«برگُزین» روزنامه‌های ایران

در این ستون ـ بی‌هیچ دخل و تصرفی ـ گزیده‌ای از مطالب روزنامه‌های سراسری کشور را فردای انتشار می‌توانید مطالعه کنید.
هم میهن: کودک یک پدیده جدید
از عجایب روزگاراست که در ایران حکومت و دستگاه‌های اجرایی آن هزینه‌های سرسام‌آوری را به صورت بیهوده و کم‌اثری صرف تقویت گرایش مردم به فرزندآوری می‌کنند، درحالی که کودکان و فرزندان موجود از خدمات لازم برخوردار نیستند و کسی هم پاسخگوی تامین نیازهای آنان نیست. کودکان بسیاری درگیر فقر، ترک‌تحصیل، سوءتغذیه، سوءاستفاده باندهای گوناگون، حتی نداشتن شناسنامه هستند و تعداد زیادی از آنان و برخلاف قانون و کنوانسیون‌هایی که جمهوری اسلامی ایران به آنها پیوسته مشغول کار و استثمار هستند و بعضا نیز برای کمک به خانواده کار می‌کنند و آینده خود و کشور را به قیمت سیر شدن امروز به گرو گذاشته‌اند. متاسفانه به علت وضع عمومی کشور تعداد این کودکان در حال افزایش است که آمار رسمی و افزایشی ترک‌تحصیل‌کرده‌های آنان یک نمونه روشن است. مسئله این است که موضوع کودکان در جهان امروز، فقط در ذیل خانواده تعریف نمی‌شود، بلکه کودک موضوعیتی مستقل دارد که خانواده و حکومت نیز باید به رعایت و تامین حقوق او ملتزم باشند، به همین علت است که موضوع زنان و کودکان یکی از محوری‌ترین موضوعات جهان امروز به‌ویژه در جوامع توسعه‌نیافته است. توسعه‌یافتگی بدون تامین حقوق انسانی زنان و کودکان قابل تحقق نیست و کنوانسیون‌های بین‌المللی در این زمینه گویای اهمیت ماجرا است.
در ادامه این مسئله، نهادهای مدنی که متولی بهبود شرایط این دو قشر به‌ویژه کودکان شوند، محل بسیار مناسبی برای حضور فعالیت‌های داوطلبانه است و در ایران نیز این نهادها به نسبت فعال بوده‌اند و خدمات شایانی نیز داشته‌‌اند. ولی باعث تاسف است که بگوییم حساسیت به این نهادهای مدنی موجب شده که کودکان از حقوق لازم برخوردار نشوند و هر روز که می‌گذرد این وضعیت بدتر و بدتر می‌شود. به‌ویژه فقر تاثیر تعیین‌کننده‌ای در این ماجرا دارد. بنابراین باید حساسیت‌های رسمی را نه‌تنها در تقابل با این نهادهای مدنی کم کرد، بلکه آنان را باید تقویت کرد و اطمینان داشت که دولت به تنهایی قادر به حل مشکلات کودکان نیست. حتی اگر دولتی نسبت به عملکرد این نهادها نقد هم داشته باشد، دلیلی ندارد که کودکان را از خدمات آنان محروم کند. از سوی دیگر دولت باید به‌جای تاکید بر پرداخت پول‌های بی‌اثر برای فرزندآوری، به تامین نیازهای فرزندان موجود همت گمارد و این بهترین انگیزه برای فرزندآوری است. این رویکرد سطحی را باید کنار گذاشت و سرمایه‌های کشور را صرف بهداشت، آموزش و تربیت فرزندان موجود کرد که اگر چنین شد، پدران و مادران رغبت به فرزندآوری پیدا خواهند کرد. یکی از مهمترین عوامل در کاهش انگیزه فرزندآوری نزد والدین، دیدن وضعیت کنونی فرزندان موجود و نداشتن چشم‌انداز امیدبخش به آینده است. ابتدا باید این مسئله را حل کرد.
ابتکار: فرار از بحران اقتصادی
با ساخت دوقطبی‌های تکراری
اقتصاد ایران لای منگنه است،تورم امان مردم را بریده و فقرهر روز ابعاد جدیدی از خود را نشان می‌دهد.اما به نظر می‌رسد سیاستگذار به جای رفع بحران‌هایی همانند تحریم و اقتصادی ذینفعانه به دنبال پوشش مشکلات به دنبال دو قطبی‌های ساختگی است که در برخی مقاطع در اقتصاد ایران و ذیل عناوینی چون پوپولیست‌ها و نئولیبرال‌ها نمایان می‌شوند و افکار عمومی را به خود مشغول می‌کنند و آنها را از موضوعات اصلی همانند حق انتخاب پرت می‌کند. بیشتر این موارد پوشش‌های خودساخته‌ای است برای ندیدن اصل واقعیت در اقتصاد ایران. آن‌دسته از افراد و جریاناتی که اعلام می‌کنند اقتصاد ایران نئولیبرالی است، یا معنای لیبرالیسم را نمی‌دانند یا اینکه درکی از نئولیبرال و اساسا اقتصاد نوین ندارند. اقتصادی مانند ایران که رتبه آزادی اقتصادی‌اش در رنکینگ جهانی حدود ۱۵۹ است (و تنها ۶ کشور را پایین خود می‌بیند)، چه نسبتی می‌تواند بامفاهیم و گزاره‌های نئولیبرالی داشته باشد. بهتر است، به مفاهیم و گزاره‌های معنایی احترام بگذاریم و یک چنین استفاده‌های مبتذلی از آنها نکنیم. اقتصادهایی می‌توانند بگویند با نئولیبرالیسم نسبت دارند که دولت در آنها کوچک باشد، بخش خصوصی قلمروی گسترده‌ای از اقتصاد را در اختیاربگیرد. بازار رقابتی در آنها موج بزنند و فضا برای ایده‌پردازی‌های اقتصادی فراهم باشد. کشوری که در آن حدود ۹۰ درصد اقتصاد در اختیار بخش دولتی و خصولتی است، بخشنامه‌های دستوری هر از گاهی در آن صادر می‌شود، ۸۰ درصددرآمدهای ارزی به حساب دولت می‌رود و...نمی تواند خود را لیبرالی و نئولیبرالی بداند. اساسا اقتصادی که تحریم است نمی‌تواند لیبرال باشد. البته تمام اقتصادهای بالای ۱۲۰ اقتصادهای ذینفعانه و تحت پوشش ذینفعان مختلف هستند.ازسوی دیگر برخی افراد هم که طرف مقابل را به پوپولیسم و... متهم می‌کنند باید بدانند که برخی نقدها را می‌توان شنید و درباره آن فکر کرد. مثلا در ایران سال‌هاست که اعلام می‌شود مشکل تورم کسری بودجه دولت است. اما کسی اعلام نمی‌کند که ریشه بروز کسری بودجه چه عواملی است.نقش تحریم چنددرصد است؟ نقش اقتصادی بسته و بدور از تجارت با جهان چقدر است؟ نقش رویکردهای چپ تحکمی از دهه‌ها قبل چقدر است؟ ذاتا نقش اولویت نبودن اقتصاد چقدر است؟
جوان: 3 راهبرد در یک سخنرانی کوتاه
در ۳۴ سالی که رهبر حکیم انقلاب خطبه‌های نماز عید فطر را خوانده‌اند قطعاً می‌توان گفت کوتاه‌ترین خطبه در نماز عید امسال خوانده شده است و در میان این خطبه‌ها هم، خطبه دوم امسال رهبر انقلاب کمتر از ۳۸۰ واژه بود، اما در همین ۳۸۰ واژه، معظم له یک هدف کلان و سه راهبرد را بیان کردند که با توجه به شرایط کشور و تحولاتی که در حال رخ دادن است، این خطبه از هر جهت بی‌مانند است. البته ایشان در سخنرانی آغازین روز سال جدید در حرم رضوی در باب «تحول» نکاتی را بیان فرمودند که از همان سخنرانی می‌شد فهمید که این تحول مورد انتظار یک ضرورت‌هایی دارد که همکاری و هماهنگی قوا از الزامات آن است. اراده تقویت ملی کلید واژه‌ای است که بار‌ها رهبری بر آن تأکید داشته و شرایط امروز جهان و مبارزه حق و باطل را در «جنگ اراده ها» معرفی و پیروز این جنگ را ملتی می‌دانند که بتواند اراده خود را بر اراده دشمن تحمیل کند. در این سخنرانی کوتاه هم ایشان «اراده تقویت شده ملی»‌را به عنوان یک هدف کلان گره گشا که می‌تواند مسئولان را در مسیر پیشرفت و جهت متعالی که تعیین‌کننده آن پروردگار است، رهنمون کردند. اما سه راهبرد اساسی که بتواند حلال مشکلات و پیش برنده پیشرفت کشور در راستای راهبرد کلانی که رهبری انقلاب ترسیم کردند باشد، عبارت بودند از:
راهبرد همکاری، همدلی و هم افزایی قوای سه گانه: از مواردی که همواره موجب قفل شدن کار‌ها در ادوار گذشته مدیریتی کشور و ناهماهنگی و بعضاً تضاد بین قوا بوده تا جایی که امور مردم دچار اختلال شده و اداره کشور را با چالش اساسی مواجه کرده است، اختلاف بر سر مسائل مهمی همچون مدیریت فضای مجازی است تا آنجا که پروژه شبکه ملی اطلاعات کشور بیش از ۱۵ سال است دستخوش همین ناهماهنگی‌ها و اختلافات قرار گرفته و بنا بر اظهارات رسمی مسئولان، این شبکه کمتر از ۵۰ درصد پیشرفت داشته است. همچنین موضوعات مهم دیگر همچون حجاب، قانون بودجه ریزی کشور و ده‌ها مشکل مهم دیگر از چالش‌هایی است که می‌توانست تاکنون با همکاری، همدلی و هم‌افزایی مسئولان مرتفع گردد که متأسفانه کمتر شاهد تلاش رؤسای قوا برای حل آن بوده ایم. اینکه رهبر انقلاب در این شرایط به این مهم تأکید می‌کنند به دلیل یک دست بودن قدرت است و اگر در گذشته این بهانه وجود داشت که دو قوه مجریه و مقننه از دو خاستگاه فکری تا حدودی متفاوت تشکیل شده، امروز دیگر هر دو قوه از یک خاستگاه فکری هستند و با هماهنگی قوه قضائیه نمی‌توان انتظار ناهماهنگی بین قوا را داشت.
راهبرد تمرکز بر حل مسائل و پرهیز از درگیر شدن و سرگرم شدن به حاشیه‌ها: یکی از مسائل مهمی که همواره قوای کشور را درگیر خود کرده و در برخی مقاطع زمانی انرژی کشور را به جای کار و تلاش برای حل مشکلات مردم صرف مسائل بی‌اهمیت یا کم اهمیت کرده است، موضوعات حاشیه‌ای یا حاشیه‌سازی برای موضوعات مهمی است که در صورت پرهیز قوای کشور از آنها، چه بسا امروز در زمینه پیشرفت کشور و حل مشکلات مردم در جایی قرار داشتیم که به مراتب شرایط بهتر از امروز داشتیم. حاشیه‌هایی که در دولت گذشته در بحث فیلترینگ و چالشی که دولت با دو قوه دیگر در این زمینه داشت غیر قابل کتمان است. یا بحثی که رئیس دولت قبل در زمینه انتخابات با بخش‌هایی از کشور از جمله شورای نگهبان داشت یا رفتاری که شورای نگهبان در روند بررسی صلاحیت‌ها داشت و موجب برخی دلخوری‌ها در انتخابات ریاست جمهوری شد از جمله حاشیه‌سازی‌هایی بود که حقیقتاً آزاردهنده بود. موارد بسیار دیگری نیز وجود داشت که برخی از آن‌ها نه تنها روح و روان جامعه را آزرد، بلکه خسارات مادی و معنوی غیر قابل جبرانی را به کشور تحمیل کرد که از آن جمله می‌توان به ماجرای افزایش قیمت بنزین که آقای روحانی گفت؛ من هم صبح جمعه از اجرای آن با خبر شدم، اشاره کرد. حقوق‌های نجومی، بحث اجرای کنسرت‌ها در برخی شهر‌ها و اختلاف در این زمینه، قانون شفافیت آرا و سیر تصویب آن در مجلس و مخالفت‌هایی که تا همین امروز در بخش‌هایی از نظام وجود دارد و ده‌ها مورد دیگر از درگیر شدن و حواشی است که در گذشته وجود داشته و بعضاً امروز هم وجود دارد و انرژی کشور را به جای خدمت به مردم در مسیر ناصواب هدایت کرده است. چراکه موانع همدلی و اختلاف بین مسئولان را در چند عامل تمایلات نفسانی، خودبرتربینی، عدم درک ضرورت ها، فراموشی اشتراکات و بزرگ نمایی اختلافات، بی‌توجهی به مقوله مهم گفتگو و انسداد گفتگو‌ها و عدم مشاهده دشمن مشترک و... جست‌وجو کرد.
راهبرد دشمن در ایجاد اختلاف و تفرقه بین مسئولان: با رصد برخی اختلاف‌ها و تنش‌هایی که بین مسئولان صورت می‌گیرد کاملاً روشن است که ریشه این اختلاف‌ها به تلاش و رخنه دشمن به حریم نیرو‌های انقلاب و مسئولان بر می‌گردد. طبیعی است وقتی دشمن در میدان جنگ و اقدام نظامی نتواند ملتی را زمینگیر کند، به طریق اولی مسیری را انتخاب می‌کند که بتواند در بستر آن اهداف خود را دنبال کند. بنا به فرمایش رهبر حکیم انقلاب امروز دشمن به سیاست تزویر، تحریف، دروغ گویی، وسوسه، تحقیر و بدبین کردن ملت‌ها به توانایی‌های خود روی آورده است و مسئولان و مردم برای مقابله با چنین دشمنی حتما باید اولاً در شناخت راهبرد‌های جدید هوشمندانه و فعالانه عمل کنند و ثانیاً در شناخت تاکتیک ها، ابزار‌ها و روش‌های به‌کارگرفته دشمن به روز بوده و شکست را برای آن رقم بزند.

انتهای پیام