آفتاب یزد- گروه شبکه: دست دادن خاص رئیس‌جمهور روسیه و ولی‌عهد سعودی پس‌از پنج سال دوباره تکرار شد. ۵ سال قبل نشست سران گروه ۲۰ در آرژانتین برگزار شد. در آن زمان به دنبال قتل فجیع جمال خاشقجی روزنامه نگار منتقد سعودی در کنسولگری کشورش در استانبول، محمد بن سلمان به عنوان متهم اصلی و […]

آفتاب یزد- گروه شبکه: دست دادن خاص رئیس‌جمهور روسیه و ولی‌عهد سعودی پس‌از پنج سال دوباره تکرار شد. ۵ سال قبل
نشست سران گروه ۲۰ در آرژانتین برگزار شد. در آن زمان به دنبال قتل فجیع جمال خاشقجی روزنامه نگار منتقد سعودی در کنسولگری کشورش در استانبول، محمد بن سلمان به عنوان متهم اصلی و آمر این قتل مطرح شد. همین موضوع باعث شد او تحت فشار افکار عمومی جهان و دولت‌های غربی قرار بگیرد به طوری که هیچ کدام از سران کشورهای غربی محمد بن سلمان را در آرژانتین تحویل نگرفتند و از دست دادن و احوالپرسی با او خودداری کردند اما این پوتین بود که به گرمی دست در دست شاهزاده سعودی گذاشت و به گرمی دستان او را فشرد. حالا بعد از ۵ سال ولادیمیر پوتین طی سفر یک روزه‌ای که به ابوظبی و ریاض داشته بار دیگر به گرمی و به طور خاص به بن سلمان دست می‌دهد. حالا این اتفاق مورد توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته و واکنش‌های آن‌ها را در پی داشته است.
در این باره عصرایران نوشته است: «ولادیمیر پوتین رئیس فدراسیون روسیه هفته گذشته در سفر یک روزه به ابوظبی و ریاض با سران امارات و سعودی دیدار و گفتگو کرد. در این سفر، میزبانان به گرمی از پوتین استقبال کردند. در ابوظبی به هنگام ورود، هواپیماهای اماراتی در نمایش هوایی، دودهایی به سه رنگ قرمز و آبی و سفید پخش کردند تا پرچم روسیه در آسمان نقش ببندد. در ریاض هم آنچنان دیدار محمد بن سلمان و پوتین صمیمانه بود که خاطره دست دادن ۵ سال قبل آنان را در آرژانتین زنده شد. می‌توان میزبانی و استقبال محمد بن سلمان ولیعهد و نخست وزیر عربستان سعودی از پوتین و جو بایدن رئیس جمهور آمریکا را باهم مقایسه کرد. جو بایدن در سفر سال گذشته به عربستان سعودی به سردی مورد استقبال قرار گرفت. محمد بن سلمان ولیعهد و در اصل حاکم واقعی و فعلی این کشور، به بهانه کرونا از دست دادن با جو بایدن خودداری کرد و مشت گره کرده خود را به سمت او برد تا استقبال از جو بایدن بی‌روح و خشک انجام شود. دقیقا برخلاف استقبال اخیر بن سلمان از پوتین که گرم و صمیمانه بود. دو مقام ۵ سال بعد از دیدار آرژانتین، دوباره آنچنان باهم مشتی و دوستانه دست دادند تا روابط گرم خود را به رخ دوستان غربی به ویژه آمریکایی‌ها بکشند. ۵ سال قبل نشست سران گروه ۲۰ در آرژانتین برگزار شد. در آن زمان به دنبال قتل فجیع جمال خاشقجی روزنامه نگار منتقد سعودی در کنسولگری کشورش در استانبول، محمد بن سلمان به عنوان متهم اصلی و آمر این قتل مطرح شد. همین موضوع باعث شد او تحت فشار افکار عمومی جهان و دولت‌های غربی قرار بگیرد. همزمان اما کشورهای روسیه و چین، هیچ واکنش منفی نسبت به این موضوع نداشتند و از متهم کردن بن سلمان خودداری کردند. آن‌ها این موضوع را در قالب مسائل داخلی کشورها دانستند. همین مسئله باعث شد روابط سعودی با آمریکا و دولت‌های اروپایی دستخوش بحران بزرگ شود بحرانی که تبعات آن تاکنون روابط این کشورها را درگیر کرده اما در همان زمان، وقتی هیچ‌کدام از سران کشورهای غربی محمد بن‌سلمان را در آرژانتین تحویل نگرفتند و از دست دادن و احوالپرسی با او خودداری
کردند این پوتین بود که به گرمی دست در دست شاهزاده سعودی گذاشت و به گرمی دستان او را فشرد. دولت عربستان سعودی و سران آن به لحاظ ماهیتی به دولت روسیه و رئیس آن پوتین نزدیک و شبیه هستند اما به لحاظ جایگاه تاریخی، اردوگاه‌ها و بلوک‌بندی ها، تعهدات و الزامات حقوقی و منافعی، ریاض به آمریکا و غرب نزدیک است. دولت‌های سعودی و روسیه هر دو به لحاظ سیاسی، بسته هستند و در همین چارچوب مناسبات خود را دنبال می‌کنند این در حالی است که در طرف دیگر ماجرا، چارچوب دیگری برقرار است و بارها این تضاد خود را نمایان کرده است. گرچه دولت سعودی در اردوگاه غرب و آمریکا تعریف می‌شود و این کشور نزدیک‌ترین روابط را در منطقه با آمریکا دارد اما از ۱۰ سال قبل تاکنون مسیر جدیدی را در سیاست خارجی خود تعریف کرده است. محور این مسیر جدید، تلاش برای برقراری شکلی از توازان در روابط ریاض با قدرت‌های مختلف غربی و غیرغربی است. سفر اخیر پوتین به امارات و سعودی و دیدارهای صمیمانه و نزدیک با سران آن‌ها در زمانی صورت می‌گیرد که روسیه به دلیل جنگ علیه اوکراین و اشغال بخش‌هایی از سرزمین این کشور، مغضوب و تحت بیشترین تحریم‌های جهان از سوی غرب است. شخص پوتین هم تحت تعقیب دادگاه بین‌المللی است اما امارات و سعودی نه تنها از حجم روابط کم نکرده‌اند بلکه شرایط تحریم روسیه و پوتین را موقعیتی می‌بینند تا هم از مسیر تحریم اقتصادی، فرصتی برای بهره‌برداری حداکثری بسازند و هم در فشارهای سیاسی غرب علیه روسیه، موازنه را تقویت کنند. روابط با روسیه با پوتین برای سعودی‌ها به مراتب لذت بخش‌تر و دوست داشتنی‌تر از روابط با آمریکا و جو بایدن است. برای این وضعیت هم دلایل مختلفی قابل بیان است. مثلا خرید سلاح از روسیه نسبت به آمریکا، به مراتب راحت‌تر و بدون دردسرتر است. خرید سلاح از آمریکا و اروپا همراه با سوال و جواب و دخالت افکار عمومی و نهادهای مختلف در کشورهای غربی است اما در روسیه تنها با پوتین و دولت طرف هستند. روسیه برخلاف غرب کاری به مسائل داخلی عربستان سعودی ندارد اما آمریکا و اروپا همچنان منتقد وضعیت حقوق بشری سعودی از جمله اعدام‌ها و دستگیری مخالفان و منتقدان هستند. سعودی بزرگترین خریدار سلاح و تجهیزات نظامی از آمریکا و دیگر کشورهای غربی است. سعودی‌ها با نگاهی به آینده در حال برقراری نوعی موازنه و حتی چرخش میان آمریکا – اروپا و روسیه و چین هستند. تمرکز آمریکا از خاورمیانه و خلیج فارس در حال کاهش و انتقال به سمت شرق یعنی چین و اقیانوس آرام است. همزمان به دلیل خودکفایی آمریکا از منابع نفتی به دلیل تبدیل این کشور به تولیدکننده بزرگ نفت در جهان از یک سو و از سوی دیگر حرکت جهان به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر و غیرفسیلی، آینده ارتباط واشنگتن با خلیج فارس و کشورهای تولیدکننده نفت این منطقه و آینده نفت را دستخوش تغییر می‌کند. پیش‌بینی عبور چین از آمریکا در رتبه‌بندی جهانی اقتصاد و کاهش تمایل آمریکا به دخالت در تنش‌های منطقه‌ای در دیگر نقاط جهان از جمله خاورمیانه و خلیج فارس، مقامات سعودی را به این تصمیم رسانده که حرکت به سمت خروج از اردوگاه غرب و ارتباط فعال‌تر با دیگر طرف‌های قدرتمند اقتصادی سیاسی جهان را انتخاب کنند. چین همزمان به جای آمریکا بزرگترین واردکننده نفت خام جهان است و خلیج فارس در دو کرانه شمالی و جنوبی‌اش بزرگترین تامین‌کننده نفت و انرژی پکن است. حالا امنیت خلیج فارس دیگر فقط برای آمریکایی‌ها مهم نیست بلکه بخشی از امنیت اقتصادی سیاسی چین هم هست. چین به عنوان اقتصاد دوم فعلی و اقتصاد اول آینده جهان قابل نادیده گرفتن نیست. اقتصاد و تجارت نیز محور کشورهای جنوب خلیج فارس است. روسیه نیز بعد دخالت نظامی موفق در سوریه اشتیاق بیشتری برای حضور در منطقه از خود بروز می‌دهد. عقب نشینی از حمایت از مخالفان در سوریه و عادی‌سازی روابط با بشار اسد رئیس جمهوری سوریه برخلاف نظر آمریکا، عادی‌سازی روابط با ایران با میانجیگری چین و قراردادهای اقتصادی کلان با روسیه در اوج تحریم‌های غربی علیه مسکو بخشی از نشانه‌های روند جدید سعودی‌ها و اماراتی هاست. گره زدن منافع روسیه و چین به کشورهای جنوب خلیج فارس برای استفاده از آنان برای تاثیرگذاری بر ایران از دیگر اهداف ریاض و ابوظبی برای نزدیک شدن به مسکو و پکن است. اتفاقی که در میانجیگری چین برای ازسرگیری روابط تهران – ریاض نیز شاهد آن بودیم. یکی از دلایل تقویت روابط عربستان سعودی با چین و روسیه تلاش برای استفاده از این دو بازیگر مهم بین‌المللی برای تاثیرگذاری بر ایران است چرا که هر دو روابط اساسی با تهران دارند. روسیه و ایران روابط سیاسی، نظامی سطح بالایی دارند و چین تنها خریدار نفت ایران است.»