آفتاب یزد: اگر دولت روحانی متهم به غرب گرایی بود آیا باید این دولت را نیز متهم به شرق گرایی کنیم؟ البته که نگاه به شرق موضوع تازه‌ای نیست ولی ماجرا وقتی وارد فاز تازه‌تری شد که یکی از دولتی‌ها تعداد پله‌هایی که پوتین برای بدرقه رئیسی از کارخ کرملین پایین آمده بود را شمرده […]

آفتاب یزد: اگر دولت روحانی متهم به غرب گرایی بود آیا باید این دولت را نیز متهم به شرق گرایی کنیم؟ البته که نگاه به شرق موضوع تازه‌ای نیست ولی ماجرا وقتی وارد فاز تازه‌تری شد که یکی از دولتی‌ها تعداد پله‌هایی که پوتین برای بدرقه رئیسی از کارخ کرملین پایین آمده بود را شمرده بود اما چند روز بعد روسیه برای بار دوم در طول ۶ ماه گذشته از ادعای واهی امارات در مورد جزایر سه‌گانه حمایت کرد.
صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در برنامه صف اول حاشیه سفر رئیس جمهور به روسیه و نحوه استقبال مقامات روس توضیحاتی ارائه داد که حاشیه ساز شد.بر اساس گزارش خبرگزاری تسنیم،وی توضیح داده بود: «من هفت سال سفیر در روسیه بودم. تحویل‌گیری آنان عالی بود. موقع برگشت از کرملین که بخواهید به سالن بروید، ۷۶ پله است، آقای پوتین موقع برگشت تا ماشین رئیس جمهور را استقبال کردند، برف شدید، سرمای شدید و تا زمان حرکت ماشین آقای پوتین تکان نخورد.» او گفته بود:« به نظر من در ملاقات‌های مختلفی که دو رئیس جمهور داشتند، نتایج بسیار خوبی حاصل خواهد شد.»

حمایت روسیه از ادعای واهی ارضی امارات!
اما این شوق و ذوق دولتی‌ها از استقبال پوتین از رئیسی زیاد تداوم نیافت.زیرا چند روز بعد از این رخداد روس‌ها پای بیانیه‌ای را امضا کردند که ایرانی‌ها نسبت به آن حساسیت‌های فوق العاده‌ای دارند. روس‌ها در ششمین نشست مجمع همکاری کشورهای عربی و روسیه روز چهارشنبه ۲۹ آذر ماه (۲۰ دسامبر) ـ که به ریاست وزیر خارجه مراکش ناصر بوریته و با حضور سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه و وزرای خارجه کشورهای عربی در مراکش برگزار شد ـ خواستار ارجاع پرونده جزایر سه گانه به محاکم بین‌المللی شدند و از ایران خواسته شد به مذاکره بر سر این جزایر تن دهد. شرکت‌کنندگان در مجمع، راه‌های تقویت همکاری بین کشور‌های عربی و فدراسیون روسیه را در زمینه‌های مختلف بررسی کردند. آن‌ها سطح استثنایی روابط اعراب و روسیه را ستودند و در عین حال بر اهمیت ادامه هماهنگی با هدف پیشبرد روابط دوجانبه و همچنین ارتقای رشد و شکوفایی تاکید کردند. این نشست با بیانیه مشترکی به پایان رسید که شامل اشاره به جزایر سه گانه همیشه ایرانی با استناد به بیانیه مشترک کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس و روسیه ـ که در ژوئیه ۲۰۲۳ منتشر شد ـ به پایان رسید.

 

واکنش ایران
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران مطالب مندرج در بخشی از بیانیه ششمین نشست مجمع همکاری عرب و روسیه درباره جزایر سه‌گانه ایرانی را بی‌اساس دانست و آن‌ را محکوم کرد. «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به بخشی از بیانیه ششمین نشست مجمع همکاری عرب و روسیه در مراکش، مطالب مندرج در این بیانیه در خصوص جزایر سه‌گانه ایرانی را بی‌اساس و مردود دانست و آن را محکوم کرد. کنعانی تاکید کرد: جزایر ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک واقع در آب‌های نیلگون خلیج فارس، تعلق ابدی به ایران داشته و جزو جدایی‌ناپذیر سرزمینی جمهوری اسلامی ایران است.کنعانی افزود: جمهوری اسلامی ایران موضوع تمامیت ارضی و حاکمیتی خود بر جزایر سه‌گانه را قابل مذاکره و گفت‌وگو ندانسته و هر ادعایی از هر طرف در این خصوص را مردود تلقی می‌کند و به هیچ وجه از حقوق حاکمیتی و سرزمینی خود عدول نخواهد کرد. سخنگوی وزارت امور خارجه با تاکید بر سیاست تقویت روابط با همسایگان و لزوم احترام
به اصل حسن همجواری اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران از کلیه همسایگان شمالی و جنوبی خود می‌خواهد با مدنظر قرار دادن ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه موجود در سطوح دوجانبه و منطقه‌ای، در راستای تقویت مناسبات گام برداشته ‌و از طرح و تکرار برخی ادعاهای مردود اجتناب کنند.کنعانی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران در حفظ تمامیت سرزمینی خود ذره‌ای تردید نخواهد داشت.

 اولین بار روس‌ها نیست
تیرماه امسال بود که در بیانیه پایانی نشست مشترک روسیه و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، بیانیه‌ای امضا شد که در آن از تلاش‌های امارات عربی متحده برای راه‌حل مسالمت‌آمیز به منظور حل مسئله جزایر سه گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از طریق گفت‌وگوهای دوجانبه و یا مجامع بین‌المللی حمایت شده بود؛ اما این موضوع با واکنش گسترده نخبگان سیاسی و کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی مواجه و در نهایت منجر به احضار سفیر روسیه در ایران به وزارت امور خارجه شد.

>زیاده خواهی عربی
ادعاها درباره جزایر سه‌گانه همیشه ایرانی از سوی امارات در حالی به اوج رسیده که این کشور توانسته است در ادامه زیاده خواهی‌ها خود، سایر کشورهای عربی را در قالب سازمان‌های منطقه‌ای همچون شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب را با خود همراه کند.در واقع، امارات متحده عربی بیش از هر زمان دیگری برای همراه کردن دولت‌های عربی جهت تحت فشار قرار دادن ایران در موضوع غیرقابل مذاکره جزایر سه گانه، فعال شده است و از همه ابزارهای سیاسی خود در منطقه
بهره‌برداری می‌کند.

انفعال ایرانی؟
هرچند بعد از خبر روز چهارشنبه شب، وزارت خارجه محکوم کرد،ولایتی انتقاد کرد و وزیر خارجه با لاوروف تلفنی صحبت کرد ولی در اینجا به انفعال دستگاه سیاست خارجی ایران می‌رسیم. متولیان سیاست خارجی کشور باید به این پرسش پاسخ دهند، چرا به رغم اتهامات به ایران در رابطه با حمایت از روسیه در جنگ اوکراین و هزینه‌هایی که
در این رابطه متحمل شده ایم، همچنان با وقاحت روسی در رابطه با جزایر سه گانه
روبه رو هستیم؟ دستگاه سیاست خارجی باید پاسخ دهد، بعد از تیرماه امسال که روس‌ها با امارات درباره جزایر سه گانه همراه شدند، چه اقداماتی باید انجام می‌داده و نداده‌اند تا بار دیگر روس‌ها به خود اجازه تکرار چنین اشتباهی را ندهند؟ اینکه امارات متحده عربی در سال جاری بیش از هر زمان دیگری تلاش کرده، موضوع جزایر سه گانه را
در صدر دستورکارهای سیاسی منطقه قرار دهد، تا حدود زیادی به انفعال دستگاه سیاست خارجی کشورمان مربوط می‌شود؛ انفعالی که منجر به همراه شدن «شرکایی» همچون روسیه و چین با ادعاهای امارات شده است. نتیجه چنین انفعالی این بوده که روسیه و چین به این جمع‌بندی رسیده‌اند که همصدا شدن با زیاده خواهی‌های امارات برای آن‌ها هزینه‌ای نخواهد داشت، به ویژه برای روس‌ها که چنین ادراک کرده‌اند تحت هر شرایطی کمک‌های ایران را دریافت می‌کنند؛ حتی اگر اقدامات آن‌ها در مغایرت کامل با تمامیت ارضی ایران باشد! وقت آن رسیده است که دستگاه سیاست خارجی کشور از این انفعال هزینه زا خارج شود تا هم امارات متحده عربی را در رابطه با جزایر سه گانه یک گام عقب‌تر براند و هم به کشورهایی همچون روسیه نشان دهد که بازی با منافع ملی و تمامیت ارضی ایران برای گرفتن امتیاز از اعراب، هزینه دارد و قابل تحمل نیست!