داستان غم‌انگیز ارز

داستان نرخ ارز داستانی است که سبب شرایط خاص یک ملت و سود باد آورده برای یک عده خاص شده است. شاید به جرات بتوان گفت رانت نرخ ارز یکی از رانت‌های تاریخی اقتصاد ایران است. ارز جهانگیری که سبب شد بخش مهمی از درآمدهای ارزی کشور صرف کالاهایی شود که یا اصلا خریداری نشدند، یا خریداری شدند و با ارز آزاد به فروش رسیدند و یا کالاهای خریداری شده با ارز جهانگیری اصلا وارد کشور نشدند و مجدد صادر شدند. فشار بیش از حدی برای بالا نگه داشته شدن نرخ ارز وجود دارد و صنایع سنگین و شرکتهای صادرات محور با لابی‌های بسیار قدرتمند که هر صاحب قدرتی را تحت فشار قرار می‌دهد، از مشتریان پر و پا قرص افزایش نرخ ارز هستند. آن‌ها بدون یک ریال ارزش افزوده بیشتر محصولات خود را به چندین برابر قیمت به‌فروش می‌رسانند. هزینه ریالی و درآمد ارزی یا این حد اختلاف بیشتر شبیه یک رویاست. حاشیه سود چند صد درصدی هرگز در صورتهای مالی این شرکت‌ها منعکس نشد و باعث زمین خوردن بورس شد. به واسطه این دستکاری نرخ ارز که به بهانه تحریم و قاچاق ارز صورت گرفته مردم قدرت خرید خود را از دست داده‌اند و قادر به خرید حتی مایحتاج ضروری زندگی خود نیستند. تقاضای خارجی به سادگی و با تخفیفات زیاد جایگزین مصرف‌کننده داخلی می‌شود که قادر نیست به عنوان مثال مرغ را دو دلار خریداری کند. از سوی دیگر هم کمپین‌های اعتراضی با صادرات با شکست مواجه می‌شوند. شاید برخی تولیدکنندگان مایلند مصرف‌کننده داخلی خرید نکند تا بتوانند گرانتر بفروشند. در سایه افزایش بی‌رویه و عمدی نرخ ارز قاچاق همه چیز در تولید تولید همه چیز صرفه اقتصادی پیدا کرده و شق خوب ماجرا بازگشت بسیاری از صنایع، کارخانجات و کارگاه‌ها به مدار تولید است. اما بعلت نبود طرح‌های توزیع مجدد ثروت، مردم ما روز به روز فقیرتر و ناتوان‌تر می‌شوند. سیاست کاهش ارزش پول ملی در چین موفقیت‌آمیز بود و باعث رشد صادرات و تولید شد اما در ایران بعلت نبود بسترها و قوانین لازم باعث افزایش شدید نابرابری و قاچاق شد. خوراک تقریبا مفت و کارگر ۱۵۰ دلاری و نیز هزینه‌های زیست محیطی صفر، ایران را در معرض غارت قرار داده است. نابرابری‌های اجتماعی و توزیع گسترده فقر نتیجه دستکاری نرخ ارز است و تحریم و قاچاق تنها یک بهانه دهان پر کن است. دعوای اتاق بازرگانی و مجلس بر سر کارت‌های بازرگانی و سهم زیاده‌خواهان اتاق بخشی از دلایل بهم ریختگی بازار را شامل می‌شود. دولت هم که جرات و جسارت واقعی کردن قیمت خودرو و بنزین را ندارد، با تامین کسری بودجه محقق نشده از طریق نوسانات قیمت در بازار ارز بنظر می‌رسد مشکلی ندارد. این وسط مردم مانده‌اند و فشار کمرشکن افزایش قیمتها.

انتهای پیام