آفتاب یزد: بالاخره یکی از مسئولان به ماجرایی که در شمال غرب کشور در جریان است مشکوک شد.رئیس سازمان محیط زیست دیروز در حاشیه جلسه هیئت دولت و در جمع خبرنگاران خبر داد که دستور داده موضوع محو ابرهای باران زا در آسمان دریاچه ارومیه بررسی شود.البته در مورد این موضوع خبرهای زیادی منتشر شده […]

آفتاب یزد: بالاخره یکی از مسئولان به ماجرایی که در شمال غرب کشور در جریان است مشکوک شد.رئیس سازمان محیط زیست دیروز در حاشیه جلسه هیئت دولت و در جمع خبرنگاران خبر داد که دستور داده موضوع محو ابرهای باران زا در آسمان دریاچه ارومیه بررسی شود.البته در مورد این موضوع خبرهای زیادی منتشر شده مبنی بر اینکه اقلیم آن منطقه با اقلیم کشور مجاور چرا اینقدر متفاوت است؛بطوریکه در تصاویری که اخیرا منتشر شده زمین‌ها و کوه‌هایی که در آن سوی مرز ترکیه قرار دارند پوشیده از برف است اما این سوی مرز یعنی ایران، زمین‌ها و کوه‌ها تقریبا خشک است.این موضوع فقط محدود به مقایسه زمین و کوه نیست بلکه وضعیت دو دریاچه ارومیه و وان نیز بر ابهامات افزوده چرا که وان در کشور ترکیه پر آب است و در این سو دریاچه ارومیه تقریبا به صورت کامل خشک شده است.حالا سلاجقه وارد میدان شده و حداقل در مورد وضعیت ابرهای باران‌زا در آسمان دریاچه ارومیه دستوراتی را صادر کرده است.

 توضیحات سلاجقه
«علی سلاجقه» بیان کرد: ما مرجع ملی تغییر اقلیمی کشور و پژوهشکده محیط زیست کشور را مکلف کردیم تا در یک بازه زمانی دو هفته با نشستی که با همه دستگاه‌های مسئول برقرار می‌کنند، مسئله مربوط به تغییرات اقلیمی و وقایعی را که در حال اتفاق افتادن است، بررسی کرده و پاسخ دهند.وی در ادامه اظهار کرد: درباره آنچه درخصوص دریاچه ارومیه مطرح می‌شود، کشورها هرکدام از روش‌های علمی خاصی براساس تغییرات اقلیمی استفاده می‌کنند. میانگین بارش درازمدت در کشورهای همسایه ما نیز کاهش پیدا کرده و تحت تأثیر شدید تغییرات اقلیمی قرار گرفته است. اینکه جبهه هوایی وارد شود و در بالای دریاچه ارومیه محو می‌شود، باید حتماً از لحاظ علمی بررسی شود که آیا واقعاً گاز متانی که در آنجا تولید می‌شود یا افزایش درجه حرارتی که در ارتفاعات جو صورت می‌گیرد عامل این اتفاق است یا خیر. باید کار علمی و تحقیقاتی صورت گیرد.

کارشناسان چه می‌گویند؟
در ابتدای آذر امسال رسانه‌ها با استناد به گزارش مرکز سنجش از راه دور دانشگاه صنعتی شریف اعلام کردند که حدود ۹۷ درصد از آب دریاچه ارومیه خشک شده است.برخی از کارشناسان محیط زیست بر این باورند که ساخت سد روی رودخانه‌هایی که به این دریاچه می‌ریزند و انتقال آب‌های زیرزمینی این منطقه باعث شده است تا دریاچه ارومیه به‌مرور زمان کوچک و کوچکتر شود.به گفته دکتر اسماعیل کهرم، کارشناس زیست محیطی، در صورتی که ۲۰ درصد آب سدهایی که در مسیر دریاچه ارومیه احداث شده به دریاچه سرازیر شود و سد دیگری نیز در مسیر آب ساخته نشود، دریاچه زنده خواهد ماند.پیش از این کارشناسان زیست محیطی، خشک شدن دریاچه ارومیه را مسئله‎ای با اولویت بالا ارزیابی کردند و افزودند که وسعت بسیار زیاد دریاچه ارومیه که مساحتی تقریبا برابر با وسعت استان البرز دارد و بستر خشک‌شده دریاچه، آن را به یک کانون بسیار بزرگ تولید گردوغبار در محدوده شمال غرب تبدیل می‌کند.ایالات متحده آمریکا با داشتن منابع فراوان آب از ۵۰ سال پیش تا کنون سدسازی را در این کشور ممنوع کرده است، حتی سدهایی را که در گذشته ساخته بود، تخریب کرده است. بانک توسعه تجارت جهانی اعلام کرده است که ۸۰ درصد سدهای ساخته شده در دنیا مورد نیاز نبوده و فقدان سد از وجود آن مفیدتر است.

 ماجرای دنباله دار ابرهای توخالی!
سرزمین پهناور ایران از جمله ۶۵ کشور واقع در کمربند خشکی جهان محسوب می‌شود که فقط ۱۵ درصد سطح آن دارای آب و هوای مرطوب است که اگر به این شرایط، آمار بارندگی ۳۳ درصد و تبخیر ۳۰۰ درصد در کشور نسبت به متوسط جهان و نیز عدم تناسب زمانی و مکانی بارش­ها اضافه شود، ناپایداری و شکنندگی اقلیم کشورمان شفاف­تر می­شود.محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهور وقت کشورمان تابستان سال ۱۳۹۱ با اعلام اینکه کشور درگیر مسئله خشکسالی است، گفته بود: «بخشی از این خشکسالی غیرعمدی و به دلیل ایجاد صنعت بوده و بخشی هم عمدی است و دشمن با تخلیه ابرهایی که به سمت کشور می‌‌آید، یک جنگ نامتعادل انسانی به پا کرده است.»البته این نخستین باری نبود که یک مقام دولتی درباره توطئه‌های دشمن در خشکسالی‌های اخیر کشور می‌گوید.

 مشکوکم!
باز هم تابستان همان سال، سید حسن موسوی معاون وقت رئیس جمهور و رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی و گرشگری در مراسم معارفه معاون هواشناسی ستاد تسهیلات سفرهای کشور از شک و شبهه‌هایی در زمینه خشکسالی‌های جنوب کشور گفت.

موسوی اعلام کرده بود که «بنده به خشکسالی‌های نیمه جنوبی کشور مشکوکم، استعمار و استکبار جهانی با تکنولوژی در شرایط اقلیمی ایران تاثیر می‌گذارند. سازمان هواشناسی ریشه این مفسده را باید کشف کند چون این میزان خشکسالی در کشور طبیعی به نظر نمی‌رسد.»

آقای رئیس محیط زیست مستندات ارائه کنید
پس از اعلام شک رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری درباره ریشه خشکسالی‌ها، محمد جواد محمدی زاده معاون وقت رئیس جمهور و رئیس وقت سازمان محیط زیست، صریحاً واکنش نشان داد و اعلام کرد که «کسانی که در مورد تاثیر استکبار بر خشکسالی‌های کشور سخن می‌گویند، ثابت کنند که دستکاری‌هایی صورت گرفته است و مستندات علمی ارائه دهند.»اما وی ۲ روز پس از اظهارنظر رئیس جمهور وقت درباره ارتباط تخلیه ابرها توسط دشمنان و خشکسالی در ایران، بدون ارائه هیچ مستنداتی گفت: «ابرهایی که به سمت ایران می‌آیند از سوی برخی از کشورهای اروپایی تخلیه می‌شود.»محمدی زاده توضیح داده بود: «در اینکه امروزه علمی هست که با استفاده از آن بار ابرها را تخلیه می‌کنند هیچ شکی نیست. در تعدادی از کشورهای اروپایی این کار انجام شده. من در جلساتی که با مقامات ارشد کشورهای دیگر داشتم مثل مسئولان کشور ترکیه و برخی کشورهای دیگر هم این نگرانی را داشتند. بله این علم وجود دارد، در عین حال نگرانی‌هایی که در همه کشورهای جهان وجود دارد تغییر اقلیم و پدیده‌های نوظهور مثل گرد و غبار، خشکسالی، آب شدن یخ‌های قطبی و بالا آمدن آب دریاهاست. اینها پدیده‌هایی است که به دلیل تغییرات آب و هوا و اقلیم اتفاق افتاده است. بنابراین برخی از این خشکسالی‌هایی که نه تنها در ایران بلکه در برخی کشورهای دیگر نیز رخ داده است و کاهش نزولات آسمانی به علت تغییرات اقلیم است. بخشی هم به دلیل تخلیه باری است که برخی کشورها انجام می‌دهند.»

 کدام تخلیه ابر؟
مرحوم پروفسور پرویز کردوانی، جغرافیدان و بنیانگذار مرکز تحقیقات مناطق کویری و بیابانی ایران به عنوان شخصیت علمی که سال‌های متمادی پژوهش و تحقیق در زمینه خشکسالی‌های ایران داشته است، پیش از فوت‌اش در برابر طرح چنین ابهاماتی اظهار کرده بود:« این چه حرفی است که دشمنان ابرها را تخلیه می‌کنند و ابر خشک را برای ما می‌فرستند؟ دشمنان این کار را کجا انجام می‌دهند؟چطور می‌توانند صدها کیلومتر ابر را راهنمایی کنند؟»وی ادامه داده بود:« بارور کردن ابرها درست است اما اصول دارد همین طوری نیست که ابرها را صدها کیلومتر خارج از کشور ما بارور کنند و ابر تخلیه شده را برای ما بفرستند. باید این عمل در منطقه‌ای انجام شود که سیستم باروری ابر وجود داشته باشد.»نویسنده کتاب «خشکسالی و راه‌های مقابله با آن» افزود: «حتی اگر دشمنان در کشورهای اطراف هم بخواهند ابرها را بارور کنند کشورهایی مثل عراق و عربستان که اصلاً قابلیت باروری ابر ندارند از سوی دیگر کدام کشور حاشیه‌ای ما، باران‌های شدید دارد که بگوییم ابرهای ما را دشمنان در آنجا بارور کرده‌اند تا ما باران نداشته باشیم.»مرحوم پروفسور کردوانی تصریح کرده بوده بود:« تخلیه ابرها از باران با تزریق «یدید نقره» به ابرها انجام می‌شود که بسیار گران قیمت است و این اتفاق در شرایط خاص دمایی، سرعت ویژه باد و… رخ می‌دهد.»وی افزوده بود: «اگر تمام این شرایط در کنار هم با توجه به فاصله دشمنان با خاک کشور ما فراهم باشد شاید یک دفعه امکان انجام تخلیه ابرها از باران وجود داشته باشد که آن یک دفعه هم هیچ تاثیری بر بارندگی‌های سالانه و شرایط عادی جو نخواهد داشت.»این جغرافیدان تأکید کرده بود که خشکسالی در کشور ما ریشه‌های طبیعی دارد و به هیچ وجه هیچ کشوری با هر قدرتی که باشد نمی‌تواند تغییر در آب و هوای کشورها ایجاد کند.

پایان مجادله؟
بنابراین از نظر علمی جای هیچ شک و شبهه‌ای باقی نمی‌ماند که نه دست دشمنان در کار است و نه پدیده علمی عجیبی رخ داده.بلکه عملکرد پر از اشتباه مسئولان در ادوار مختلف است که سبب شده کشورمان از نظر محیط زیستی در شرایط خطیری قرار گیرد.به طور کلی زمین دچار تغییرات اقلیمی و آب و هوایی شده و کشور ما نیز از این مقوله در امان نمانده است.اما تفاوت اصلی اینجاست که در کشورهای توسعه یافته اهمیت فراوانی به بحث محیط زیست داده شده و سعی می‌کنند کشور را با تغییرات جدید وفق دهند.اما در کشور ما به هزار و یک بهانه چنین تمهیداتی اندیشیده نمی‌شود.