به طور کلی مینیسک یک بافت محکم است که حالتی ارتجاعی داشته و به صورت دو بافت تقریبا «C» شکل، ما بین دو استخوان اصلی زانو، استخوان ران و ساق قرار گرفته است. مینیسک سطح زانو را پوشش داده و می‌تواند ضربه‌هایی که به‌طور ناگهانی به زانو وارد می‌شود را کنترل کند. زانوی انسان دارای […]

به طور کلی مینیسک یک بافت محکم است که حالتی ارتجاعی داشته و به صورت دو بافت تقریبا «C» شکل، ما بین دو استخوان اصلی زانو، استخوان ران و ساق قرار گرفته است. مینیسک سطح زانو را پوشش داده و می‌تواند ضربه‌هایی که به‌طور ناگهانی به زانو وارد می‌شود را کنترل کند. زانوی انسان دارای دو مینیسک داخلی و خارجی است و در حکم ضربه‌گیر برای زانو عمل کرده و سبب می‌شود که زانوها حالتی پایدار داشته باشند. «پارگی مینیسک» زانو از جمله آسیب‌ها و مشکلاتی است که بیشتر در بین افراد ورزشکار و در انجام فعالیت‌هایی که با پیچ خوردن و یا خم شدن ناگهانی زانو همراه هستند، مشاهده می‌شود. به طوریکه اگر زانوی خود را در حال تحمل وزن، به طور ناگهانی بچرخانید، ممکن است مینیسک آسیب دیده و پاره شود. در ورزش‌هایی مانند فوتبال و تنیس که به طور مکرر با چرخش ناگهانی زانو همراه هستند، فشار ناگهانی و زیاد می‌تواند سبب پارگی و آسیب مینیسک شود. همچنین عوامل دیگری چون چمباتمه زدن طولانی مدت، بلندکردن بار سنگین و فشار واردکردن مستقیم به زانو می‌تواند موجب کشیدگی و یا پارگی مینیسک شود. پارگی مینیسک می‌تواند در هر سنی رخ دهد و در بیشتر موارد با آسیب به رباط صلیبی قدامی همراهی دارد. با افزایش سن، تغییرات دژنراتیو زانو می‌تواند منجر به پارگی مینیسک با آسیب کم یا حتی بدون آسیب وارده شود. در اولین مرحله بعد از پارگی مینیسک زانو، ممکن است ۲۴ ساعت یا بیشتر طول بکشد تا درد و تورم شروع شود، این درد در مواردی خفیف و اندک بوده و شخص می‌تواند فعالیت‌های روزانه را انجام دهد. اگر بخشی از مینیسک پاره شده، بین ساق و استخوان ران گیر کند، شاهد درد شدیدی خواهیم بود. در زمانی که پارگی مینیسک زانو خفیف باشد، همراه پارگی، درد کمی حس شده و شخص قادر است با احساس دردی که دارد همچنان به فعالیت بپردازد. بعد از گذشت ۱ یا ۲روز شاهد تورم زانو بوده که همچنان امکان ادامه فعالیت وجود دارد. تقریباً طی ۲ الی ۳ هفته درد و تورم از بین می‌رود. در آسیب و پارگی‌های شدید بعد از ضربه، بلافاصله درد شدیدی حس گردیده و تورم ایجاد شده، طی ۲ الی ۳ روز افزایش می‌یابد. به دلیل درگیر شدن تکه‌ای از مینیسک پاره شده در مفصل، زانو حالتی قفل‌شده پیدا می‌کند و فرد ممکن است قادر به صاف کردن زانوی خود به‌طور کامل نباشد. در زانو احساس‌عدم تعادل نیز احساس می‌گردد. اگر مینیسک خارجی آسیب‌دیده یا پاره شود درد در منطقه خارجی زانو حس می‌شود و اگر مینیسک داخلی آسیب ببیند درد در ناحیه داخلی زانو به وجود می‌آید. اگر پارگی مینیسک در حاشیه خارجی ایجاد شود می‌تواند سبب همارتروز یا خونریزی داخلی مفصل گردد. به‌طورکلی علائم این عارضه در درد مفصل زانو، ورم، قفل شدن زانو، محدودیت حرکتی زانو و لنگیدن خلاصه می‌شود. جهت تشخیص آسیب و پارگی مینیسک پس از دریافت شرح حال توسط بیمار، معاینه دقیق به‌طور فیزیکی انجام می‌شود. بعضی موارد ممکن است که بعضی از مشکلات نیز علائمی شبیه به این مورد را داشته باشند لذا برای تشخیص صحیح از روش‌های تصویربرداری مختلف بخصوص‌ام آر‌آی استفاده می‌شود.

 درمان آسیب و پارگی مینیسک بدون عمل جراحی
در مواردی به دلیل نوع آسیب‌ها عمل جراحی لازم نیست و در این مدت می‌توان با رعایت کردن موارد زیر به درمان آن کمک کرد:
– استراحت: عدم فعالیت زانو و برای‌عدم تحمل فشار بهتر است از عصای زیر بغل
استفاده شود.
– یخ درمانی: کمپرس آب یخ به مدت چند دقیقه و چند بار در روز برای این موارد توصیه شده و دقت کنید که یخ به‌طور مستقیم روی زانو قرار نگیرد.
– بانداژ و کمپرس: برای کم کردن تورم از این روش استفاده می‌شود.
– بالا قرار دادن: برای کم کردن مقدار تورم در زمان استراحت، زانو بالاتر از سطح قلب قرار گیرد.
– احتمال تجویز دارو برای تسکین درد نیز توسط پزشک فراوان است.
را‌های درمان آسیب‌های مینیسک با جراحی عبارتند از:
در زمانی که آسیب‌ها و علائم اولیه به‌طور مکانیکی باشند از جمله قفل شدگی زانو، جراحی نتایج بهتری را به همراه خواهد داشت.
انواع جراحی برای درمان آسیب و پارگی مینیسک در نظر گرفته می‌شود:
– جراحی‌ترمیم مینیسک: در این روش ترمیمی آناتومی زانو به فرم و حالت طبیعی خود بازگردانده شده و اگر با موفقیت انجام شود اثرات مثبت طولانی به همراه دارد.
– پیوند مینیسک: از عضو اهدا شده توسط فرد متوفی برای این کار استفاده می‌شود. برای موارد پارگی حاد مینیسک استفاده نمی‌گردد.
روش جراحی آرتروسکوپی: روشی عالی و کم تهاجمی است که با داخل شدن لوله و تجهیزات کوچک در ناحیه آسیب‌دیده انجام می‌شود. با دیدن تصاویر داخلی و کنترل آن از خارج بدن، بخشی از مینیسک برداشته می‌شود. البته بهتر است حداکثر مقدار مینیسک حفظ شود. در این عمل نیاز به جراحی سخت و باز کردن بافت و بخیه نیست و با کنترل خوبی خارج از عضو انجام می‌شود و مراحل کار توسط صفحه نمایش قابل‌مشاهده است.

 توانبخشی بعد از درمان مینیسک:
پس از آنکه ترمیم و روش‌های درمانی برای فرد انجام پذیرفت، نیاز به بازتوانی و ورزش ضروری به نظر می‌رسد. ورزش‌های مشخص و منظم باهدف حفظ نمودن توان و قدرت عضله‌ها در ناحیه اطراف زانو و محدوده حرکتی مفاصل لازم و ضروری است. برنامه توان‌بخشی تمرینات متنوعی دارد که بخش مهمی از آن در منزل قابل انجام است و توسط پزشک به بیمار توصیه می‌شود. قوی نگه‌داشتن ماهیچه‌های ران، گرم کردن خوب بدن قبل فعالیت، استراحت خوب، کفش‌های مناسب و مقاوم، حفظ کردن انعطاف بدنی و عدم افزایش ناگهانی شدت حرکات ورزشی می‌تواند از جمله عواملی باشند که خطر ابتلا به این عارضه را کاهش می‌دهند. با انجام توصیه‌های پزشک در زمان درمان و بعد از درمان می‌توانید روند بهبودی را تسریع کرده و پس از گذشت این دوران، اثرات مثبت و ماندگارتری را
مشاهده نمایید.