آمریکا منزوی‌تر است یا روسیه؟

آفتاب یزد: در مصاحبه ی اخیر آفتاب یزد با عبدالرضا فرجی راد که در آستانه ی نشست شورای امنیت با موضوع درخواست آتش بس فوری در غزه برگزار شد، این کارشناس مسائل ژئوپلیتیک به مسئله ی مهمی اشاره می‌کند و با این احتمال قوی که آمریکا هر تصمیمی مبنی بر آتش بس در غزه را «وتو» خواهد کرد، گفت: « گوترش با فعال کردن ماده ۹۹ منشور جهانی سازمان ملل برای نشست فوری شورای امنیت به منظور بحث درباره پایان جنگ حماس- اسرائیل کار مهمی انجام داد. حداقل فایده‌اش این است که اگر آمریکا با «وتو» بخواهد مانع آتش بس شود زیر فشار شدید افکار عمومی داخلی و بین المللی قرار خواهد گرفت!» این نشست نخست با تعویقی چند ساعته مواجه شد و در نهایت رأی گیری با وتوی آمریکا مواجه شد؛ موضوعی که البته دور از ذهن نبود! واکنش‌ها به این وتوی عجیب یک نکته را یادآور می‌شود و آن این که ایالات متحده ی امریکا در این شرایط که افکار عمومی جهان نسبت به قتل عام فلسطینی‌ها حساس شده است دچار انزوایی عجیب حتی در میان دوستان خود شده است. از ابتدای حمله ی روسیه به اوکراین، غرب تمام تلاش خود را به کار بست تا مسکو و پوتین را دچار انزوای سیاسی کند اما بعد گذشت یک سال و چند ماه از بحران اوکراین، اینک کاخ سفید با وتوی درخواست آتش بس فوری در غزه به تنهایی رویاروی افکار عمومی در جهان قرار گرفت و در یک انزوای کامل فرو رفت؛ موضوعی که با واکنش‌های بسیاری همراه بوده است.

 شورای امنیت سازمان ملل پس از وتوی آمریکا، در تصویب پیش‌نویس قطعنامه‌ای که خواستار آتش‌بس فوری در غزه بود، ناکام ماند. به گزارش ایسنا، شورای امنیت سازمان ملل متحد بامداد شنبه برای بررسی قطعنامه پیشنهادی امارات به‌منظور برقراری آتش‌بس در نوار غزه تشکیل جلسه داد اما با وتوی آمریکا، این اقدام ناکام ماند.خبرگزاری رویترز نوشته ایالات متحده درخواست شورای امنیت سازمان ملل برای آتش‌بس فوری انسان‌دوستانه در غزه را در بحبوحه حملات رژیم صهیونیستی به این باریکه، وتو کرد.رسانه انگلیسی درباره این وتو نوشته در حالی که «واشنگتن در حال دفاع از متحد خود است، اما خود را از نظر دیپلماتیک منزوی می‌کند».روزنامه واشنگتن‌پست نیز نوشته این برای سومین بار از زمان آغاز حملات گسترده رژیم صهیونیستی به غزه است که آمریکا قطعنامه آتش‌بس فوری برای پایان‌دادن به آن را وتو می‌کند.۱۳ عضو شورای امنیت به پیش‌نویس این قطعنامه که به ابتکار امارات ارائه شد، رأی مثبت دادند اما بریتانیا به آن رأی ممتنع داد و آمریکا هم آن را رد کرد.تشکیل این جلسه پس از اقدام بی‌سابقه روز چهارشنبه «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد برای فعال‌کردن ماده ۹۹ منشور جهانی سازمان ملل متحد صورت گرفت. این ماده که در تاریخ سازمان ملل متحد تنها ۹ بار مورد استفاده قرار گرفته، به دبیرکل این سازمان اجازه می‌دهد در مواردی که احساس می‌کند «امنیت و صلح جهان» در خطر است اعضای شورای امنیت را به جلسه‌ای فوری دعوت کند و از آن‌ها بخواهد اقدامی اضطراری در این باره انجام دهند. شماری از کشورها از جمله ایران و همچنین «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از این اقدام گوترش حمایت کرده‌ بودند.

جمعه شب، جنبش حماس بیانیه‌ای درباره وتوی آمریکا صادر کرد که پیش‌نویس قطعنامه اماراتی را برای آتش‌بس در غزه ناکام گذاشت. به گزارش ایسنا، در این بیانیه که توسط عزت الرشق، یکی از اعضای دفتر سیاسی حماس قرائت شد، آمده‌است: ما استفاده واشنگتن از حق وتو درباره پیش‌نویس قطعنامه شورای امنیت که خواستار آتش‌بس در غزه بود را به شدت محکوم می‌کنیم و آن را موضعی غیراخلاقی و غیرانسانی می‌دانیم.الرشق افزود: مانع شدن آمریکا در صدور قطعنامه آتش‌بس به منزله مشارکت مستقیم با اشغالگران در کشتار مردم ما و انجام کشتارهای بیشتر و پاکسازی قومی است. حماس همچنین از کشورهایی که به پیش‌نویس مذکور رای مثبت دادند و به ویژه روسیه، چین و کشورهای عربی تشکر و قدردانی کرد. این جنبش همچنین از جامعه بین‌المللی خواست تا گام‌های جدی و ملموسی برای توقف قتل‌عام‌های رژیم صهیونیستی در غزه بردارد. جبهه دموکراتیک برای آزادی فلسطین نیز، وتوی آمریکا را محکوم کرد. این جنبش در بیانیه‌ای تاکید کرد: این وتو نشان‌دهنده فراخوانی آشکار برای ادامه تجاوزات رژیم اشغالگر است و از مردم جهان می‌خواهیم به تحرکات خود علیه سیاست‌های آمریکا ادامه دهند و تحریم کالاهای آمریکایی و اسرائیلی را تشدید کنند. جنبش مجاهدین فلسطین نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که استفاده واشنگتن از حق وتو در شورای امنیت نشان می‌دهد که این کشور به تهدیدی برای امنیت جهانی و کل بشریت تبدیل شده‌است.

هراس رژیم صهیونیستی از ابتکار بعدی گوترش در حمایت از فلسطین

رضا نصری با اشاره به اقدام دبیر کل سازمان ملل متحد در استفاده از اختیارات خود تحت ماده ۹۹ منشور ملل متحد جهت درخواست از شورای امنیت برای توقف حملات رژیم اسرائیل در غزه گفت: آقای گوترش با این اقدام از قدرت سیاسی‌ که منشورسازمان ملل در اختیارش گذاشته استفاده کرده تا هزینه حیثیتی مخالفت با آتش‌بس در غزه را بالا ببرد و هم این که به نحوی مکانیسم‌های معطل‌مانده و منفعل‌مانده سازمان ملل را احیا کند. «رضا نصری»، کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با ایسنا در مورد این اقدام اخیر آنتونیو گوترش و نامه‌اش به شورای امنیت گفت: دبیرکل سازمان ملل در نامه‌اش با عدد و رقم تلفات سنگین در میان غیرنظامیان غزه، وضعیت اسفناک بیمارستان‌ها، از کار افتادگی سیستم بهداشتی، دشواری‌های کمک‌رسانی و دیگر مصائب جنگ را به تصویر کشده و «بمباران‌های بی‌وقفه» اسرائیل را عامل «فروپاشی کامل نظم عمومی» خوانده و نسبت به تبعات انسانی «برگشت‌ناپذیر» آن هشدار داده است. وی ادامه داد: آقای گوترش «مسئولیت جامعه جهانی» در متوقف کردن این بحران انسانی را نیز یادآور شده و این وضعیت بحرانی را توجیه توسل خود به اختیارات دبیرکل وفق ماده ۹۹ منشور سازمان ملل دانسته است. در واقع، او از قدرت سیاسی‌ای که منشور در اختیارش گذاشته استفاده کرده تا بلکه هزینه حیثیتی مخالفت با آتش‌بس را بالا ببرد به امید اینکه به نحوی مکانیسم‌های معطل‌مانده و منفعل‌مانده سازمان ملل را احیا کند.  نصری تاکید کرد: این رویکرد آقای گوترش این نوید را می‌دهد که او احتمالاً با استفاده از همین اختیارات به تشکیل کمیسیون‌های حقیقت‌یاب، اعزام فرستاده ویژه

(Special Representative) یا ایفای نقش مستقیم به عنوان میانجی نیز مبادرت خواهد کرد.

دبیرکل عفو بین‌الملل در اظهاراتی از وتوی قطعنامه آتش‌بس جنگ غزه توسط آمریکا انتقاد کرده و آن را استفاده ابزاری از حق وتو برای اعمال زور به شورای امنیت سازمان ملل و بی‌اعتنایی سنگ‌دلانه به رنج غیرنظامیان تلقی کرد.به گزارش ایسنا، تصمیم آمریکا برای وتو کردن قطعنامه‌ای که خواستار آتش‌بس فوری در جنگ غزه است، از سوی گروه‌های فعال در زمینه حقوق بشر، قویا، محکوم شده است. روزنامه گاردین در این باره گزارش داد که «انی‌یس کالامار» دبیرکل عفو بین‌الملل گفت که تصمیم آمریکا برای وتو کردن این قطعنامه «از نظر اخلاقی غیرقابل دفاع» است.کالامار همچنین گفت: «آمریکا با وتو کردن این قطعنامه نسبت به رنج غیرنظامیان در مواجهه با آمار بهت‌آور تلفات، ویرانی‌های گسترده و فاجعه بی‌سابقه انسانی در نوار غزه اشغالی، بی‌اعتنایی سنگ‌دلانه‌ای نشان داده است.»او افزود: «آمریکا، بی‌شرمانه، از حق وتوی خود به عنوان ابزاری برای اعمال زور علیه شورای امنیت سازمان ملل استفاده کرده و بیش از پیش، اعتبار و توان خود را برای عمل به تعهدش نسبت به برقراری صلح و امنیت بین‌المللی تضعیف کرد.»دبیرکل عفو بین‌الملل در ادامه انتقادها از این اقدام آمریکا اشاره کرد: «هیچ توجیهی برای ادامه ممانعت از اقدام هدفمند شورای امنیت سازمان ملل به منظور جلوگیری از کشتار گسترده غیرنظامیان وجود ندارد. استفاده از این حق وتو از نظر اخلاقی غیرقابل دفاع و ترک وظایف آمریکا برای جلوگیری از جنایت‌های بی‌رحمانه و رعایت قوانین بین‌المللی است.»این مقام سازمان ملل در ادامه بیان کرد: «آمریکا علاوه بر ممانعت از تصویب آتش‌بسی که باعث پایان دادن به رنج‌های گسترده انسانی در غزه، کمک به بازگشت اسرا، آرام کردن تنش‌های رو به افزایش در منطقه بشود به انتقال مهمات ساخت آمریکا به دولت اسرائیل ادامه می‌دهد که منجر به جان باختن کل اعضای خانواده می‌شود.» کالامار همچنین گفت: «واضح است که آمریکا به عنوان تنها کشوری که این قطعنامه را وتو کرده، در قبال بسیاری از نقاط جهان و جمعیت خود به انزوا کشیده شده است. نبود کامل رهبری جهانی را به نمایش گذاشته است و قادر به درک اهمیت تاریخی برهه کنونی نیست.»

وزیر خارجه ترکیه دیروز (شنبه) در واکنش به اقدام آمریکا در وتوی پیش‌نویس قطعنامه شورای امنیت برای برقراری یک آتش‌بس فوری انسان‌دوستانه در نوار غزه تاکید کرد، آمریکا در تایید استمرار جنگ علیه غزه تنها ماند.به گزارش ایسنا، هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه پس از دیداری که با آنتونی بلینکن، همتای آمریکایی خود در چارچوب دیدارهایش با اعضای هیات رایزنی وابسته به سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب در واشنگتن داشت، به خبرگزاری آناتولی و شبکه «تی‌آرتی» ترکیه گفت که در دیدار گروه رایزنی غزه با بلینکن، اعضای این گروه به روشنی درباره فاجعه‌ای که این روزها غزه تجربه می‌کند و التهاب افکار عمومی جهان در خصوص این مساله صحبت کردند. وزیر خارجه ترکیه گفت: اعضای گروه تماس بارها و بارها تاکید کردند که فاجعه انسانی در غزه و کشتار بی‌گناهان به دست اسرائیل باید فورا متوقف شود. فیدان درباره اقدام آمریکا در استفاده از حق وتوی خود علیه پیش‌نویس‌ قطعنامه‌ای در شورای امنیت برای برقراری یک آتش‌بس فوری انسان‌دوستانه در نشست روز جمعه این شورا اظهار کرد: دوستان ما بار دیگر بیان کردند که آمریکا درباره این مساله (استمرار جنگ علیه غزه) به ویژه در رای‌گیری که در سازمان ملل برگزار شد، تنها ماند.او افزود: کل افکار عمومی جهان وتوی آمریکا علیه پیش‌نویس قطعنامه‌ای را که ۹۷ کشور از مجموع ۱۹۳ کشور ارائه کردند، ارزیابی خواهند کرد. وزیر خارجه ترکیه در ادامه گفت: ما در دیدارهایمان بیان کردیم که ساختار سیاسی آمریکا اکنون در مسائل مربوط به اسرائیل ناتوان شده و به همین دلیل اسرائیل در این مورد با بی‌پروایی رفتار می‌کند و به سرکوب خود ادامه می‌دهد.فیدان تاکید کرد: گروه تماس بدون وقفه به تلاش‌های خود درباره غزه ادامه خواهد داد و سخنگوی افکار عمومی جهان در این خصوص خواهد بود. او ادامه داد: این گروه پس از آمریکا به کانادا خواهد رفت تا با نخست‌وزیر و وزیر خارجه این کشور دیدار کند، پس از آن نیز این گروه به برخی از کشورهای شمال سفر خواهد کرد.این مسئول وزارت خارجه ترکیه در پایان نیز گفت: ما موضع گیری خودمان را در خصوص شرایط غزه به شکلی کاملا روشن به آمریکایی‌ها اعلام کرده و بسیار آشکار تاکید کردیم که شرایط غزه خطرناک است و به آنها (آمریکایی‌ها) توضیح دادیم که چه اقداماتی را باید در این رابطه در پیش بگیرند.

بر اساس یک نظرسنجی مشخص شد، تنها یک سوم از آمریکایی‌ها واکنش بایدن را به جنگ غزه تایید می‌کنند.به گزارش ایسنا، بر اساس این نظرسنجی که توسط موسسه “پیو” انجام شده، ۵۱ درصد از جمهوری‌خواهان شرکت کننده از واکنش دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در قبال جنگ غزه ناراضی هستند و ۲۸ درصد آن را تایید کردند. ۴۴ درصد از دموکرات‌ها هم در این نظرسنجی نشان دادند که واکنش بایدن را تایید می‌کنند درحالی که ۳۳ درصد گفتند با آن موافق نیستند و ۲۲ درصد نیز گفتند که هنوز درباره این مساله مطمئن نیستند. به نقل از پایگاه خبری پالتیکو، این نظرسنجی در حالی برگزار شده که یک سال تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده است.درگیری در غزه که اوایل اکتبر و با عملیات طوفان الاقصی از سوی حماس علیه شهرک‌های صهیونیست نشین اطراف غزه آغاز شد و به واکنش‌های شدید اسرائیل منجر شد، به یکی از بزرگترین چالش‌های سیاسی خارجی دولت بایدن بدل شده است.در این نظرسنجی همچنین مشخص شد، اختلاف درباره این جنگ تفاوت ذهنی و فکری نسل‌های آمریکایی را نیز نشان می‌دهد؛ جوانترها به شدت بابت واکنش بایدن به جنگ غزه تردید دارند. شرکت کنندگان زیر ۳۰ سال از دولت بایدن به شدت انتقاد می‌کنند. تنها ۱۹ درصد واکنش کاخ سفید را تایید و ۴۶ درصد نیز آن را رد کردند. نظر مسن‌ترها نیز به صورت عموم نسبت به واکنش بایدن کمتر منفی بود. همچنین در این نظرسنجی مشخص شد که احساسات همدردی در قبال فلسطینی‌ها در میان جوانان آمریکایی بیشتر است.در این میان، کارین ژان پیر، سخنگوی کاخ سفید در واکنش به این نظرسنجی گفت: ما بر اساس نظرسنجی‌ها کشورداری نمی‌کنیم. سوابق بایدن درباره سیاست آب و هوایی و بخشودگی وام‌های دانشجویی نشان می‌دهد که ما چقدر درباره جوانان فکر می‌کنیم.سخنگوی کاخ سفید همچنین از واکنش دولت در قبال بحران غزه نیز حمایت و تاکید کرد که آمریکا از کمک‌های بشردوستانه و درخواست از اسرائیل برای کاهش تلفات غیرنظامیان حمایت کرده است. این نظرسنجی ۲۷ نوامبر تا سوم دسامبر سال جاری میلادی و از ۵۲۰۳ بزرگسال در سراسر آمریکا به صورت آنلاین انجام شده است.

اردوغان معتقد است اسلام هراسی و بیگانه هراسی که جوامع غربی را مانند پیچک سمی احاطه کرده در راس تهدیدهای حقوق‌بشری قرار دارد. به گزارش ایسنا، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در برنامه «چهره بشریت؛ حقوق بشر» که توسط مرکز حقوق بشر حزب عدالت و توسعه در مرکز کنگره هالیچ برگزار می‌شود، گفت: گروهی که بیشترین قربانیان اعمال بیگانه هراسی، نژادپرستی، تبعیض و اقدامات فاشیستی هستند، بدون شک مسلمانان هستند که اکثریت مهاجران را تشکیل می‌دهند.اردوغان افزود: کشورهای غربی اقدامات ضد اسلامی را به بهانه آزادی اندیشه مشروع، تایید و تشویق کردند. امروز جایی که اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل به طور آشکار نقض می‌شود غزه و سرزمین‌های اشغالی فلسطین است. او تاکید کرد: ما نمونه‌های خشونت آمیز فزاینده بربریت و بلند شدن فریادهای بی‌گناهان را نشانه‌هایی از نزدیک شدن به نقطه عطف می‌بینیم. در اروپا که به عنوان مهد حقوق بشر به جهان معرفی می‌شود، نزدیک به ۵۰۰ حمله صورت گرفته است که در آن قرآن کریم به آتش کشیده شده است. این حملات شرورانه تحت حفاظت پلیس انجام شد.اردوغان تصریح کرد: دنیای عادلانه ممکن است، اما نه با ایالات متحده زیرا آمریکا در کنار اسرائیل است. چگونه ایالات متحده پاسخگو خواهد بود؟ متأسفانه آتش بس در غزه تنها با وتوی آمریکا در سازمان ملل رد شد. تنها توسط ایالات متحده! آیا این عدالت است؟ امید و انتظارمان از شورای امنیت سازمان ملل را از دست داده‌ایم. به دلیل وتوی آمریکا، تصمیمی در مورد آتش بس در غزه گرفته نشد. اصلاح شورای امنیت سازمان ملل ضروری است. شورای امنیت سازمان ملل متحد از ۷ اکتبر به شورای حفاظت از اسرائیل تبدیل شده است. قصابان غزه باید در دادگاه‌های بین‌المللی پاسخگوی جنایات خود علیه بشریت باشند. ان‌شاءالله در نهایت پاسخگو خواهند بود.

وی تاکید کرد: متأسفانه آتش بس از سوی ۵ عضو دائم و اعضای موقت شورای امنیت سازمان ملل تنها با رای آمریکا رد شد، آیا به تنهایی می‌توان چنین عدالتی را محقق کرد؟ دولت اسرائیل که از حمایت بی‌حد و حصر کشورهای غربی برخوردار است در غزه جنایات و کشتارهای مرگباری انجام می‌دهد که همه بشریت را آشفته می‌کند. وتوی آمریکا علیه آتش بس بار دیگر نشان می‌دهد که جهان بزرگتر از پنج عضو دائم شورای امنیت است. با این سازمان ملل و این شورای امنیت، بشریت نمی‌تواند به جایی برسد.