اوکراین؛ کابوس آمریکا ـ رؤیای روسیه

آفتاب یزد ـ رضا بردستانی – خبرنگار بین الملل: یک استاد تاریخ و روابط بین‌الملل دانشگاه با اشاره به اعلام نامزدی رسمی «ولادیمیر پوتین» برای ریاست جمهوری روسیه اظهار داشت: در صورتی که «ترامپ» در آمریکا پیروز انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ شود برای پوتین یک اتفاق بسیار خوشآیند است اما اگر بایدن در کاخ سفید باقی بماند قطعاً پوتین دوران پرچالشی را در پیش رو خواهد داشت.

علی بیگدلی می‌افزاید: اتحادیه ی اروپا در معنای خاص و اروپا در معنای عام به گواه تاریخ همیشه از روسیه بیم داشته است و این بیم و هراس با باقی ماندن پوتین در کرملین بیشتر نیز خواهد شد.

این کارشناس مسائل بین‌الملل خاطرنشان می‌کند: شاید خیلی از تحلیلگران روسیه را در رنج و فقر تصور کنند یا این که بر این عقیده باشند پوتین دوران موفقی را رقم نزده است اما نباید از یاد برد که اولاً؛ خوشایند و بدآیند ما از روسیه و پوتین نباید در تحلیل‌ها رد و نشانی داشته باشد، ثانیاً روس‌ها همیشه در رنج بوده‌اند و شاید بتوان گفت رنج کشیدن روس‌ها یک عقبه ی پُر و پیمان تاریخی دارد اما از یاد نبرید که قدرت روسیه مبتنی بر نظامی گری و مردم روسیه نیز به دلیل علاقه‌ای که امپراطوری روسیه در اذهان خود دارند همواره برای رؤسایی که از منظر نظامی این کشور را در مرتبه‌های بالای جهانی نگاه دارند احترام قائل بوده‌اند و نکته ی مهم‌تر این که؛ هرچند خیلی‌ها معتقدند پوتین کاریکاتور گونه روسیه را در چشم جهانیان خوب و موفق نشان داده که نظر چندان نادرستی نیز نیست اما کافی است به محبوبیت رو به افزایش پوتین دقت کنیم که این یعنی مردم روسیه از عملکرد پوتین راضی هستند حتی اگر زندگی رنج آلوده‌ای داشته باشند!

رئیس‌جمهور روسیه گفت، غرب در تلاش است تا روسیه را «در هم بشکند» اما هرگز موفق

نخواهد شد. به گزارش ایسنا، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه طی رویداد «قهرمانان فدراسیون روسیه» در کرملین اظهار کرد: ما در وهله اول در موقعیت دونباس دخالت نکردیم. فکر می‌کردیم اوضاع تا حدی آرام خواهد گرفت. اما خیر؛ سپس مجبور شدیم به مردم کمک کنیم و به توافق‌های مینسک رسیدیم.

طبق گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، این رویداد که سنت و آیینی دیرینه و قدیمی در روسیه محسوب می‌شود، در تاریخ ۹ دسامبر (۱۸ آذر) در کاخ کرملین برگزار و قسمتی از سخنرانی رئیس‌جمهور این کشور توسط «پاول زاروبیان» خبرنگار سرشناس روسی در پیام‌رسان تلگرام منتشر شد. ولادیمیر پوتین در ادامه سخنانش با اشاره به توافق‌های مینسک افزود: ما همچنان آماده اجرای آن‌ها هستیم. ما برای آن زحمت کشیدیم. اما صدراعظم سابق آلمان و رئیس‌جمهور سابق فرانسه علنا گفتند که «ما فکر نمی‌کنیم که آن‌ توافق‌ها را اجرا کنیم. ما آن‌ها را صرفا برای آماده‌سازی اوکراین نسبت به اقدامات نظامی امضا می‌کنیم.»

وی تاکید کرد: این همان تلاشی است که روسیه را تضعیف کنند و این کشور را در هم بکوبند؛ اما آن‌ها هرگز موفق نخواهند شد و تلاش غرب برای نابودی روسیه محکوم به شکست است.

«آنگلا مرکل» صدراعظم سابق آلمان و «فرانسوا اولاند» رئیس‌جمهوری پیشین فرانسه در اوایل سال میلادی جاری اعتراف کردند که معاهده مینسک ۲ تنها یک «نمایش» بود که به اوکراین فرصت تقویت قوای نظامی‌اش را داد. رئیس جمهور روسیه گفت که صنعت دفاعی کشورش در حال رشد است، در حالی که اوکراین در حال اتمام منابعی است که برای آینده هر کشوری حیاتی هستند.

پوتین گفت: آنها در حال تمام کردن منابع هستند، آنها هیچ پایگاهی برای خودشان ندارند. وقتی نه پایگاهی از خودشان وجود دارد، نه ایدئولوژی خودشان، نه صنعت خودشان، نه پولی از خودشان،

نه چیزی از خودشان، پس هیچ آینده‌ای وجود ندارد. در حالیکه ما همه آنها را داریم. او افزود: اگرچه روسیه در حال تقویت صنعت دفاعی خود است، اما هنوز جا برای پیشرفت وجود دارد.

علی بیگدلی در ادامه و با اشاره به ناکام گذاشتن تمام تلاش غرب برای نابودی روسیه و منزوی کردن پوتین از سوی کرملین گفت: فراموش نکنید روس‌ها در دیپلماسی بسیار زیرک و رازآلود و مرموز هستند که ممکن است برخی این مشی را بپسندند و برخی نه اما باید توجه داشت روسیه با همین مرموز بودن و زیرکی توانست عملاً تمام تلاش غرب برای انزوا و حتی نابودی روسیه را ناکام گذارد.

بیگدلی افزود: با نگاهی به جنگ اوکراین، رخدادهای غرب آسیا و دیپلماسی فعال و موفقیت آمیزی که پوتین در رابطه با اعراب به کار بسته تأیید خواهیم کرد که غربی‌ها عملاً هیچ کاری که بتواند پایه‌های قدرت او را تضعیف کند انجام ندادند یا به تعبیری دقیق تر؛ نتوانستند انجام بدهند.

وی ادامه می‌دهد: سفر چند ساعته ی پوتین به دو کشور امارات و عربستان را باید سفری بسیار مهم در عرصه ی روابط بین‌الملل قلمداد کرد که با حضوری چندین ساعته توانست به تمامی خواست‌های خود جامه عمل بپوشاند یعنی هم تولید نفت عربستان کاهش پیدا کرد(یک میلیون بشکه در روز و هم درآمدهای نفتی روسیه که ضامن بقای او بود افزایش پیدا کرد و این یعنی در دیپلماسی پوتین تقریباً به هر آن چه می‌خواست رسید!

علی بیگدلی با تأکید بر این مسئله که انتخاب پوتین برای ریاست جمهوری و باقی ماندن بر اریکه ی قدرت با هیچ مانعی مواجه نخواهد شد اظهار داشت: شاید تعجب کنید اما وضع مردم روسیه در حال حاضر نسبت به دوران پیش از جنگ بهتر شده است و این یعنی پوتین موفق شده آسیب‌های جنگ را کنترل و مدیریت کند.

علی بیگدلی در واکنش به این پرسش که: عمدتاً مردمان جهان میانه ی خوبی با رهبران جنگ طلب ندارند، دلیل محبوبیت پوتین و افزایش آن چیست؟ می‌گوید: واقع امر این که، مردمان روسیه علاقه عجیبی به گسترش سرزمین‌های خود دارند و اساساً سرزمین وسیع را عامل قدرتمندی می‌دانند به همین دلیل است که از سیاست‌های فضاخواهی و سرزمین طلبی آقای پوتین به شدت حمایت می‌کنند. وی بیان کرد: پوتین با همین پشتوانه نخست در سال ۲۰۱۴ به شبه جزیره کریمه حمله و آن را ضمیمه ی روسیه کرد و سپس به شرق اوکراین یورش برد؛ یورشی که به احتمال زیاد باعث شود تا بخش‌هایی از اوکراین به روسیه الحاق شود.

بیگدلی با تأکید بر این که؛ روسیه به دلیل نزدیک شدن «ناتو» به مرزهای این کشور برآشفته شد افزود: البته باید در نظر بگیریم که «ناتو» در شرایط فعلی فاقد کارایی و قدرتی است که بین سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ داشت و باید گفت در این دوران «ناتو» دیگر آن صلابت و به هم پیوستگی سابق را ندارد که البته باید از ترامپ تشکر کرد اما همین مسئله به پوتین کمک کرد تا به مردم روسیه القاء کند ناتو دارد روسیه را محاصره می‌کند و عنقریب است که این سرزمین را مثل یک «سفره‌ماهی» ببلعد که به طور طبیعی مردم روسیه حامی سیاست‌های جنگ طلبی و کشورگشایی پوتین

خواهند شد.

بیگدلی معتقد است؛ چندان بعید نیست روسیه در آینده، شبیه معامله‌ای که با اوکراین کرد با کشورهای حوزه ی بالتیک نیز تکرار کند اما به این زودی‌ها این اتفاق رقم نخواهد خورد.

علی بیگدلی در بخش دیگری از این گفتگو، گریزی به بحران غزه زده می‌گوید: آمریکا تقاضای آتش‌بس را «وتو» کرد که هم محتمل بود و هم چاره‌ای نداشت حال به شایعاتی که دخالت روسیه در حمله ی حماس به اسرائیل را گواهی می‌دهد ارجاع تان می‌دهم یعنی این نیز بخشی از بازیگری روسیه می‌تواند قلمداد شود که مسکو با یک بازیگری حساب شده امریکا را در مخمصه‌ای گرفتار کرد که رو در روی افکار عمومی جهان قرار داده شود.

وی ادامه داد: البته بایدن در آستانه ی قرار گرفتن در فضای انتخاباتی در آمریکا رفتار دیگری نیز نمی‌توانست در پیش بگیرد اما نکته ی اساسی در خود بحران است که آمریکا را دچار این

چالش کرد.

بیگدلی در ادامه با اشاره به این عقیده ی بیسمارک که:«هرجای جهان یک آلمانی حضور داشته باشد آن جا متعلق به آلمان است» می‌گوید: پوتین همانگونه می‌اندیشد که بیسمارک، هیتلر، حزب بعث و میشل عفلق می‌اندیشیدند و اساساً حمله به خاک اوکراین نیز با همین عقیده انجام شد. از علاقه ی سرزمین خواهی مردمانش سوء استفاده کرد با تأکید بر این که هرجا روس زبانی هست آن جا روسیه است مردم را با خود در حمله به اوکراین همراه کرد به همین دلیل است که می‌بینیم محبوبیت پوتین حتی از پیش از جنگ با اوکراین و زمان کرونا که به شدت کاهش پیدا کرده بود، رو به فزونی گرفته است. شاید بد نباشد که بدانید روس‌ها هرگز گورباچف که باعث فروپاشی امپراتوری روسیه شد را نخواهند بخشید اما با پوتین و برنامه‌های او علی رغم رنج‌هایی که متحمل شده‌اند همراهی خواهند کرد.

علی بیگدلی در بخش پایانی این گفتگو به روابط خاص و تعریف شده ی پکن ـ مسکو اشاره کرده می‌گوید:سفر «شی» به امریکا هرگز به معنی پشت کردن به روسیه نیست مضافاً این که این نوع رابطه را در مجموع به نفع نظام بین‌الملل می‌دانم.

وی خاطرنشان می‌کند: شاید خیلی‌ها از پوتین و روسیه خوش شان نیاید اما باید بپذیریم بودن پوتین در عرصه ی سیاست بین‌الملل به نفع همه است حتی اگر او را آب زیر کاه و مرموز

 بپنداریم!

علی بیگدلی در پایان با اشاره به قطعی بودن انتخاب پوتین و رئیس جمهور باقی ماندن وی می‌گوید: ادامه ی سیاست‌های پوتین حتما بر سیاست‌های منطقه‌ای تأثیرگذار خواهد بود:

ـ ایران همچنان به دلیل دارا بودن حق «وتو» به چین و روسیه تکیه خواهد کرد

ـ تلاش‌هایی برای آشتی دادن مجاهدین و طالبان در دستور کار قرار خواهد گرفت

ـ دیپلماسی روسیه و اعراب خلیج فارس فعال‌تر خواهد شد

ـ و قفقاز به صورت کامل به میدانی برای بازیگری غرب تبدیل نخواهد شد