آفتاب یزد – نجمه حمزه نیا: رحم یکی از مهمترین اجزاء بدن یک خانم است و پیش آمدن هر مشکلی برای آن، خلل در عملکرد کل اندام را به وجود میآورد. چسبندگی رحم یا سندروم آشرمن یک عارضه خطرناک برای زنان است که عوارضی مانند مشکلات بارداری را به همراه دارد..چسبندگی رحم که به آن […]
آفتاب یزد – نجمه حمزه نیا: رحم یکی از مهمترین اجزاء بدن یک خانم است و پیش آمدن هر مشکلی برای آن، خلل در عملکرد کل اندام را به وجود میآورد. چسبندگی رحم یا سندروم آشرمن یک عارضه خطرناک برای زنان است که عوارضی مانند مشکلات بارداری را به همراه دارد..چسبندگی رحم که به آن چسبندگی داخل رحمی نیز گفته میشود میتواند از نظر شدت و نیاز به درمان متفاوت و مشکل ساز باشد و کیفیت زندگی افراد را به صورت جدی کاهش دهد لذا با توجه به اهمیت موضوع آفتاب یزد در اینباره با دکتر فاطمه نعمت اللهی، متخصص زنان و زایمان و دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، متخصص زنان و زایمان و دکتر اعظم السادات موسوی، متخصص زنان و زایمان گفتگو کرده است.دکتر نعمت اللهی در این باره میگوید: رحم به عنوان یکی از اجزاء مهم اندام تحتانی که تخمدانها را دربر گرفته، نقش مهمی در باروری زنان ایفا میکند و کوچکترین نقصانی در این اندام، احتمال ناباروری را برای آنها به بار میآورد. وی ادامه داد: ایجاد هر گونه آسیب، زخم یا عفونتی در داخل دیواره رحم میتواند بهانهای برای آغاز چسبندگی رحمی باشد. به عبارتی، چسبندگی رحم به موقعیتی اطلاق میشود که در بافت دیواره پوششی رحم زخمهایی ایجاد میشود.این متخصص زنان و زایمان مطرح کرد: علائم حالت چسبندگی رحم روی حفره رحمی تاثیر گذاشته و معاینات دقیق پزشکی لازم است تا هرچه سریعتر جراحان زنان بتوانند بیماری را تشخیص داده و اقدامات درمانی را آغاز کنند. وی اظهار کرد: از شایعترین علائم چسبندگی رحمی میتوان به ناباروری، نامنظمی سیکل ماهیانه مانند کاهش خونریزیها یا قطع ناگهانی سیکلهای قاعدگی، درد دورهای در ناحیه لگن و سقطهای مکرر جنین اشاره کرد.دکتر نعمت اللهی بیان کرد: ناباروری شایعترین پیامد چسبندگی رحم به شمار میرود و به عبارتی، ۴۳ درصد از زنان مبتلا به چسبندگیهای رحمی از ناباروری رنج میبرند. بینظمیهای قاعدگی نیز بین زنانی که با این بیماری دست و پنجه نرم میکنند، به وفور مشاهده میشود.
این متخصص زنان و زایمان اشاره کرد: آمارها نشان میدهد که نیمی از زنان مبتلا به چسبندگی رحم دچار ناباروری میشوند و شمار زیادی هم هرگز دچار بینظمیهای قاعدگی نمیشوند. شواهد حاکی از آن است که حدود ۹۰درصد از موارد چسبندگی رحم از عوارض سقط جنین بهشمار میرود.
وی ابراز داشت: از شایعترین عوارضی که چسبندگی رحم به دنبال دارد، میتوان به ناباروری و کاهش قدرت باروری زنان اشاره کرد. ولی جراحان زنان معتقدند که مبتلایان به انواع چسبندگیهای خفیف تا متوسط رحم پس از درمان بین ۷۰ تا ۸۰ درصد قادر به بارداری هستند. در مقابل، مبتلایانی که دارای چسبندگیهای شدید هستند تنها ۲۰ تا ۴۰ درصد پس از درمان شانس بارداری دارند.
عمل جراحی تخمدان از عوامل شایع بروز چسبندگیهای رحمی است
دکتر نعمت اللهی مطرح کرد: عمل جراحی تخمدان یکی از عوامل شایع بروز چسبندگیهای رحمی محسوب میشود. در واقع، در زنانی که از کیستهای تخمدان رنج میبرند و به دلیل بزرگ یا متعدد بودن آنها مجبور به عمل میشوند، شیوع چسبندگی رحم بسیار بالا است.این متخصص زنان و زایمان ادامه داد: “آندومتریوز” اختلال و بیماریای است که طی آن، بافتهایی مشابه آندومتر در نقاط دیگری از بدن غیررحم تشکیل میشود. مبتلایان به این بیماری غالبا تحت عمل جراحی قرار میگیرند تا بافتهای اضافی برداشته شوند. این عارضه اغلب در نواحی لگن و شکم ایجاد میشود که با التهاب و چسبندگیهای بالای رحمی همراه است. وی افزود: بافتهای غیرعادی معمولا از طریق عمل جراحی خارج میشوند. روش جراحی «میومکتومی»، برداشتن بافت داخلی رحم اطلاق میشود که طی آن، تشکیل بافتهای چسبنده رحمی از عوارض این عمل جراحی بهشمار میرود. در نوعی دیگری از اعمال جراحی رحم، پزشک چسبندگیهای رحمی را برمیدارد. این اقدام، بهبود زخمها و رفع نقاط چسبنده را تسریع کرده ولی از سوی دیگر، عاملی برای تشکیل مجدد چسبندگیهای رحمی نیز محسوب میشود.
دکتر نعمت اللهی عنوان کرد: جراحی ترمیمی لولههای فالوپ داخل رحم، روش حساسی است که پزشک از طریق آن اقدام به برداشتن چسبندگیهای موجود میکند ولی متاسفانه همین عمل جراحی عاملی برای تشکیل چسبندگیهای جدید به شمار میرود. از سوی دیگر، چسبندگی رحمی معمولا در زنانی که به بیماریهای التهابی لگن و بیماریهای واگیردار مبتلا هستند، بسیار شایع است.
این متخصص زنان و زایمان گفت: آسیبهایی که در طول عملهای جراحی به بافت رحم وارد میشود، اصلیترین عامل بروز چسبندگیهای رحمی بهشمار میرود.وی خاطرنشان کرد: جریان خون در طول عمل جراحی اغلب به دلیل برداشتن بافتها، مختل میشود بهطوری که احتمال تشکیل لختههای خونی در چنین شرایطی افزایش مییابد. این حالت باعث بروز مشکلی موسوم به «ایسکمی» یا کاهش جریان خون بافتی میشود که درنهایت منجر به چسبندگیهای بافت رحم میشود.دکتر نعمت اللهی متذکر شد: برخی اجسام خارجی مانند بخیه، پرزهای ناشی از اسفنج یا پودر تالک به جا مانده از دستکشهای جراحی عواملی هستند که باعث بروز چسبندگیهای بافت رحم میشوند. در واقع، اجسام خارجی نوعی واکنش التهابی در بدن ایجاد میکنند که باعث تشکیل چسبندگی بین بافتهای دیواره رحم میشود.این متخصص زنان و زایمان توضیح داد: جراحان زنان معمولا برای درمان چسبندگی رحم، عمل جراحی و برداشتن قسمتهای چسبیده شده به دیواره رحم را توصیه میکنند که به «هیستروسکوپی» معروف است. جراح پس از عمل، نوعی وسیله همانند سوند پلاستیکی را بهطور موقت داخل رحم قرار میدهد که دیوارههای رحم را بهمنظور جلوگیری از چسبندگی مجدد، از هم جدا نگه میدارد.وی افزود: علاوه بر این، درمانهای هورمونی که با تجویز استروژن و پروژسترون صورت میگیرد و نیز داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی نیز از گزینههای پیشنهادی جراحان زنان در مواجهه با مبتلایان به چسبندگیهای رحمی بهشمار میرود که غالبا پس از عمل جراحی و جهت کاهش خطر عود بیماری مورد استفاده قرار میگیرد.دکتر نعمت اللهی مطرح کرد: جراحان زنان معمولا از روش سونوگرافی بهمنظور شناسایی و مشاهده ضخامت لایههای چسبنده داخل رحم استفاده میکنند و از این طریق میتوانند دید بهتری نسبت به منطقهای که باید مورد عمل جراحی قرار گیرد، پیدا کنند. از سوی دیگر، پزشک ممکن است از بافت داخل آندومتر (لایه پوششی داخلی رحم) نمونهبرداری کند تا طبیعی یا غیرطبیعی بودن بافت داخل رحم را مورد بررسی قرار دهد.
این متخصص زنان و زایمان اظهار کرد: استروژن خوراکی که معمولا پزشک بعد از عمل جراحی برای بیمار تجویز میکند، علاوه بر تقویت رشد پوشش داخلی رحم، از رشد مجدد بافت زخم در داخل رحم جلوگیری میکند. گاهی پزشک ممکن است هفت تا چهارده روز پس از انجام نخستین عمل جراحی، عمل دیگری را توصیه کند تا ماندههای احتمالی چسبندگی رحمی را نیز خارج کنند
وی افزود: طی این جراحی، پزشک از ابزار کوچک و انعطافپذیری به نام «هیستروسکوپ» برای شناسایی بافتهای چسبندهای استفاده میکند که مجدد تشکیل شدهاند و در واقع به کمک این ابزار، این بافتها را از بین میبرند.این فرآیند جراحی در فواصل ۷ تا ۱۴ روزه از هم مجدد صورت میگیرد تا زمانی که دیگر بافت چسبندهای داخل رحم مشاهده نشود ولی بهطور کلی، این جراحی بیشتر از سه مرتبه برای بیماران انجام نمیگیرد.
دکتر نعمت اللهی تصریح کرد: قرار دادن بالون داخل رحم از دیگر گزینههایی است که جراحان زنان ممکن است جهت درمان چسبندگی رحم در دستور کار خود قرار دهند. آنها یک بالون باد شده یا وسیلهای را همانند «آییویدی» داخلی رحمی، پس از نخستین عمل جراحی در درون محفظه رحم قرار میدهند تا از رشد مجدد بافتهای چسبنده جلوگیری کنند.
این متخصص زنان و زایمان مطرح کرد: در بروز چسبندگیهای رحمی عوامل متعددی دخیل هستند ولی به طور کلی، زنان با رعایت برخی موارد میتوانند تا حد زیادی مانع از بروز چنین مشکلی شوند. برخی عادات و سبک زندگیهای امروزی بهگونهای است که افراد را در معرض ابتلا به انواع بیماریها قرار میدهد.
وی ادامه داد: پوشیدن شلوارهای تنگی که غالبا فاقهای کوتاهی دارند در سالهای اخیر مد شده به حدی که به سختی میتوان شلواری مناسب برای خرید پیدا کرد. پوشیدن این شلوارها از عمده دلایل بروز چسبندگیهای رحمی در زنان و دختران جوان به شمار میرود. در واقع، این شلوارها به دلیل تنگ بودن، مسیر گردش هوا را مسدود کرده و در اندام تحتانی رطوبت ایجاد میشود که علاوه بر بالا رفتن خطر بروز عفونتهای قارچی و نیز عفونتهای میکروبی در ناحیه مقعد و گسترش آنها، احتمال چسبندگی رحم به دلیل فشار ایجاد شده روی این نقطه بسیار شایع است.
دکتر نعمت اللهی گفت: حفظ بهداشت در زنان نیز از دیگر مواردی است که میتواند به کاهش خطر چسبندگیهای رحم کمک کند.
چسبندگی آندومتر میتواند دلایل ژنتیکی و ارثی داشته باشد
در ادامه نیز دکتر جوانمرد خوشدل در اینباره خاطرنشان کرد: زمانی که دیواره داخلی رحم یا همان لایه آندومتر رحم به هم میچسبد، عارضهای به نام چسبندگی رحم یا سندروم آشرمن ایجاد میشود. زنانی که به سندروم آشرمن مبتلا هستند، اغلب به دلیل مشکلات قاعدگی یا باروری به پزشک مراجعه میکنند.
وی ادامه داد: خانمهایی که چسبندگی رحم دارند معمولا از دردهای مبهم شکمی یا لگنی در طول قاعدگی شکایت دارند. از دیگر علائم چسبندگی رحم میتوان به عدم قاعدگی، هیپومینوره و قاعدگیهای دردناک اشاره کرد البته ممکن است سندروم آشرمن در بعضی از بانوان بدون علامت باشد البته این مورد بیشتر در چسبندگیهای خفیف رحم دیده میشود. این متخصص زنان و زایمان عنوان کرد: چسبندگیهایی که داخل رحم ایجاد میشوند درجات مختلفی دارند. بر این اساس، انواع چسبندگی رحم عبارت است از چسبندگی خفیف، چسبندگی متوسط و چسبندگی شدید میباشد.
وی اضافه کرد در چسبندگی خفیف، چسبندگی در کمتر از یک سوم رحم رخ میدهد. چسبندگی خفیف رحم مشکلی برای قاعدگی فرد ایجاد نمیکند.
دکتر جوانمرد خوشدل ادامه داد: چسبندگی متوسط نیز دو سوم رحم را درگیر میکند و از علائم آن قاعدگیهای کم خون یا آمنوره است و در چسبندگی شدید نیز تمام رحم به هم میچسبد و قاعدگی شخص کاملا متوقف میشود.
این متخصص زنان و زایمان مطرح کرد: چسبندگی آندومتر میتواند دلایل ژنتیکی و ارثی داشته باشد اما علت اصلی چسبندگی رحم، بروز هر زخم و آسیب به لایه آندومتر یا پوشش داخلی رحم است. وی ادامه داد: برخی عوامل در بروز آسیب به لایه آندومتر موثرند که شایعترین آنها عبارتند از هر نوع التهاب یا عفونتی در رحم، ترومای ناشی از کورتاژ، زخم ناشی از جراحیهای لگنی مثل درمان فیبروم، اندومتریوز، آپاندیس، جراحیهای روده و غیره، خونریزی غیرطبیعی در رحم (آهن موجود در خون باعث چسبندگی لایه داخلی رحم میشود)، عفونت ناشی از گذاشتن آیودی برای پیشگیری از بارداری و بیوپسی یا نمونهبرداری از آندومتر است.دکتر جوانمرد خوشدل اضافه کرد: سزارین، خونریزی شدید یا جفت دفع نشده بعد از زایمان و سقط جنین از مشکلات زایمانی هستند که باعث ایجاد زخم و چسبندگی در لایه آندومتر رحم میشوند.
وی در پاسخ به این پرسش که “چسبندگی داخل رحمی چه عوارضی دارد “، گفت: خانمهایی که به سندروم آشرمن مبتلا هستند، به جز اختلالات قاعدگی به عوارض دیگری نیز دچار میشوند. این متخصص زنان و زایمان افزود: مشکلاتی که از جمله عوارض چسبندگی رحم در زنان هستند شامل بروز سقط جنین مکرر در صورت حاملگی، ناباروری، نازایی، افزایش ریسک ابتلا به آندومتریوز ومشکلات رشدی جنین درون رحم واختلال در لانه گزینی جفت است.وی متذکر شد: خانمهایی که چسبندگی رحم در آنها علائمی ایجاد نمیکند، با بروز عوارض گفته شده به پزشک مراجعه و چسبندگی رحم آنها تشخیص داده میشود. دکتر جوانمرد خوشدل تشریح کرد: روش اصلی و دقیقترین روش تشخیص چسبندگی داخل رحمی، عمل هیستروسکوپی رحم است که به کمک آن میتوان داخل رحم را مشاهده کرد. همچنین ممکن است پزشک به کمک روشهایی مانند تشخیص چسبندگی رحم با سونوگرافی رحم و عکس رنگی از رحم این عارضه را تشخیص دهد.وی میگوید: لاپاراسکوپی و هیستروسکوپی عملهای سرپایی هستند که هم برای تشخیص و هم برای درمان چسبندگی رحم به کار میروند. بعد از تشخیص عارضه و شدت آن با روشهای گفته شده، پزشک میتواند روش درمانی مناسب را برایتان تجویز کند.وی بیان کرد: همزمان با تشخیص چسبندگی به کمک لاپاراسکوپی یا عمل هیسترسکوپی رحم میتوان بافتهای درگیر داخل رحم را با ابزارهای پزشکی و قیچی آزاد کرد. برای اطمینان از عدم چسبندگی مجدد، معمولا از روشهای مختلفی استفاده میشود که عبارتند از یک دوره هورمون تراپی، آیودی گذاری، گذاشتن بالن رحمی در داخل رحم به مدت ۷ تا ۱۰ روز، گذاشتن یک نوع سوند پلاستیکی مخصوص در رحم، تجویز داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی است. این روشها مانع از چسبندگی مجدد شده و به رحم فرصت ترمیم میدهند.دکتر جوانمرد خوشدل توضیح داد: مراقبتهای بعد از عمل چسبندگی رحم بدین گونه است که بعد از عمل هیستروسکوپی باید یک دوره قرصهای پیشگیری از بارداری که دارای استروژن و پروژسترون هستند، استفاده کنید تا رحم بهبود یابد. همچنین برای جلوگیری از عفونت باید آنتی بیوتیکهای تجویزی را به موقع مصرف کنید. این متخصص زنان و زایمان متذکر شد: بعد از درمان چسبندگیهای خفیف تا متوسط، تا ۸۰ درصد احتمال بارداری بالا است. اما در چسبندگی داخل رحمی شدید اگر آسیب به آندومتر زیاد باشد، ۲۰ تا ۴۰ درصد احتمال بارداری بعد از درمان وجود دارد.وی گفت: برای پیشگیری از چسبندگی رحم تا حدی میتوانید با جلوگیری از عفونتهای لگنی و مصرف دارو برای سقط جنین به جای کورتاژ از این مشکل جلوگیری کنید و همچنین برای عملهای جراحی لگنی، در صورت امکان، اگر جراحی بسته انجام شود، بهتر است.
هیستروسکوپی یکی از روشهای درمانی برای چسبندگی رحم است
در ادامه نیز دکتر موسوی در اینباره ابراز داشت: برای باردار شدن، باید خانمها به بررسی و ارزیابی وضعیت جسمانی و سلامتی خود بپردازند و از آن آگاهی داشته باشند. قبل از آن یکسری آزمایش جهت سلامت تخمدانها انجام دهند زیرا نیاز است تا هر ماه تخمدان ها، تخمک تولید کنند. رحم باید شکل مطلوبی داشته باشد و لولههای رحمی باز باشند. در صورت عدم سلامت هر یک از این بخش ها، امکان بروز مشکل در بارداری وجود دارد. در صورت مسدود شدن لولههای رحمی به دلیل چسبندگی رحمی، اسپرم نمیتواند وارد رحم شود.وی بیان کرد: داخل رحم همانند بادکنکی است که دیوارهای عقب و جلو آن در مقابل هم صاف هستند و این عضو را آندومتر احاطه کرده است. در دوران قاعدگی، لایه بالای آندومتر ریخته میشود. در صورت بارداری، جنین درون آندومتر قرار میگیرد. در صورت صدمه دیدن یا عفونت آندومتر ممکن است آستر دچار مشکل شود و چسبندگی رحم یا همان بافت اسکار بین دیوارههای داخلی رحم و چسبندگی غیرطبیعی دیوارها را سبب شود.
این متخصص زنان و زایمان اظهار کرد: نام دیگر بیماری چسبندگی رحم، سندروم آشرمن است که جهت توصیف چسبندگی در داخل رحم به کار میرود. در شدیدترین موارد ممکن است، انسداد جزئی یا کامل داخل حفره رحم رخ دهد.
وی مطرح کرد: یکی از شایعترین علل چسبندگی رحمی، صدمه دیدن پس از یک عمل جراحی است که سبب ایجاد حفرهای داخل رحم میشود. روشی به نام کورتاژ وجود دارد که به صورت سرپایی بوده که گردنه رحم و یا دهانه آن کشیده و باز میشود و هر آنچه که درون رحم وجود دارد، برداشته و از آن خارج میشود.خونریزیهای غیر طبیعی رحمی، سقط جنین یا زایمان سزارین میتواند چسبندگیهای رحمی را سبب شود.دکتر موسوی اضافه کرد: از دیگر عواملی که سبب بروز مشکل چسبندگی رحمی شوند، میتوان به آندومتریوت (عفونتهای پوشش رحمی)، جراحی فیبروم رحمی، زایمان سزارین و فرسایش آندومتر اشاره کرد. این متخصص زنان و زایمان تشریح کرد: در چسبندگی رحمی، شرایط با آنچه که در پولیپهای اندومتر و یا فیبرومهای رحمی اتفاق میافتد، فرق میکند. این بیماری ممکن است هیچ نشانهای نداشته باشد و زنانی که به آن مبتلا هستند متوجه این بیماری نشوند اما یکسری علائم هستند که چنانچه خانمها با آن مواجه شوند باید به پزشک مراجعه نمایند. وی ادامه داد: از جمله این نشانهها میتوان به بروز مشکل در چرخه قاعدگی، کاهش خونریزیهای رحمی، دوران قاعدگی دردناک، دردهای لگنی اشاره کرد. دکتر موسوی عنوان کرد: یکسری روشهای تشخیصی وجود دارد که با استفاده از آن میتوانند متخصصین اندامهای داخلی را ببینند و بیماری چسبندگی رحم را تشخیص دهند. تستهای تصویربرداری رایجترین روشهای تشخیصی هستند که میتوانند جزئیات اندامهای داخلی را با آن ببینند. برخی از این تستها روی پوست انجام میشوند و تقریبا نیازی به آمادگی خاصی ندارند و برخی دیگر نسبت به دیگر تست ها، پیچیدهتر هستند.
این متخصص زنان و زایمان مطرح کرد: از جمله آزمایشهای تصویربرداری برای چسبندگیهای داخلی رحمی میتوان به سونوگرافی اولتراسوند، هیستروسکوپی و سونوگرافی انفوزیونی سالین اشاره کرد.
وی افزود: در آزمایش تصویربرداری سونوگرافی اولتراسوند از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از اندامهای داخلی شما استفاده میکند. سونوگرافی را میتوان به صورت خارجی، از روی پوست شما یا به صورت داخلی با سونوگرافی اندام تحتانی انجام داد. در این نسخه از آزمایش، یک گرز نازک به داخل واژن وارد میشود.
دکتر موسوی اظهار کرد: در طی روش هیستروسکوپی، ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی از یک لوله باریک و نازک که یک دوربین در انتهای آن قرار دارد استفاده میکند تا داخل رحم شما را مشاهده کند. لوله هیستروسکوپی در اندام تحتانی شما وارد میشود و از طریق دهانه رحم به سمت بالا و داخل رحم حرکت میکند. هیستروسکوپی به متخصص این امکان را میدهد که نگاهی بسیار دقیق به داخل رحم شما داشته باشد. همچنین میتوان از این روش برای درمان چسبندگی رحم نیز استفاده کرد. این متخصص زنان و زایمان ابراز داشت: تست تصویربرداری سونوگرافی انفوزیونی سالین از اولتراسوند به همراه محلول سالین (مخلوطی از نمک و آب) برای ایجاد تصویر واضحی از داخل رحم استفاده میکند. این مایع رحم شما را منبسط میکند تا پزشک بتواند جزئیات، شکل و نقایص حفره رحم شما را ببیند. این آزمایش دقیقتر از سونوگرافی ساده است و میتواند به خوبی سندرم آشرمن شما را نشان دهد. وی بیان کرد: هیستروسکوپی یکی از روشهای درمانی برای چسبندگی رحم است که میتواند در تشخیص این بیماری زنان نیز موثر واقع شود. از لاپاراسکوپ نیز برای دیدن رحم جهت پیشگیری از سوراخ شدن با هیستروسکوپی نیز استفاده میشود که یکی از مزایای لاپاراسکوپی محسوب میشود که در سونوگرافی نیز این مزیت وجود دارد و توسط آن میتوان داخل رحم را مشاهده نمود.دکتر موسوی مطرح کرد: گاهی اوقات نیاز است تا متخصص آنکولوژی با ترکیب و استفاده از چند روش درمانی به درمان چسبندگی رحمی بپردازد. ممکن است در کنار هیستروسکوپی از دارو درمانی استفاده کند که معمولا داروهای ضد التهاب را توصیه مینماید. همچنین از نوعی سوند پلاستیکی نیز استفاده میشود که باید چند روز تا چند هفته از دیواره رحم حفاظت نموده تا بهبود یابد.این متخصص زنان و زایمان در پایان گفت: بیماری چسبندگی رحم بهتر است در اسرع وقت درمان شود. ممکن است این بیماری در ناباروری تاثیر زیادی بگذارد، به همین دلیل بهتر است به طور منظم چکاپهای دورهای انجام شود. که در روند آن را بسیار کند میکند.
Saturday, 27 April , 2024