگی عروق را کاهش می‌دهد.
چغندر: نیترات موجود در چغندر، در بدن به نیتریک اکسید تبدیل شده، که نقشی اساسی در بدن دارد. گرفتگی عروق، میزان تولید نیتریک اکسید را پایین می‌آورد. بنابراین، مصرف چغندر، با جبران این موضوع، وضعیت رگ‌های خونی را بهبود بخشیده و از التهاب آن می‌کاهد. درمان نارسایی عروق قلبی ممکن است شامل ایجاد تغییرات مناسب برای قلب در سبک زندگی، دارو‌ها و پروسه‌های درمانی پزشکی یا عمل جراحی باشد. اهداف درمان گرفتگی رگ‌های قلبی شامل کاهش خطر تشکیل لخته‌های خون، جلوگیری از بیماری‌های مرتبط با آترواسکلروز، کاهش عوامل خطر در تلاش برای کاهش سرعت یا متوقف کردن انباشته شدن پلاک، تسکین علائم و باز کردن یا دور زدن شریان‌های خونی بسته شده در اثر انباشته شدن پلاک است.