آسیبهای اجتماعی در سال 1402 کاهش مییابد؟
- شناسه: 7923
- سه شنبه 23 اسفند 1402
- انتشار در صفحه ۳ | اجتماعی
آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعراء: معضلات اجتماعی از جمله مواردی است که به شدت میتواند بر حیات مردم و جامعه تاثیرگذار باشد. به عبارتی دیگر امکان برنامه ریزی در حوزههای مختلف از بین میرود در جوامعی که با معضلات اجتماعی گوناگونی رو به رو هستند. در سالی که روزهای آخر آن در حال سپری شدن است، کشور ما با معضلات اجتماعی بسیار زیادی رو به رو بود. بحران اقتصادی و مشکلات معیشتی مردم نیز در شکلگیری این معضلات تاثیرگذار بودند. آینده کشورها ارتباط مستقیمی با نوع معضلات اجتماعی و نحوه مواجه با آن دارد و این مهم باید مورد توجه مسئولین و
سیاست گذاران قرار بگیرد. آگاهی نسبی نسبت به معضلات سال آینده موردی است که میتواند کمککننده باشد تا برنامه ریزیهای لازم از پیش صورت بگیرند. حال که در آستانه سال جدید قرار داریم از جامعه شناسان سوال کردهایم که دورنمای آنها از معضلات اجتماعی سال آینده چیست؟
>مسئله توسعه
امیرمحمود حریرچی جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی در این باره به آفتاب یزد گفت:«یکی از مسائلی که سالها است در کشور ما وجود دارد گنگ بودن توسعه است. کماکان در سال آینده نیز به نظر میآید با توجه به شرایط کنونی ما درگیر این مسئله باشیم و نتوانیم قدمی در راستای توسعه برداریم. البته امسال مذاکراتی پیش آمده است که میتواند امیدوارکننده باشد در این جهت که در روابط ما با سایر کشورها تعدیلی ایجاد شود و تاثیر مثبتی در داخل کشور نیز به جای گذارد. اما آنچه که مسلم است و از بحثهای بودجهای خود را نشان میدهد به نظر میرسد در سال آینده ما خیلی نمیتوانیم به این موضوع امیدوار باشیم که نرخ تورم کنترل شود و در جهت توسعه یافتگی کشور حرکت کنیم. یکی از مواردی که از نظر من اهمیت دارد بحث گفتگو است؛ گفتگو در داخل باید صورت بگیرد و مسئولین باید نسبت به حرف مردم گوش شنوا داشته باشند. مسئولین باید تلاش کنند درد مردم را درک کنند و در راستای نیازهای آنان برنامه ریزی انجام دهند. فقر و مشکلات مردم با دستور از بین نخواهد رفت؛ ناامیدی، بیکاری، تورم و... نیازمند برنامه ریزی است و دستور در این حوزه کارایی نخواهد داشت. برای گذر از وضع موجود باید به درد مردم توجه شود. به نظر من در سال آینده نیز قرار نیست به این حوزه توجه شود. این مورد را میتوانیم در برنامه ریزیها در خصوص بودجه مشاهده کنیم؛ بودجه در رابطه با برنامهها تنظیم میشود. برای سال آینده باید بر اساس وضع موجود برنامه ریزیهای کوتاه مدت و
بلند مدت صورت بگیرد.»
>امیدوارم سال آینده سال عمل باشد
وی ادامه داد:« اما در حوزه برنامه ریزی سردرگمی زیادی وجود دارد و این موضوع به مردم نیز منتقل شده است و لذا من چشم انداز خیلی روشنی را برای حل و فصل مسائل نمیبینیم. به هر حال ما در حال حرکت به سمتی هستیم که مسئولین مردم را ببیند و فاصله زیادی با آنها نداشته باشند. فاصله بین مردم و مسئولین باید به حداقل برسد تا مسئولین بتوانند درد مردم را درک کنند و در این باره برنامه ریزی صورت بگیرد. امیدوارم سال آینده سال دستوری نباشد بلکه سال عمل باشد. عمل در راستای اینکه مسئولین وضع موجود را ببینند و در جهت ایجاد امیدواری در میان مردم حرکت کنند. مسئولین باید به مردم نشان دهند که کشور در مسیر توسعه قرار گرفته است.الان مردم درگیر مسائل ضروری و اولیه خود هستند و در سال آینده مسئولین باید کاری انجام دهند و از وعده و وعید فاصله بگیرند. من امیدوارم در سال آینده مسئولین نسبت به درد مردم گوش شنوا پیدا کنند و بدانند باید برای وضع موجود کاری انجام دهند. انشاءالله در سال آینده حال کشور و شرایط مردم متحول شود.»
>شکلگیری ارادهای برای مدیریت مسائل جامعه
سعید معدنی استاد دانشگاه و جامعه شناس نیز در این باره به آفتاب یزد گفت:« ما یک معیاری را برای سال آینده در نظر داشته باشیم؛ تجربه یک ساله دولت میتواند معیار خوبی برای سنجش باشد. متاسفانه دولت در این مدت امتحان خوبی پس نداده است. در حقیقت در این مدت گرانیها سرسامآور شده است، شاخصهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به شدت مشکل دار هستند و این نشان میدهد دولت در مواجه با مسائل توان کافی را ندارد. اگر دولت در همین مسیر بخواهد ادامه دهد ما با معضلات گوناگونی رو به رو خواهیم شد. مگر اینکه ارادهای شکل بگیرد تا مسائل کنترل شود. در دوره دوم آقای احمدینژاد تقریبا دولت تحمل میشد و مدیریت توسط سایر مسئولین صورت میگرفت. به نظر میرسد که این نشانهها در رابطه با دولت کنونی نیز وجود دارد؛ برای مثال در مذاکرات تنش زدایی با عربستان به جای وزیر امور خارجه فرد دیگری حضور پیدا کرد. این دولت به کمک کسانی خارج از دولت برای اداره جامعه نیاز دارد و اگر این اتفاق رخ دهد و شرایط کنترل شود تا حدودی اوضاع بهتر خواهد شد. اما اگر همین مسیر ادامه پیدا کند تبعا ما با معضلات و مسائل اجتماعی روزافزونی مواجه خواهیم شد و شاخصهای فلاکت، فقر و بیکاری افزایش پیدا خواهد کرد. لذا اگر ارادهای شکل بگیرد که به مرور زمان با جهان تنش زدایی شود شاید آینده روشنی در پیش داشته باشیم. غالب کسانی که در دولت کنونی مسئول هستند تجربه کمی دارند و این میتواند در سال آینده مشکل ساز شود.»
>مسئلهای دیگر
وی ادامه داد:« نکته دیگر این است که آسیبها و مسائل اجتماعی از شاخصهای کلی جامعه تبعیت میکنند. اگر برخی از شاخصها مانند اشتغال و امنیت اقتصادی بهتر شود و با کشورهای دیگر تنش زدایی شود در آینده از میزان آسیبها کاسته میشود. اما اگر این موارد مورد توجه قرار نگیرد و ما اقتصاد بستهای داشته باشیم در آینده ما شاهد افزایش روزافزون آسیبها و مسائل اجتماعی خواهیم بود. در آخر نیز باید به این نکته نیز اشاره کنم که در سال آینده ممکن است مسئله حجاب نیز از مسائل پیشرو باشد.»
> تکرار معضلات اجتماعی کنونی
در ادامه علیرضا شریفی یزدی جامعه شناس و روانشناس اجتماعی در گفتگو با آفتاب یزد تصریح کرد:« معضلات اجتماعی در جامعه ما یک امر ریشه دار است و به دلیل اینکه ما هیچ بارقهای نمیبینیم که در سال آینده گشایش خاصی در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، آموزشی و بهداشتی صورت بگیرد، تقریبا میتوانیم بگوییم که همه معضلات اجتماعی که در سال 1401 با آن روبرو بودیم در سال 1402 هم گریبانگیر جامعه ما خواهد بود. از جمله این معضلات مسئله پایین آمدن انسجام عمومی و سرمایه اجتماعی، افزایش بیکاری، افزایش تورم، بیاعتمادی افقی و عمودی و... است. به نظر من در سال آینده اتفاق عجیبی رخ نخواهد داد و اگر وضع بدتر نشود بهتر نخواهد شد. مسئولین ما در گام اول باید مقداری نگاه واقع بینانهای به جامعه ایرانی داشته باشند و از نگاههای تنگ نظرانه که با واقعیت جامعه تناسبی ندارند دوری کنند. به عبارتی دیگر مسئولین باید بر اساس واقعیتهای جامعه برنامه ریزی کنند و مرکز ثقل همه این موارد مسائل اقتصادی است. آن تفکر که میتوان مسائل اقتصادی را حل کرد بدون اینکه با جامعه جهانی ارتباطی داشت تفکر درستی نیست. پس نیاز است که در روابط به نوعی تنش زدایی شود که اخیرا این موضوع در ارتباط با عربستان دیده شد و امیدواریم که با سایر کشورهای دنیا نیز تنش زدایی صورت بگیرد تا مردم بتوانند نفسی بکشند.»
انتهای پیام