قوانین سختگیرانه مهاجرتی، از مرزهای جنوبی آمریکا تا اتحادیه اروپا مهاجرین و مهاجرت، چالش ترسناک دنیای غرب

آفتاب یزد ـ رضا بردستانی – خبرنگار بین الملل: یک استاد تاریخ و روابط بین‌الملل دانشگاه با اشاره به پیشینه مهاجرت به «قاره سبز» و «ایالات متحده آمریکا»، مهاجرت و مهاجرین را چالشی «ترسناک» برای دنیای غرب دانست و گفت:«سختگیری‌های فعلی دوامی نخواهد داشت زیرا اروپا به سرعت در حال پیر شدن است و در آینده اتحادیه اروپا و بسیاری از کشورهای مهاجر پذیر مجبور خواهند شد تا در تصمیمات خود تجدید نظر کنند.»
علی بیگدلی افزود: آن چه بیش از همه برای دنیای غرب مهم است، گزینشی عمل کردن در راستای نیازهای جامعه ی غربی برای پذیرایی از مهاجران است تا به صورتی کاملاً هدفمند، صاحبان علم، هنر، ثروت و مهارت‌های خاص را جذب کنند اما و در نهایت با توجه به کاهش نیروی کار، افزایش سن جمعیتی و فشارهای نهادهای مدنی، بالاجبار در همین قوانین سختگیرانه نیز ملاحظات و انعطاف‌هایی به وجود خواهد آمد.

رنگین پوست‌ها و گرایش تاریخی به نظام برده داری
علی بیگدلی با تأکید بر این موضوع که جمهوری خواهان همچنان به رنگین پوست‌ها به چشم برده می‌نگرند خاطرنشان کرد: تفاوت عمده‌ای که بین پایگاه رأی جمهوری خواهان و دموکرات‌ها به صورتی کاملاً محسوس دیده می‌شود توجه عامدانه ی جمهوری خواهان بر جامعه ی سفید پوست و تلاش دموکرات‌ها بر رنگین پوست‌ها و اقلیت‌های مذهبی است هرچند در حال حاضر به دلیل فشار منتقدان دولت «بایدن»، تلاش‌هایی برای افزایش کنترل مرزهای ایالات متحده با آمریکای لاتین در حال انجام است.وی معتقد است تمام تلاش ترامپ برای بستن مرزهای آمریکا بر روی سیل عظیمی از مهاجرانی که عمدتاً از آمریکای لاتین راهی آمریکا می‌شدند در زمان بایدن به دست فراموشی سپرده شد و حال که رقابت‌های انتخاباتی در حال جدی شدن است و دولت بایدن متوجه شده جناح رقیب از این مسئله به عنوان یک حربه ی انتخاباتی بهره خواهد برد با مسکوت گذاشتن کمک‌های مالی به اوکراین در تلاش است تا دوباره مرزها را کنترل کرده، دیوارکشی‌ها را ادامه دهد.
بیگدلی با اشاره به دو موضوع؛ یکی ضد زن بودن(همانی که مانع رئیس جمهور شدن هیلاری کلینتون شد) و نیز بیگانه ستیزی(مهاجران و رنگین پوست ها) جمهوری خواهان مدعی است؛ قطعاً با روی کار آمدن احتمالی و مجدد جمهوری خواهان(ترامپ یا هر نامزد جمهوری خواه دیگر) قطعاً برخورد با مهاجران سختگیرانه‌تر خواهد شد و کنترل بر مرزها نیز به شکل محسوسی شدیدتر می‌شود

جناح راست افراطی و انتخابات پیش رو در اروپا
این استاد تاریخ و روابط بین‌الملل دانشگاه در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به رفتار همیشگی و در عین حال تبعیض آمیز راست‌های افراطی با مهاجران و رنگین پوست‌ها به آفتاب یزد گفت: بخشی از این تلاش‌ها برای اصلاح قوانین مهاجرتی در اصل برای جمع‌آوری رأی در انتخابات آتی در کشورهای مختلف است اما بخشی از آن نیز به دلیل نگرانی‌هایی است که ریشه ی آن در مهاجرت‌های گسترده در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ نهفته است.
علی بیگدلی با تأکید بر این موضوع که آغوش باز و نگاه سخاوتمندانه ی «مرکل» برای پذیرش مهاجران بیش از آن که جنبه ی احساسی و انسانی داشته باشد به نیازهای جامعه ی آلمان به نیروی کار جوان و ارزان ارتباط داشت اما همان سیل مهاجرتی طی آن سال‌ها که به دلیل آشوب‌ها در سوریه و عراق و دیگر نقاط جهان به راه افتاد اکنون، خود به دردسری بزرگ برای اتحادیه اروپایی تبدیل شده است که نگرانی‌هایی به وجود آورده و همچنان نیز ادامه خواهد داشت.

مهاجران را یا مهاجرت را ؟!
علی بیگدلی، استاد تاریخ و روابط بین‌الملل دانشگاه در بخش پایانی این گفتگو با اشاره به گفته‌های یکی از سیاستمداران هلندی که؛ مهاجران بر فرهنگ و سبک زندگی اروپایی‌ها تأثیرگذاشته‌اند به آفتاب یزد گفت: یکی از سیاستمداران هلندی در گفته‌هایی اعتراضی مبنی بر این که اگر قرار است مهاجران از دیگر کشورها به اروپا بیایند و خواهان ادامه سبک زندگی به شیوه‌ای که در کشورهای خود داشته اند، باشند اندک اندک فرهنگ اروپا را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
وی با آشفته خواندن مسئله ی مهاجرت و مهاجران خاطرنشان می‌کند: برخی و بخشی از سیاستمداران غربی معتقد هستند به جای مقابله با مهاجران باید با مهاجرت مقابله کرد.
بیگدلی در توضیحی بیشتر گفت: این عده می‌گویند؛ چرا باید در برخی کشورها آشوب و فقر و تشویش‌های اجتماعی به وجود آوریم که ثمره ی نهایی آن راهی شدن سیل عظیمی از مهاجران به اروپا باشد.بیگدلی می‌افزاید: این دسته از سیاستمداران معتقدند باید در کشورهایی که پتانسیل مهاجر فرستی دارند حتی در صورت نیاز سرمایه‌گذاری کرد و اشتغال به وجود آورد تا میل به مهاجرت فروکش کند.وی معتقد است: به هر حال مهاجرت تنها به دلیل جنگ و فقر و ناامنی نیست و همه ی کسانی که مهاجرت می‌کنند نیز به یک دلیل و هدف دست به تغییر مکان جغرافیایی زندگی خود نمی‌زنند. برخی فقر، بعضی اشتغال، عده‌ای رؤیای مدینه فاضله و بسیاری برای پیشرفت و آینده‌ای بهتر.بیگدلی می‌گوید: در نهایت غرب هم مجبور به عقب نشینی خواهد شد چون نرخ فرزند‌آوری در برخی کشورهای اروپایی از جمله ایتالیا به قدری پایین است که طی چند سال آینده، این کشورها لزوماً به جذف مهاجر اقدام خواهند کرد.این استاد دانشگاه در پایان می‌گوید: مهاجرت و مهاجران در سال آینده به یکی از چالش‌های ترسناک دنیای غرب تبدیل خواهد شد و اروپا و آمریکا را دچار دردسر‌های فراوانی خواهد کرد.
وی می‌افزاید: با توجه به ادامه جنگ در اوکراین و طولانی شدن بحران در غرب آسیا و استمرار ناآرامی‌ها در سوریه، هیچ بعید نیست که بازهم شاهد بسیاری از مهاجرانی باشیم که با هر سختی خود را به خاک اتحادیه ی اروپا خواهند رساند حال قوانین سختگیرانه‌تر شده یا نشده باشد این‌ها چاره‌ای دیگر برای شان باقی نمانده است.بیگدلی البته روش برخی کشور‌ها در جذب مهاجرت را در راستای جذب سرمایه می‌دانند و می‌گوید: کشورهایی نظیر کانادا به دلیل جذب ثروتمندان چندان با چالش‌های اینچنینی مواجه نیست!

قوانین سختگیرانه ی مهاجرتی، از مرزهای جنوبی آمریکا تا اتحادیه اروپا
یکی از بزرگترین چالش‌ها در میانه ی هزاران اختلاف مابین دو حزب «جمهوری خواه» و «دموکرات»، مسئله ی کنترل مرزها است تا جایی که جمهوری خواهان و نیز دیگر منتقدان غیر جمهوری خواهِ دولت بایدن بر این عقیده‌اند از لحظه ی بر سر کار آمدن تیم «جو بایدن» عملاً مرزهای آمریکا به حال خود رها شده است. آخرین خبر و تحولی که در حوزه ی «قوانین مهاجرتی» رخ داد و به یک جنجال تقریباً فراگیر مبدل شد، «قانون مهاجرت فرانسه» بود که پس از چهار دهه با جنجال زیاد تغییر کرد.

>ویژگی‌های مصوبه لایحه مهاجرت
البته متن پیشنهادی اولیه به دلیل امتناع نمایندگان احزاب مخالف از بررسی آن در مجلس از دستور کار خارج شد. یک کمیته ویژه پارلمانی به سرعت یک متن مصالحه تنظیم کرد. در نتیجه، دولت میانه‌رو لایحه‌ای سخت‌گیرانه‌تر و راست‌گرایانه‌تر ارائه کرد که دسترسی خارجی‌ها به مزایای رفاهی را کاهش می‌دهد، قوانین را برای ورود دانشجویان خارجی و کسب اقامت دائم توسط آنها را دشوارتر می‌کند، تعیین سهمیه‌های مهاجرت را به جریان می‌اندازد و کار را برای فرزندان افراد غیر تبعه‌ای که در فرانسه متولد شده‌اند، سخت‌تر می‌کند. همچنین، تابعیت فرانسه افراد دوتابعیتی محکوم به جرایم سنگین می‌تواند لغو شود. در بخش مهم دیگری از این لایحه، بهره‌مندی از برخی از مزایای تامین اجتماعی برای خارجی‌ها مشروط به گذراندن پنج سال در فرانسه یا اشتغال به کار ۳۰ ماهه در این کشور شد. این لایحه همچنین به دولت اجازه می‌دهد تا اقدامات جدی را برای حذف کارگران غیرقانونیِ شاغل در بخش‌هایی از جمله صنعت ساختمان، بخش‌های بهداشت و درمان و هتل‌ها و رستوران‌ها که با کمبود نیروی مواجه هستند، به اجرا بگذارد.

اتفاقی که آبان ماه رخ داد
دولت آلمان با سران ایالت‌ها بر سر سیاست‌های سختگیرانه مهاجرتی به توافق رسید
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان پس از ساعت‌ها مذاکره با سران ۱۶ ایالت آلمان بر سر سیاست‌های سختگیرانه‌تر و بودجه جدید برای پناهندگان به توافق رسید. این نشست با هدف جلب حمایت رهبران ایالتی از رویکرد سختگیرانه در قبال پناهجویان و رسیدگی به شکایت‌ مقام‌های محلی در خصوص استفاده از موجودی خزانه برگزار شد. آقای شولتس با پایان نشست، این توافق را یک «لحظه تاریخی» عنوان کرد، گفت: «هدف مشترک ما عقب راندن مهاجرت غیرقانونی است.»مقام‌های دولتی در آلمان با اقداماتی موافقت کرده‌اند که اخراج مهاجران را آسان‌تر می‌کند، کاهش کمک‌های مالی از جمله دیگر اقدامات سختگیرانه و بازدارنده در قبال پناهجویان خواهد بود. تا پیش از این، افراد با مراجعه به اولین مرکز پذیرش پناهجویان ماهانه ۱۸۲ یورو پول نقد «برای نیازهای شخصی ضروری خود» دریافت می‌کردند. دولت برای جلوگیری از ارسال این پول به کشور‌های مبدا، تا پایان ژانویه کارت‌هایی در اختیار مهاجران قرار خواهد داد که به آن‌ها اجازه می‌دهد آن چه را که نیاز دارند تنها از طریق این کارت‌ها از فروشگاه‌ها خریداری کنند.علاوه بر این مدت زمان دریافت کل مزایای اجتماعی به پناهجویان از ۱۸ ماه به ۳۶ ماه افزایش خواهد یافت. پیش از این، کمک مالی برای پناهجویان مجرد پس از ۱۸ ماه از ۴۱۰ یورو در ماه به ۵۰۲ و برای زوج‌ها از ۷۳۸ یورو به ۹۰۲ یورو افزایش پیدا می‌کرد از این پس آن‌ها برای بهره‌مندی از این افزایش باید ۳۶ ماه صبر کنند. کابینه شولتس البته پیشتر قانونی را تصویب کرده بود تا اخراج اعضای گروه‌های جنایتکار و بازرسی خانه‌های مهاجران را برای شناسایی هویت آن‌ها آسان‌تر کند. در کنار این قوانین سختگیرانه اما، دولت آلمان با تغییراتی در قوانین موجود موافقت کرده است تا پناهجویان را قادر سازد با سرعت بیشتری وارد بازار کار شوند و مجازات‌های سنگین‌تری را نیز برای قاچاقچیان انسان در نظر گرفته است. لازم به توضیح است که تمام این تصمیمات در حالی اتخاذ شده که برلین در سال‌های گذشته و به ویژه در طول بحران مهاجرتی ۲۰۱۵- ۲۰۱۶ به گرمی از پناهجویان استقبال کرده بود.

دوشنبه، ۱۳ آذر در اتحادیه اروپا چه گذشت؟
۶ کشور عضو اتحادیه اروپا برای مقابله با سیل ورود مهاجران غیرقانونی به توافق رسیدند
وزرای کشور شش عضو اتحادیه اروپا از دستیابی به توافق برای تلاش‌های مضاعف در راستای مقابله با مهاجرت غیرقانونی و باندهای قاچاق انسان خبر دادند. این توافق در جریان نشست وزرای کشور اعضای گروه «ویشگراد» متشکل از لهستان، جمهوری چک، اسلواکی و مجارستان با همتایان خود از دو کشور دیگر عضو اتحادیه (آلمان و اتریش) به دست آمد. این نشست در «سگد»، سومین شهر بزرگ مجارستان و در فاصله هشت کیلومتری از مرز این کشور با صربستان برگزار شد. مرز مجارستان با صربستان به دلیل عضویت مجارستان در اتحادیه اروپا یکی از مرزهای خارجی اتحادیه اروپا محسوب می‌شود.
برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا بر این باور هستند که موج ورود پناهجویان از منطقه بالکان و به ویژه مرز صربستان با مجارستان نیازمند توجه بیشتر و اتخاذ تدابیر ویژه است. ویت راکوشان، وزیر کشور جمهوری چک که نشست سگد به ابتکار او برگزار شد از موضوع مهاجرت به عنوان «چالش مشترک» کشورهای اروپایی یاد کرد. وی تاکید کرد که تمرکز اصلی در مواجهه با مهاجرت باید بر روی ممانعت از ورود غیرقانونی پناهجویان باشد. وزیر کشور جمهوری چک افزود که کنترل مرزهای داخل اتحادیه اروپا و حوزه شینگن «راه حل درستی» نیست. حدود ۱۳ کشور عضو اتحادیه اروپا طی ماه‌های گذشته برای مقابله با موج ورود پناهجویان به کنترل مرزهای داخل حوزه شینگن روی آورده‌اند.

بحران مهاجرت در ایتالیا
ماجرا اگرچه به اواخر تابستان سال جاری باز می‌گردد اما این موضوع تقریباً به یک رویه تبدیل شده است. و اما داستان از این قرار بود؛ یک اتوبوس حامل پناهجویان غیرقانونی که خود را از آفریقا به جزیره لامپدوسا در جنوب ایتالیا رسانده بودند با کامیونی در شمال رم تصادف کرد. در اثر این تصادف راننده اتوبوس و کامیون کشته شدند اما این حادثه در بین پناهجویان غیرقانونی تلفاتی نداشته‌ است. این اتوبوس حامل مهاجران تازه‌وارد، در حال انتقال این افراد به مناطق دیگر ایتالیا بود چرا که لامپدوسا با جمعیت ۶ هزار نفری ظرفیت پذیرش بیش از ۷ هزار پناهجو در کمتر از ۴۸ ساعت را ندارد. در همان زمان صلیب سرخ ایتالیا اعلام کرد که حدود ۷۰۰ پناهجوی جدید به لامپدوسا منتقل شدند و تعداد افرادی که از آفریقا خود را به ایتالیا می‌رسانند باز هم افزایش یافته است. این نهاد در خبری دیگر اعلام می‌کند ۳ هزار و ۸۰۰ نفر دیگر از پناهجویان غیرقانونی خود را به لامپدوسا رسانده‌اند. این هجوم سازماندهی شده در حالی از تونس اتفاق افتاده که این کشور با اتحادیه اروپا توافقنامه‌ای جهت جلوگیری از قاچاق افراد امضا کرده و بودجه قابل توجهی هم به این منظور از بروکسل دریافت
کرده است.
دولت دست راستی «جورجا ملونی» که وعده داده بود با ورود پناهجویان غیرقانونی برخورد می‌کند نتوانسته در این امر به توفیقی دست یابد و هجوم پناهجویان از آفریقا نشان می‌دهد دولت خانم ملونی در این امر شکست خورده است. بر اساس آمار وزارت کشور ایتالیا، امسال نزدیک به ۱۲۶ هزار مهاجر غیرقانونی با قایق وارد این کشور شده‌اند. در حالی‌که این رقم در سال قبل ۶۶ هزار نفر و در سال ۲۰۲۱ از آن‌هم کمتر و حدود ۴۲ هزار نفر بوده است. با ادامه وضعیت کنونی احتمال دارد تعداد پناهجویان غیرقانونی در ایتالیا به رکورد سال ۲۰۱۶ که ۱ میلیون و ۳۲۰ هزار مهاجر غیرقانونی وارد این کشور شده بود، نزدیک شود.

سازمان ملل: نباید همه فشار روی ایتالیا باشد
در همین حال آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد می‌گوید ضروری است هرچه زودتر هزاران پناهجویی که در روزهای اخیر به جزیره لامپدوسا در ایتالیا وارد شده‌اند، جابه جا شوند. این نهاد سازمان ملل هم با اشاره به منابع محدود تاکید کرده باید فرآیند انتقال این پناهجویان هرچه سریعتر انجام شود.
متیو سالتمارش، سخنگوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در این خصوص می‌گوید: «انتقال این افراد از لامپدوسا به مکانی دیگر ضروری است چرا که منابع و ظرفیت آنجا بسیار محدود است.»
برخی از احتمال انتقال این پناهجویان غیرقانونی به سیسیل سخن می‌گویند اما مقام‌های ایتالیایی انتظار دارند که کشورهای اروپایی مسئولیت بیشتری در این رابطه بپذیرند و ایتالیا را در این وضعیت بحرانی تنها نگذارند. سالتمارش همچنین با اشاره به اینکه مهاجران وارد شده، آسیب‌دیده، خسته و نیازمند غذا و سرپناه مراقبت‌های پزشکی هستند از کشورهای اروپایی خواست به یاری این
افراد بشتابند. او همچنین اضافه کرد شناسایی یک عامل مشخص پشت هجوم اخیر افراد به لامپوسا دشوار است.
این در حالی است که در ایتالیا بسیاری تونس را در این فرآیند مقصر می‌دانند و به گفته مقام‌های دولتی این کشور به تعهدات خود برای مقابله و کنترل راهی شدن پناهجویان غیرقانونی از طریق باندهای قاچاق رسیدگی نکرده است. این در حالی است که اتحادیه اروپا بودجه قابل توجهی را برای این امر در اختیار دولت تونس قرار می‌دهد. تحلیلگران می‌گویند شرایط آرام دریا، اوضاع اقتصادی و اجتماعی متلاطم در سراسر کشورهای آفریقایی سواحل دریای مدیترانه به ویژه تونس و لیبی و همچنین درگیری‌ها در سودان از جمله مهمترین عواملی هستند که این هجوم سازماندهی شده را رقم زده است.
سالتمارش در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: «نمی‌توان فقط از کشورهای خط مقدم مثل ایتالیا انتظار داشت که برای مدت طولانی این افراد را اسکان دهند. ما فکر می‌کنیم که اکنون زمان آن
فرا رسیده است که کشورهای دیگر از آن‌ها حمایت کنند.» او همچنین از کشورهای اروپایی خواست که بر سر چگونگی اسکان پناهجویان با یکدیگر به توافق برسند و سهمیه‌ها را بین خود تقسیم کنند.

اتحادیه اروپا با اصلاح قوانین مهاجرتی موافقت کرد
هفته گذشته، اتحادیه اروپا، از دستیابی به توافقی برای اصلاح و بازنگری قوانین پناهندگی خود خبر داد که شامل ایجاد مراکز بازداشت مرزی بیشتر و اخراج سریع‌تر پناهندگان می‌شود. ایران به نقل از تارنمای فرانس ۲۴ می‌نویسد؛ دولت‌های اتحادیه اروپا، مقامات و نمایندگان پارلمان اروپا از توافق اولیه در مورد معاهده جدید اتحادیه درباره قوانین پناهندگی و مهاجرتی استقبال و اعلام کردند که این توافق، اصول و رویه‌ها برای رسیدگی به ورود غیرقانونی فزاینده و در عین حال رعایت [قوانین] حقوق بشر را به روز کرده است. بر اساس این گزارش، این اصلاحات قانونی که پس از مذاکرات طولانی میان کشورهای عضو و قانونگذاران اتحادیه اروپا حاصل شد، هنوز به طور رسمی از سوی شورا و پارلمان اروپا تصویب نشده است.
اصلاحات اتحادیه اروپا شامل بررسی سریع‌تر ورود غیرقانونی [مهاجران]، ایجاد مراکز بازداشت مرزی، تسریع اخراج متقاضیان پناهندگی رد شده و [ایجاد] ساز و کاری منسجم برای کاهش فشار بر کشورهای جنوبی است که جریان‌های ورود مهاجرتی بزرگی را تجربه می‌کنند. ده‌ها موسسه خیریه که به مهاجران کمک می‌کنند از جمله عفو بین‌الملل، آکسفام و کاریتاس با انتقاد از این تغییرات، آن را «خطرناک» خواندند و در نامه‌ای سرگشاده در طول برگزاری مذاکرات اعلام کردند که این توافق «ساختاری ظالمانه» ایجاد می‌کند که انجام ناپذیر است. این در حالی است که اورسولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا نیز از این توافق استقبال و آن را «رویکرد منصفانه و منطقی برای مدیریت مهاجرت» خواند. با وجود آنکه بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا از جمله فرانسه، آلمان و هلند نیز از این توافق استقبال کردند، اما مجارستان این توافق را رد کرد. بر پایه این گزارش، اتحادیه اروپا شاهد افزایش تعداد مهاجران غیرقانونی و درخواست‌های پناهندگی است. به گفته آژانس پناهندگی اتحادیه اروپا، تعداد پناهجویان در سال جاری [میلادی] می‌تواند به
یک میلیون نفر برسد.