نشریه علمی «نیچر» در گزارش سالانه خود اعلام کرده که سال ۲۰۲۳ به‌لحاظ تقلب آکادمیک رکورد شکسته است و بیش از ۱۰ هزار مقاله تحقیقاتی پس از انتشار بازپس‌گرفته شده‌اند، اما نکته جالب توجه وجود نام ایران میان کشورهایی است که بالاترین نرخ مقالات باطل‌شده را دارد، کشورهای عربستان، پاکستان، روسیه، چین، مصر، مالزی، ایران […]

نشریه علمی «نیچر» در گزارش سالانه خود اعلام کرده که سال ۲۰۲۳ به‌لحاظ تقلب آکادمیک رکورد شکسته است و بیش از ۱۰ هزار مقاله تحقیقاتی پس از انتشار بازپس‌گرفته شده‌اند، اما نکته جالب توجه وجود نام ایران میان کشورهایی است که بالاترین نرخ مقالات باطل‌شده را دارد، کشورهای عربستان، پاکستان، روسیه، چین، مصر، مالزی، ایران و هند ۸ کشور نخستی هستند که بالاترین نرخ مقالات باطل‌شده پس‌از انتشار را در دو دهه گذشته داشته‌اند، موضوعی که یک‌بار دیگر توجه دانشگاهی‌ها را به بازار مقاله‌نویسی یا عنوانی که نشریه «نیچر» برای آن انتخاب کرده یعنی «کارخانه‌های مقاله‌سازی» جلب کرده است. اگرچه برخی اساتید دانشگاه معتقدند این فرایند فاسد نتیجه سکانداری برخی افراد بی‌سواد و فاقد صلاحیت در دانشگاه‌هاست که با بی‌کفایتی ونادانی بودجه‌های علمی و آموزشی و تخصصی و پژوهشی را ظاهرا صرف ساخت پژوهشکده‌های بی‌خاصیت می‌کنند ولی در اصل استخر و سونا و جکوزی و منبع درآمد و دفتر و دستک ساخته‌‌اند ولیکن سیستم نگارش و پذیرش وچاپ وداوری مقالات علمی و پژوهشی در ایران کاملا سلیقه‌ای واستوار بر دومقوله پول و پارتی است یعنی بهترین و جدیدترین و علمی‌ترین مقاله علمی و آموزشی و تخصصی و پژوهشی هم اگر به رشته تحریر دربیاید جهت چاپ و پذیرش وارد این چرخه فاسد خواهد شد و لذا می‌بینم بسیاری از مقالات چاپ شده هیچ ارزش علمی و پژوهشی و آکادمیک ندارد و صرفا کپی‌برداری و تکراری و فاقد محتواست یعنی اگر هم اندک دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی هم باشند صرفاجنبه‌های شکلی مقاله را مورد توجه قرار میدهند و از محتوای علمی هیچ خبری و آثاری نیست، داوری مقالات علمی و پژوهشی در بسیاری موارد سلیقه‌ای و پولی شده ومجلاتی که مجوز پذیرش و چاپ مقالات علمی و پژوهشی دارند تبدیل به دکان کاسبی و محلی برای برای ارتزاق شده ولذا مقالات جدید و پژوهش‌های معتبر و علمی اصولا محلی از اعراب ندارند شاهد مدعا هم حضور دلالان و کارچاق کن‌های مقالات در فضای مجازی و حقیقی است. اگرچه مع الاسف همین مقالات علمی و پژوهشی تقلبی و ساختگی و جعلی بسیاری وقتا محلی برای جمع‌آوری رزومه شده که حکایت از آن دارد که هیچ نظارت علمی و آموزشی و آکادمیک و تخصصی در این حوزه وجود ندارد و اگر بخواهیم صادقانه و دقیق‌تر اذعان کنیم برخی متولیان این حوزه بی‌سواد‌تر از آن هستند که سره را از ناسره تشخیص دهند ولذا شاهد افزایش وقوع تخلفات و جرائم دراین حوزه هستیم و آب از آب هم تکون نمیخوره!؟ راقم این سطور که به عنوان معلم عضو سازمان بین‌المللی اساتید دانشگاهیان وابسته به سازمان ملل متحد درحال حاضر علاوه بر وقوف به کیفیت و کمیت و نحوه پذیرش مقالات علمی و پژوهشی دانشگاه، به نیکی واقف است که اساتیدی که عنوان پروفسور دریافته‌اند لازم است که دقت و نظارت علمی و آموزشی و تخصصی و پژوهشی خویش را مضاعف نمایند و حقیر اصول مقاله‌نویسی علمی و پژوهشی و تحقیقات آموزشی را در همان مقطع کارشناسی به دانشجویان آموزش داده تا بعدها متوسل به متقلبین و کلاهبرداران نشوند اگر اساتید و معلمین و مدرسین دانشگاه باوجدان کاری و انضباط آموزشی در این حیطه تلاش و کوشش نمایند در آتیه شاهد وقوع جرائم حوزه علمی و آموزشی و پژوهشی نخواهیم بود و هم اینک در برخی موارد دانشجویان مقطع کارشناسی اینجانب توانسته‌اند مقالات علمی و پژوهشی در مجلات معتبر چاپ نمایند و در کنگره ملی هم مشارکت داشته باشند. اگر موضوع برای برخی از عزیزان مبهم و پیچیده است کافیست سری به میدان انقلاب وفروشگاه‌های اطراف دانشگاه تهران بزنید تا بشنوید صدای مقاله فروشان و کپی برداران حوزه‌های مختلف دانشگاهی را؛ واقعا هروقت از این مسیر به دانشگاه تهران میروم، آه و فغانم با تاسف و تاثر به آسمان میرود و احساس شرمساری می‌کنم که استعدادهای درخشان ونخبه‌های جوانان و فرزندان وطن به نحوی به کژ راهه و بی‌راهه رود که به‌جای شکوفایی و بهره‌برداری به دامان متقلبین ومتخلفین بیفتند ولذا اساتید دانشگاه و مراکز آموزشی عالی تکلیف مضاعف دارند در این مقوله بی‌تفاوت نباشند بلکه باحساسیت و دقت دوچندان دست جوانان و فرزندان وطن را بگیریم تا شاهد وقوع این تخلفات نباشیم و از آن تاسف‌بارتر اینکه نام محققین کشورهای اسلامی در میان متقلبین باشه و دانشگاههای آمریکایی و اروپایی از کتب تالیفی ترجمه دانشمندان اسلامی و ایرانی کماکان به عنوان مرجع استفاده کنند و ما خودمان از آن محروم و بی‌بهره باشیم.