«عبدالفتاح سیسی» رئیس جمهور «مصر» می‌ماند؟!

آفتاب یزد ـ رضا بردستانی – خبرنگار بین الملل:  یک استاد روابط بین‌الملل دانشگاه با اشاره به ارتش سالار بودن حکومت در مصر به آفتاب یزد گفت:«مانع جدی بر سر راه ریاست جمهوری مجدد سیسی وجود ندارد و به احتمال نزدیک به یقین، بازهم او با درصد بالایی از آراء انتخاب خواهد شد(در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸، آن هم با به دست آوردن بیش از ۹۶ درصد آرا، جایی برای تردید درباره احتمال پیروزی دوباره «سیسی» باقی نمی‌گذارد.)محسن جلیلوند می‌افزاید: در تاریخ سیاسی مصر تنها یک رئیس جمهور با رأی واقعی مردم انتخاب شد که او نیز تحمل نشد(محمد مُرسی) فلذا باید عبدالفتاح سیسی را رئیس جمهور مصر تا ۲۰۳۰ دانست.

یورونیوز فارسی در گزارشی ضمن بررسی روند انتخابات در مصر و این احتمال که سیسی بازهم رئیس جمهور مصر خواهد شد می‌نویسد:«انتخابات ریاست جمهوری مصر در حالی قرار است بین روزهای ۱۰ تا ۱۲ دسامبر(۱۹ تا ۲۱ آذرماه) برگزار شود که بر اساس برآوردها، عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهور کنونی این کشور با وجود سرکوب گسترده مخالفانش و همچنین کارنامه ضعیف اقتصادی و امنیتی، نامزد پیشتاز این انتخابات است.پیروزی آقای سیسی در این انتخابات که به گفته تحلیلگران سیاسی قطعی است به این معنا خواهد بود که فرمانده سابق ارتش مصر می‌تواند قدرت را تا سال ۲۰۳۰ میلادی در دست داشته باشد. بیش از ۱۰ سال از زمانی که آقای سیسی نخستین رئیس جمهوری منتخب مردم مصر، محمد مرسی را سرنگون کرد، می‌گذرد و او همچنان با مشت آهنین بر این کشور حکومت می‌کند.مخالفان و حامیان آقای سیسی پذیرفته‌اند که او در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۳ پیروز خواهد شد، زیرا پیروزی‌های او در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸، آن هم با به دست آوردن بیش از ۹۶ درصد آرا، جایی برای تردید درباره احتمال پیروزی دوباره او باقی نمی‌گذارد. نامزدی آقای سیسی برای سومین دوره، زمانی امکان‌پذیر شد که او قانون اساسی مصر را در سال ۲۰۱۹ اصلاح کرد و دوره ریاست جمهوری را از ۴ سال به ۶ سال افزایش داد. عبدالفتاح سیسی که در نوامبر ۱۹۵۴ در قاهره به دنیا آمده است پس از آنکه در سال ۲۰۱۲ رئیس ستاد ارتش مصر و وزیر دفاع این کشور شد، به شهرت رسید. این ترفیع غیرمنتظره توسط محمد مرسی، رئیس جمهور اسلامگرای مصر بیش از یک سال پس از برکناری حسنی مبارک، رئیس جمهور پیشین مصر در بهار عربی به وی اعطا شد. عبدالفتاح سیسی پس از اعتراض‌ میلیون‌ها مصری در ماه ژوئیه ۲۰۱۳ که خواستار استعفای فوری آقای مرسی بودند، به رئیس جمهور وقت مصر و کابینه او ضرب الاجل داد. او بدون اینکه به صراحت خواستار کناره‌گیری محمد مرسی از قدرت شود، از کارگزاران این کشور خواست تا ظرف ۴۸ ساعت «به خواسته‌های» مردم پاسخ دهند.

رئیس جمهور اسلامگرای مصر اندکی پس از آن خلع، بازداشت و زندانی شد. سرکوب خونین حامیان آقای مرسی که بسیاری از آنها از اخوان المسلمین حمایت می‌کردند، موضوعی است که فراموش نخواهد شد. دیده‌بان حقوق بشر کشتار گسترده تظاهرکنندگان در آن زمان را «جنایت علیه بشریت» توصیف کرد. محمد مرسی در سال ۲۰۱۹ و در حالی که در جلسه محاکمه خود شرکت کرده بود، درگذشت.عبدالفتاح سیسی پس از آنکه قدرت را دست گرفت، لباس نظامی خود را با کت و شلوار و کراوات ریاست‌جمهوری عوض کرد. برای آن‌ گروه از مصری‌هایی که با اسلام سیاسی تجسم‌یافته توسط اخوان‌المسلمین مخالف بودند، عبدالفتاح سیسی کشور را از چنگال آن نجات داده بود. از زمان پیروزی عبدالفتاح سیسی در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۴ مصر، مخالفان او و همچنین سازمان‌های غیردولتی مصری و بین‌المللی، وی را به ایجاد یک حکومت خودکامه متهم کرده‌اند. آن‌ها می‌گویند از زمانی که عبدالفتاح سیسی به قدرت رسیده است، انسداد سیاسی در تمام نهادها و دستگاه‌های مصر دیده می‌شود. شش سازمان حقوق بشری در گزارشی که در روز دوم اکتبر منتشر کردند، «استفاده گسترده و نظام‌مند از شکنجه» توسط مقام‌های مصری را مصداق «جنایت علیه بشریت» دانستند. اما محدودیت‌های ایجاد شده توسط دولت عبدالفتاح سیسی فقط به موضوعات سیاسی و اقتصادی محدود نشد و موضوعات فرهنگی و هنری مانند ممنوعیت اجرای موسیقی‌هایی چون رپ را نیز شامل شد. عبدالفتاح سیسی به موازات انسداد سیاسی در مصر، مجموعه‌ای از پروژه‌های عظیمی را در این کشور با هدف «احیای عظمت مصر» و «جلب نظر جریان‌های ملی و قومی در مصر» اجرا کرده است.از جمله این اقدام‌های بلندپروازانه، نوسازی زیرساخت‌های حمل و نقل، برق در مصر و همچنین احداث پایتخت اداری جدید در ۵۰ کیلومتری قاهره بود. احداث پایتخت اداری جدید مصر، موسوم به «سیسی سیتی» قرار بود در سال ۲۰۲۰ تمام شود اما هنوز در مراحل اولیه است. عبدالفتاح سیسی در ماه اوت ۲۰۱۵ از طرح توسعه کانال سوئز با عنوان «نماد مصر جدید» پرده‌برداری کرد. این پروژه با هزینه‌ای حدود ۷.۹ میلیارد یورو حدود یک سال پیش به بهره‌برداری رسید. کانال جدید سوئز بین سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ حدود ۸.۶ میلیارد یورو برای مصر در‌آمد داشت.صنعت گردشگری در مصر که از بنیان‌های اقتصاد این کشور است، پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ به شدت آسیب دید، زیرا بخش زیادی از این درآمد با سفر گردشگران این دو کشور به دست می‌آمد و این جنگ به کاهش شمار آن‌ها منجر شد. مصر همچنین به عنوان بزرگ‌ترین واردکننده گندم در جهان با افزایش قیمت گندم پس از جنگ اوکراین، با مشکلات اقتصادی ناشی از آن مواجه شد. ۱۰۵ میلیون مصری طی ۱۰ سالی که عبدالفتاح سیسی در کشورشان در قدرت بوده است گرفتار فقر بودند. مصر عمدتاً به کمک‌های مستمر عربستان سعودی متکی است.»

محسن جلیلوند در ادامه و در واکنش به این پرسش که؛ سیسی تا به امروز بیشتر از ۸ سال رئیس جمهور بوده و با انتخاب مجدد که تقریباً قطعی است عمر ریاست جمهوری او به ۱۴ سال خواهد رسید. در کشورهایی با سیستم حاکمیتی مصر، چنین دوران طولانی‌ای قطعاً چالش‌ها و مخاطراتی به دنبال خواهد داشت. برنامه ی سیسی برای برون رفت از این چالش‌ها چیست؟ می‌گوید: کدام کودتاچی در جهان دارای برنامه است که از عبدالفتاح سیسی انتظار دارید برنامه داشته باشد؟ کشوری که تحت سیطره ی غرب است و با کمک اعراب و آمریکا خود را اداره می‌کند عملاً میدانی برای جولان در اختیار ندارند به تعبیری دقیق تر؛ چه تقویت بشوند و چه تضعیف در نهایت در روند امور تغییری احساس نخواهد شد.وی ادامه می‌دهد: در جهان کشورهایی همچنان به همین صورت اداره می‌شود(ارتش سالارانه)، الجزایر، ونزوئلا، پاکستان و در گذشته‌ای نه چندان دور ترکیه که البته در دوران اردوغان به شدت ارتش تضعیف شد. در این گونه کشور ها، این نظامی‌ها هستند که تعیین‌کننده ی سرنوشت سیاسی آن کشور محسوب می‌شوند مضاف بر این که مصر از زمان صلح کمپ دیوید به بعد، با هماهنگی کامل با غرب تصمیماتی که برای قاهره اتخاذ می‌شود را اجرایی می‌کند.

جلیلوند با رد این موضوع که شدت جنگ در غزه کاهش که نیافته هیچ، افزایش هم یافته، خاطرنشان می‌کند: شک نکنید رخدادهای غزه حتماً بر سرنوشت مصر نیز تأثیر خواهد گذاشت.

محسن جلیلوند در بخش دیگری از این گفتگو اظهار می‌دارد: گاه گاهی در خبرها می‌خوانیم که تلاش‌هایی برای از سرگیری روابط تهران ـ قاهره در حال انجام است. در این رابطه باید به دو موضوع توجه داشت؛ نخست این که اساساً ایران و مصر نمی‌توانند روی روابط استراتژیک حساب باز کنند ضمن آن که با فضای حاکم بر منطقه بعید می‌دانم به این زودی ها، روابط ایران و مصر به صورت عادی بازگردد.

محسن جلیلوند با اشاره به این که: اخوان المسلمین یک اندیشه است و یک اندیشه هرگز از بین نمی‌رود خاطرنشان می‌کند: این که اخوان المسلمین از بین رفتنی است یا نه؛ پاسخ روشن است اما در این وضعیت و موقعیت لابد مردم مصر ترجیح داده‌اند تا چهره‌هایی با اندیشه اخوان المسلمین بر سر کار نباشند اما این اندیشه برای همیشه باقی خواهد ماند کما این که در دیگر جاهای دنیا نه کمونیسم از میان رفت نه فاشیسم و نه دیگر ایسم‌هایی که برخی حتی سال‌ها است نام و نشانی از آنها نشنیده اند.

محسن جلیلوند در واکنش به سؤال پایانی آفتاب یزد که محتمل‌ترین رخدادی که می‌تواند در مصر به وقوع بپیوندد چیست؟ می‌گوید: در این منطقه ی عجیب و پر چالش و پرتنش جهان، هیچ اتفاقی دور از ذهن نیست در عین حال هر اتفاقی دور از ذهن است!