نامها و نمادها هریک ریشه درهویت دینی و تاریخی کشورها داشته وقرنها سابقه در ذهن مردم دارند. با مثالی ساده به توضیح مطالب پیوسته میپردازم. گاهی به مناسبت زمانی و تقویمی و گاه در راستای قدردانی و تجلیل از چهرهها و شخصیتها، نام آنها بر خیابان یا میدان ومکانی نهاده میشود. براساس ضوابط و معیارهای […]
نامها و نمادها هریک ریشه درهویت دینی و تاریخی کشورها داشته وقرنها سابقه در ذهن مردم دارند. با مثالی ساده به توضیح مطالب پیوسته میپردازم. گاهی به مناسبت زمانی و تقویمی و گاه در راستای قدردانی و تجلیل از چهرهها و شخصیتها، نام آنها بر خیابان یا میدان ومکانی نهاده میشود. براساس ضوابط و معیارهای زیباییشناسی و اسلوب زبان، اسم یا مناسبتی به سرعت در جامعه و در میان مردم متداول و معمول میشود. شیوایی کلمه، سهولت در چرخش زبان و زیبایی در لحن باعث ترویج یک عبارت میگردد. بعضا علیرغم گذشت زمان کلمه یاعبارتی در گویش مردم جای خود را باز نکرده و مردم با اسم سابق آن اماکن را اطلاق مینمایند. بهترین گواه بر ارزیابی نکات گفته شده ارزیابی آنها در اطراف خودمان است. در شهر و خیابان محل اقامت واشتغال خود میتوانیم صحت و سقم نکات یادشده را ارزشیابی و نمرهگذاری نماییم. گاهی یک محل چندین نام عوض میکند، اما مردم هنوز با اولین نام آن محل را میشناسند. این مقدمه به خاطر تغییر نام دو روز مناسبتی بیان شد؛ تعویض نام شب یلدا و چهارشنبه سوری.
شب یلدا: قرار شده به روز ترویج فرهنگ مهمانی و پیوند با خویشان تغییر نام یابد. در مکتب اسلام و باورهای اصیل شیعی (صله رحم) به عنوان پیوند با خویشاوندان مورد تاکید و تایید قرار گرفته است. بدون آنکه روز و شب خاصی برای این رفتار ارزشمند تعیین گردد، در تمام اوقات سال وماه مورد توجه و عمل میباشد. مولا علی(ع) میفرماید: «با خویشاوندانی که قطع رابطه عاطفی نمودید، پیوند مجدد برقرار نمایید». رسول اکرم (ص) میفرمایند: «مهمان هنگام خروج از خانه میزبان همراه خود قضا و بلایای محتوم را خارج میکند.» هرچه که مهمان با مصرف خورد و خوراک از سفره شما کم میکند خداوند چندین برابر به سفرهتان میافزاید. صدها حدیث و روایت در جایگاه والا و ارزشمند مهمان و خویشاوندان وجود دارد که توجه و عنایت ویژه مبانی دینی ما را به اثبات میرساند. تعیین و تثبیت یک شب و یا یک روز به عنوان روز ترویج فرهنگ مهمانی نشان از کمرنگ بودن این باورها نزد عوامل بحثکننده پیرامون این نکات دارند. دومین روز «روز تکریم همسایگان» میباشد که در شورایعالی فرهنگی مطرح و مصوب شده. نکته عجیب و قابل تعمق اینکه با حضور روحانیون عالیقدر و دانشمند در بخشهای مختلف فرهنگی کشور چگونه اینگونه نکات مطرح وحتی مورد بحث قرار میگیرد. ایکاش نکاتی مانند احترام به والدین و سالمندان برای انعکاس در کتب درسی مورد بحث قرار میگرفت. وقتی در باور دینی ما نکات متعددی در مورد جایگاه ارزشمند و قابل احترام همسایه وجود دارند، تعیین و تصویب چنین روزی چه توجیهی میتواند داشته باشد. مهمان را گرامی بدارید ولو کافر باشد. اول همسایه سپس خانه. یعنی شخصیت همسایه تاثیر و تاثر متقابل با همجواران خویش دارد. یکی از صحابه بزرگوار نبی اکرم(ص) میگوید: «آنقدر رسول اکرم(ص) در مورد همسایه سفارش نمودند که ما دچار تردید شدیم که نکند همسایه از همسایه خود سهم ارث میبرد.» البته امروزه در آپارتمانهای لانه زنبوری، انسان همسایه دیوار به دیوار خود را نشناخته و همچون بیگانگان از کنار یکدیگر عبور مینمایند.
وقتی بعد از پنج روز و آن هم به واسطه بوی متصاعد شده، همسایگان از مرگ همسایه دیگر مطلع میشوند چه باید گفت؟ چه باید کرد؟ گرفتاریهای روزمره و مشکلات اقتصادی جایی برای خبر گرفتن و وقت گذاشتن برای همسایه باقی نمیگذارد.ای کاش بجای تعیین ونامگذاریهایی که مکرر و مستمرا موردتوجه و عنایت ائمه اطهار(ع) و صاحبنظران و علمای دینی ما قرار گرفته اند، شورایعالی فرهنگی و نهادهای مشابه، رسانهها مخصوصا صداوسیما وشبکههای متعدد آنها موظف به تولید و عرضه محصولاتی مینمودند که دانش کاربردی فرزندان مارا بالا میبردند. یا بجای تغییر نام شب یلدا و چهارشنبه سوری آیات و احادیث و روایات مختلف و موجود در ارتباط با این دو موسم و ایام مشابه و روشهای برگزاری مناسب آنها را نقل و مصوب مینمودند.
آموختن انصاف و جوانمردی احترام به والدین و بزرگترها جایگاه نوامیس جامعه و دهها مورد محترم و عزیز را با تفضیل لازم برای اعضای جامعه به خصوص نوجوانان و جوانان بیان مینمودند.
چشمها را باید شست جور دیگر باید دید
Saturday, 27 April , 2024