آفتاب یزد – منیرسادات ذوالفقاری اجلال منش : مغز یک سیستم پیچیده و جذاب است که از طریق اعصاب محیطی با همه اجزا بدن در ارتباط است. مغز از بیش از یک میلیارد سلول عصبی تشکیل شده و مرکز عملیاتی بدن است. پردازش و انتقال اطلاعات، تنظیم هورمون‌ها، دریافت پیام‌های ورودی از اندام‌های حسی و فعال‌سازی سیستم دفاعی بدن تنها بخشی از عملکردهای بسیار مهم و حیاتی مغز هستند. این عضو حیاتی بدن با توجه به ساختاری که دارد دچار مشکلات مختلفی می شود که یکی از آنها "کاورنومای مغزی" است . این عارضه می تواند مشکلات جدی را برای فرد به همراه داشته باشد و کیفیت زندگی افراد را کاهش دهد لذا با توجه به اهمیت موضوع آفتاب یزد در اینباره با دکترمحمد صمدیان، جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات و دکتر سید حسین آقا میری ، متخصص مغز و اعصاب ودکتر محمد عیسایی ، جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات گفت و گو کرده است .
دکترصمدیان در این باره می گوید : کاورنومای مغزی مجموعه‌ای از رگ‌های خونی غیرطبیعی است که معمولاً در مغز و نخاع یافت می‌شود. آنها گاهی اوقات به‌عنوان آنژیوم کاورنو، همانژیوم غاردار یا ناهنجاری غار مغزی شناخته می‌شوند.
وی اظهار کرد : یک کاورنومای معمولی شبیه تمشک و پر از خون است که به آرامی از طریق عروقی که مانند "غار" هستند جریان می‌یابد. اندازه کاورنومای مغزی می‌تواند از چند میلی‌متر تا چند سانتی‌متر متفاوت باشد.این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات بیان کرد : عارضه کاورنومای مغزی اغلب علائمی ایجاد نمی کند اما زمانی که علائم رخ می‌دهد می‌توانند شامل خونریزی ، تشنج ، سردرد ، مشکلات عصبی، مانند سرگیجه، اختلال در گفتار (دیس آرتری) ، دوبینی، مشکلات تعادل و لرزش ، ضعف، بی‌حسی، خستگی، مشکلات حافظه و مشکل در تمرکز و نوعی سکته به نام سکته هموراژیک باشد .
وی اشاره کرد : شدت و مدت علائم بسته به نوع کاورنوما و محل قرارگیری آن می‌تواند متفاوت باشد. اگر کاورنومای مغزی خونریزی کند یا به نواحی خاصی از مغز فشار بیاورد، ممکن است مشکل ایجاد شود.دکتر صمدیان ادامه داد : سلول‌های پوشاننده کاورنومای مغزی اغلب نازک‌تر از سلول‌هایی هستند که رگ‌های خونی طبیعی را پوشانده اند، به این معنی که آنها مستعد نشت خون هستند و در بیشتر موارد، خونریزی کم است و معمولاً حدود نصف قاشق چایخوری خون است و ممکن است علائم دیگری ایجاد نکند.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات افزود : خونریزی‌های شدید بر اثر کاورنومای مغزی می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد و ممکن است منجر به مشکلات طولانی مدت شود بنابراین اگر برای اولین‌بارهر یک از علائم گفته شده را مشاهده کردید، باید دراسرع وقت به دنبال کمک پزشکی باشید.وی در پاسخ به این پرسش که " چه عواملی باعث ایجاد کاورنوما می‌شود " ، گفت : در بیشتر موارد، هیچ دلیل روشنی وجود ندارد که چرا یک فرد دچار کاورنوما می‌شود. این بیماری گاهی اوقات می‌تواند در خانواده‌ها ایجاد شود و کمتر از ۵۰درصد موارد ژنتیکی هستند اما در بیشتر موارد کاورنوما به طور تصادفی رخ می‌دهد. آزمایش ژنتیکی را می‌توان برای تعیین اینکه آیا کاورنوما ژنتیکی است یا اینکه به طور تصادفی رخ داده است ، انجام داد.دکتر صمدیان متذکر شد : اگر شما یا همسرتان به نوع ژنتیکی کاورنوما مبتلا هستید، احتمال انتقال این عارضه به بچه‌هایی که باردار می‌شوید، دوبرابر افراد عادی است. برخی از موارد کاورنوما نیز با قرارگرفتن در معرض اشعه مرتبط است، مانند انجام رادیوتراپی در مغز معمولاً در دوران کودکی.
>اسکن ام آرآی عمدتاً برای تشخیص کاورنوما استفاده می‌شود
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات عنوان کرد: اسکن ام آرآی عمدتاً برای تشخیص کاورنوما استفاده می‌شود. از آنجایی که علائم همیشه مشهود نیستند ، بسیاری از افراد تنها پس از انجام اسکن ام آرآی به دلیل دیگری از بیماری کاورنوما خویش مطلع می‌شوند. سی‌تی‌اسکن یا آنژیوگرافی نیز می‌تواند برای تشخیص کاورنوما استفاده شود، اما آنها به‌اندازه اسکن ام آرآی قابل اعتماد نیستند.وی مطرح کرد : هر علائمی که دارید ممکن است با خونریزی کاورنوما و سپس بازجذب خون ظاهر شود و از بین برود اما مهم است که علائم خود را به دقت بررسی کنید زیرا هرگونه علائم جدید ممکن است نشانه خونریزی باشد. پزشک می‌تواند به شما توصیه کند که در صورت بروز علائم جدید یا بدتر شدن چه کاری باید انجام دهید و همچنین ممکن است انجام اسکن مغزی بیشتر را توصیه کنند.
دکتر صمدیان تصریح کرد : اسکن‌های ام‌آرآی و سی‌تی‌اسکن می‌توانند برای تشخیص خونریزی در مغز مورد استفاده قرار گیرند، اگرچه لزوماً نمی‌توانند کاورنوما را با افزایش خطر خونریزی شناسایی کنند و به این دلیل است که ویژگی‌های یک کاورنوما که در اسکن مغز قابل مشاهده است، مانند افزایش اندازه و به نظر نمی‌رسد مستقیماً با احتمال خونریزی مرتبط باشد.این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات یادآور شد : اگرچه کارنوماها می‌توانند بزرگ‌تر شوند اما کارنوماهای بزرگ بیشتر از کارنوماهای کوچک‌تر احتمال خونریزی ندارند.وی تشریح کرد : خطر احتمال خونریزی کاورنوما از فردی به فرد دیگر متفاوت است و بسته به اینکه آیا قبلاً خونریزی داشته‌اید یا خیر. اگر قبلاً خونریزی نداشته‌اید، تخمین زده می‌شود که کمتر از یک درصد احتمال دارد که هرسال خونریزی داشته باشید. اگر کاورنومای مغزی قبلاً خونریزی کرده باشد، خطر خونریزی مجدد در هرسال چیزی بین ۴ تا ۲۵ درصد است.دکتر صمدیان افزود : اگر خونریزی بیشتری را تجربه نکنید، این خطر به‌تدریج کاهش می‌یابد و در نهایت به همان سطح افرادی که قبلاً خونریزی نداشته‌اند بازمی‌گردد. سطح خطر شما یکی از عوامل اصلی است که هنگام تصمیم‌گیری در مورد اینکه آیا از درمان سود می‌برید در نظر گرفته می‌شود.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات اذعان داشت : درمان توصیه شده برای کاورنوما بسته به شرایط فرد و عواملی مانند اندازه، محل و تعداد متفاوت است.برخی از علائم کاورنوما مانند سردرد و تشنج را می‌توان با دارو کنترل کرد اما گاهی اوقات ممکن است برای کاهش خطر خونریزی‌های بعدی، درمان تهاجمی‌تر ارائه شود. تصمیم به انجام چنین درمانی به صورت موردی در گفتگو با پزشک شما گرفته می‌شود.وی عنوان کرد : انواع درمان ارائه شده برای کاهش خطر خونریزی عبارتند ازجراحی مغز و اعصاب که تحت بیهوشی عمومی برای برداشتن کاورنوما انجام می‌شود و رادیوسرجری استریوتاکتیک که در آن یک دوز متمرکز پرتو مستقیماً به سمت کارنوم هدف قرار می‌گیرد و باعث ضخیم شدن و زخم شدن آن می‌شود.دکتر صمدیان اضافه کرد : در بیشتر موارد، جراحی مغز و اعصاب به رادیوسرجری استریوتاکتیک ترجیح داده می‌شود زیرا اثربخشی رادیوسرجری در پیشگیری از خونریزی ناشناخته است.رادیوسرجری استریوتاکتیک معمولاً تنها در صورتی در نظر گرفته می‌شود که موقعیت کاورنوما جراحی مغز و اعصاب را بسیار دشوار یا خطرناک کند.این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات گفت :خطرات درمان تهاجمی شامل سکته مغزی و مرگ است، اگرچه خطرات دقیق به محل کاورنوما بستگی دارد لذا شما باید خطرات احتمالی درمان را از قبل با پزشک خود در میان بگذارید.
>اکثر کاورنومای مغزی بدون هیچ دلیل مشخصی رخ می‌دهند
در ادامه نیز دکتر آقامیری خاطرنشان کرد : کاورنومای مغزی یا ناهنجاری‌های غارهای
مغزی ، رگ های خونی غیرطبیعی هستند. برخلاف سایر انواع همانژیوم، عروق مبتلا به کاورنومای مغزی ظاهری شبیه توت کوچک دارند و مشکلاتی را در مغز یا نخاع ایجاد می‌کنند. این ناهنجاری‌ها که می‌توانند اندازه آنها از دو میلی متر تا چندین سانتی متر متفاوت باشد، احتمال دارد ارثی باشند اما اغلب خود به خود ایجاد می‌شوند.
وی اظهار کرد : کاورنومای مغزی می‌توانند خون نشت کنند که منجر به خونریزی در مغز یا نخاع (خونریزی) شود. خونریزی‌های مغزی یا ستون فقرات بسته به محل ناهنجاری غار در سیستم عصبی فرد، می‌تواند طیف گسترده‌ای از علائم عصبی آشکارتر را ایجاد کند.
این متخصص مغز و اعصاب مطرح کرد : کاورنومای مغزی یا ناهنجاری‌های غارهای مغز و نخاع مجموعه ای غیرطبیعی از ساختارهای ورید مانند هستند. برخلاف ناهنجاری‌های شریانی وریدی، این‌ها جریان خون بالایی ندارند. آنژیوم‌های غاری، کاورنوما یا همانژیوم غاری نیز شناخته می‌شوند. وی ابراز کرد : ناهنجاری کاورنومای مغزی معمولاً به این دلیل یافت می‌شود که شروع به خونریزی کرده باشد. این خونریزی می‌تواند علائمی شبیه به سکته مغزی ایجاد کند. این خونریزی همچنین تمایل به ایجاد پوسته‌ای از محصولات خونی در اطراف ناهنجاری غار دارد و این کار بافت‌های مغز را تحریک می‌کند و باعث تشنج می‌شود.دکتر آقامیری ادامه داد : پوسته فرآورده‌های خونی که در اطراف این ناهنجاری ایجاد شده است، توده‌ای شبیه تومور ایجاد کرده و این توده به بخش‌هایی از مغز که مسئول حرکت، بینایی، گفتار یا احساس هستند فشار می‌آورد. در نتیجه فرد دچار ضعف، بی حسی، مشکلات بینایی، مشکلات گفتاری، مشکل در حرکت چشم‌ها، مشکل در بلع و مشکلات هماهنگی و تعادل می‌شود.این متخصص مغز و اعصاب اشاره کرد : کاورنومای مغزی بدون علائم ظاهری نیز ممکن است وجود داشته باشد. علائم آشکار زمانی رخ می‌دهد که دوره‌های مکرر خونریزی یا تشکیل لخته خون منجر به تشنج و مشکلات جدی شود. وی ابراز داشت : به طور کلی، علائم و نشانه‌های کاورنومای مغزی شامل ضعف، بی حسی، مشکل در صحبت کردن، مشکل در درک دیگران، بی ثباتی، تغییرات بینایی یا سردرد شدید است و تشنج نیز رخ می‌دهد و مسائل عصبی می‌تواند به تدریج در طول زمان با خونریزی مکرر (خونریزی) بدتر شود. خونریزی مکرر می‌تواند بلافاصله پس از خونریزی اولیه یا خیلی دیرتر اتفاق بی‌افتد یا خونریزی مجدد هرگز رخ ندهد.دکتر آقامیری توصیه کرد : در صورت مشاهده علائم تشنج یا علائم و نشانه هایی که حاکی از خونریزی مغزی است، مانند ،سردرد ناگهانی و شدید ، حالت تهوع ، استفراغ ، ضعف یا بی حسی در یک طرف بدن ، مشکلات در صحبت کردن یا درک گفتار ،از دست دادن بینایی ، دوبینی و مشکلات تعادل فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید .این متخصص مغز و اعصاب تشریح کرد : اکثر کاورنومای مغزی به صورت یک شکل واحد، بدون علت ظاهری و بدون سابقه خانوادگی رخ می‌دهند. با این حال، تقریباً 20 درصد از افراد مبتلا یک نوع خانوادگی (ارثی) این اختلال را دارند و در بسیاری از موارد، چنین افرادی می توانند اعضای خانواده آسیب دیده مشابه را شناسایی کنند که اغلب دارای ناهنجاری های متعدد هستند. وی مطرح کرد : تشخیص فرم ارثی را می توان با آزمایش ژنتیک تایید کرد. برخی از کاورنومای مغزی نیز می‌توانند به دنبال پرتودرمانی کانونی مغز رخ دهند.دکتر آقامیری متذکر شد : همانطور که گفته شد، در حالی که اکثر کاورنومای مغزی بدون هیچ دلیل مشخصی رخ می‌دهند، شکل ژنتیکی (خانوادگی ارثی) این بیماری می‌تواند باعث ایجاد ناهنجاری‌های متعدد غار در ابتدا و در طول زمان شود. تا به امروز، تحقیقات سه گونه ژنتیکی مسئول ناهنجاری‌های غاری خانوادگی را شناسایی کرده‌اند که تقریباً تمام موارد خانوادگی ناهنجاری‌های غاری به آنها ردیابی شده‌اند.این متخصص مغز و اعصاب ادامه داد : توموگرافی کامپیوتری (CT) یا اسکن تصویربرداری تشدید مغناطیسی برای بررسی علائم عصبی یا شرایط دیگر انجام شد و ناهنجاری قابل مشاهده بود.وی در پاسخ به این پرسش که " چگونه می‌توان کاورنومای مغزی را درمان کرد " ، گفت : تأثیری که یک کاورنومای مغزی بر روی یک فرد می‌گذارد بسیار متفاوت است. یک جراح مغز و اعصاب قبل از تصمیم گیری در مورد روش درمانی، عوامل بسیاری را در نظر می‌گیرد، از جمله سن بیمار، محل ناهنجاری و اندازه ناهنجاری .دکتر آقامیری مطرح کرد : در بیشتر موارد، هیچ دلیل روشنی وجود ندارد که چرا یک فرد دچار کاورنوما می‌شود. این بیماری کمتر از 50 درصد موارد ژنتیکی است اما در بیشتر موارد کاورنوما به طور تصادفی رخ می‌دهد. آزمایش ژنتیکی را می‌توان برای تعیین اینکه آیا کاورنوما ژنتیکی است یا اینکه به طور تصادفی رخ داده است انجام داد.این متخصص مغز و اعصاب راه تشخیص کاورنومای مغزی را اینگونه تشریح کرد : اسکن ام آرآی عمدتا برای تشخیص کاورنوما استفاده می‌شود. از آنجایی که علائم همیشه مشهود نیستند، بسیاری از افراد تنها پس از انجام اسکن ام آرآی به دلیل دیگری از ابتلا به بیماری کاورنوما مطلع می‌شوند. سی تی اسکن یا آنژیوگرافی نیز می‌تواند برای تشخیص کاورنوما استفاده شود، اما آنها به اندازه اسکن ام آرآی قابل اعتماد نیستند. وی ادامه داد : هر علائمی که دارید امکان دارد با خونریزی کاورنوما و سپس بازجذب خون ظاهر شود و از بین برود لذا مهم است که علائم خود را به دقت بررسی کنید، زیرا هر گونه علائم جدید می‌تواند نشانه خونریزی باشد.دکتر آقامیری گفت : اسکن‌های ام آر آی و سی تی اسکن می‌توانند برای تشخیص خونریزی در مغز مورد استفاده قرار گیرند، اگرچه لزوماً نمی‌توانند کاورنوما را با افزایش خطر خونریزی شناسایی کنند واین بدین خاطر است که ویژگی‌های یک کاورنوما که در اسکن مغز قابل مشاهده است، مانند افزایش اندازه، به نظر نمی‌رسد مستقیماً با احتمال خونریزی مرتبط باشد.این متخصص مغز و اعصاب در پاسخ به این پرسش که "احتمال خونریزی کاورنوما چقدر است"، گفت : خطر خونریزی از فردی به فرد دیگر متفاوت است اگر قبلاً خونریزی نداشته اید، تخمین زده می شود که کمتر از یک درصد احتمال دارد که هر سال خونریزی داشته باشید. اگر کاورنوما قبلاً خونریزی کرده باشد، خطر خونریزی مجدد در هر سال چیزی بین 4 تا 25 درصد است. اما اگر خونریزی بیشتری را تجربه نکنید، این خطر به تدریج کاهش می یابد.
> کاورنوما، نمایی شبیه به یک شاتوت دارد
در ادامه نیز دکتر عیسایی در اینباره ابراز داشت : کاورنومای مغزی یا ناهنجاری های غارمانند مغزی، ضایعه عروقی غیر نرمال در مغز است که به علت عروق غیر طبیعی تشکیل
می شود و با سایر انواع همانژیوم ها متفاوت است. وی اظهار کرد : کاورنوما نمایی شبیه به یک شاتوت دارد و می تواند در داخل مغز و یا نخاع سبب ایجاد مشکلاتی شود. این ناهنجاری ها که اندازه قطر آنها از دو میلی متر تا چندین سانتی متر متفاوت است، ممکن است زمینه ارثی داشته باشند اما بیشتر اوقات خود به خود به وجود می آیند.این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات تشریح کرد : کاورنوماهای مغزی می توانند نشت خون داشته باشند. این امر منجر به خونریزی مغزی یا نخاعی (هموراژی) می شود. معمولا کاورنوما در داخل مغز علامت مهمی ندارد اما به علت اپیزودهای خونریزی که ایجاد می شوند و لخته ای که تشکیل می گردد می تواند سبب ایجاد علائمی در بیماران شود. وی عنوان کرد : کاورنومای مغزی ممکن است بدون هیچ علائم مشخصی وجود داشته باشند. علائم واضح معمولاً هنگامی اتفاق
می افتد که دوره های مکرر خونریزی یا تشکیل لخته خون منجر به تشنج شود که در CCM های لوب فوقانی رخ می دهند یا مشکلات کانونی یا بینایی به وجود آورد که در CCM در ساقه مغز، گانگلیون های پایه و نخاع دیده می شود. دکتر عیسایی تصریح کرد : به طور کلی علائم کاورنومای مغزی می تواند شامل ضعف، بی حسی، مشکل در صحبت کردن، مشکل در فهم دیگران، بی ثباتی، تغییرات بینایی یا سردرد شدید باشد. تشنج نیز ممکن است رخ دهد و مسائل عصبی می تواند به تدریج با خونریزی مکرر (خونریزی) بدتر شود. خونریزی دوباره می تواند به زودی پس از خونریزی اولیه یا خیلی دیرتر رخ دهد و یا ممکن است خونریزی دوباره هرگز رخ ندهد.این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات هشدار داد : در صورت مشاهده علائم تشنج یا علائمی مانند سردرد ناگهانی و شدید ، حالت تهوع ، استفراغ ضعف یا بی حسی در یک طرف بدن ،مشکل در صحبت کردن یا فهم صحبت دیگران،از دست دادن بینایی ،دو بینی و مشکل در تعادل که نشان دهنده خونریزی مغزی هستند بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا اقدامات درمانی لازم انجام شود .وی توضیح داد :بیشتر کاورنوما های مغزی به صورت یک شکل واحد، بدون هیچ دلیل مشخص و بدون هیچ گونه سابقه خانوادگی رخ می دهند. با این حال حدود 20 درصد از افراد مبتلا، شکل خانوادگی (ارثی) این بیماری را دارند. در بسیاری از موارد این گونه افراد می توانند اعضای خانواده ای را که به طور مشابه و اغلب با چندین ناهنجاری تحت تأثیر قرار گرفته اند را شناسایی کنند. دکتر عیسایی ادامه داد : تشخیص نوع ارثی کاورنوما های مغزی را می توان با آزمایش ژنتیکی تأیید کرد.بعضی از کاورنوما های مغزی نیز ممکن است به دنبال پرتودرمانی کانونی مغز رخ دهند.این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات ابراز داشت : همان طور که گفته شد، در حالی که بیشتر کاورنوما های مغزی بدون هیچ دلیل مشخصی رخ می دهند، شکل ژنتیکی (ارثی خانوادگی) می تواند باعث ناهنجاری های غار مانند متعددی هم به صورت ابتدایی و هم به مرور زمان شود. وی اظهار کرد : نگران کننده ترین عوارض کاورنوما های مغزی ناشی از خونریزی مکرر (خونریزی) است که ممکن است منجر به آسیب عصبی پیشرونده شود.دکتر عیسایی در پایان گفت : احتمال عود کاورنوما در افرادی که سابقه قبلی تشخیص خونریزی دارند، بیشتر است. همچنین احتمال بروز مجدد آن، در ناهنجاری های واقع شده در ساقه مغز بیشتر است.
بهترین و بدترین خوراکی‌ها برای مغز
مغز اندامی پیچیده است و غذاهای مختلف تأثیراتِ متفاوتی روی آن دارند.به گزارش ایسنا، «مری آن لی‌لا، مدیر مؤسسه گیاهان برای سلامتِ انسان که در دانشگاه نورث کارولینا مستقر است، می‌گوید مغز اندامی پیچیده است و غذاهای مختلف تأثیراتِ متفاوتی رویش دارند. برخی غذاها - مانند سبزیجاتِ رنگی، چربی‌های سالم و پروتئین‌ها - می‌توانند بافتِ مغز را بسازند و التهاب آن را کم کنند؛ در حالی که بقیه تأثیراتی کاملاً معکوس روی آن دارند. در این مقاله ما چهار نوع از بهترین و بدترین غذاها برای مغز را مرور می‌کنیم.
بهترین خوراکی‌ها برای سلامتِ مغز عبارتند از
۱. بلوبری
برای تقویتِ مغز در ساعاتِ اولیه صبح مقداری از انواع توت را به سالاد یا اسموتی‌تان اضافه کنید. مطالعه‌ای که اخیراً انجام شده است نشان می‌دهد که مصرفِ روزانه ۲.۵ فنجان انواعِ توت‌های غنی از فلاونویید به مدتِ شش ماه التهاب مغز را کاهش و سرعتِ پردازش اطلاعات توسطِ آن را به طرز چشمگیری افزایش می‌دهد. ضرورت دارد که بلوبری را هر روز مصرف کنید تا به این نتایج برسید.لی‌لا می‌گوید: «فلاونوئیدها بافت مغز را با کم کردنِ التهاب تقویت می‌کنند و اجازه نمی‌دهند تا فشارهای اکسیدکننده فعالیتِ مغز را مختل کنند.»،اما نکته اینجاست که فلاونوئیدها باید روزانه مصرف شوند. «باید هر روز مقداری فلاونوئید در برنامه‌تان داشته باشید و نمی‌توانید همان مقدار را جمع کنید و آخر هفته یک‌جا مصرف کنید.»
۲. سالمون
ماهی سالمونِ آزاد و سایر ماهی‌های چرب غنی از امگا ۳ هستند و طبق تحقیقی که در سال ۲۰۲۲ انجام شده است، این ماده با افزایشِ حجم مغز، تقویت استدلالِ انتزاعی و تفکرِ منطقی مرتبط است. امگا ۳ همچنین زوالِ شناختی را کاهش می‌دهد و خطر بیماریِ آلزایمر را کم می‌کند. سه تکه سوشی حاوی مقادیرِ کافی از سالمون است که مقدارِ امگای ۳ لازم برای داشتنِ مغزی سالم را فراهم می‌کند.
۳. تخم مرغ
فرقی نمی‌کند که تخم مرغ را هم‌زده، آب‌پز یا نیمرو دوست داشته باشید. آنها سرشار از انواع مواد مغذی مثلِ کولین و لوتئین هستند که به عملکردِ مغز کمک می‌کنند. مصرفِ روزانه یک عدد تخم مرغ می‌تواند سرعتِ زوالِ شناختی را در افراد کاهش دهد.
۴. قهوه
قهوۀ صبحگاهی شوکِ خوبی برای تقویتِ مغز است. لی‌لا توضیح می‌دهد: «قهوه سلول‌های مغزی را نه می‌سازد و نه برای انتقال‌دهنده‌های مغز سوخت تولید می‌کند، بلکه به افرادی که از بیماری‌های عصبی رنج می‌برند کمک می‌کند. قهوه به هشیاری و تمرکزِ بیشتر کمک می‌کنند.»مطالعات نشان داده‌اند که این نوشیدنی محبوب می‌تواند زوال شناختی را کاهش دهد و توانایی تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی را بهبود ببخشد. اما نوشیدنِ زیاد از حدِ قهوه می‌تواند اثراتِ معکوس داشته باشد. نوشیدنِ بیشتر از شش فنجان قهوه در روز با ۵۳ درصد افزایش در خطرِ ابتلا به آلزایمر مرتبط است.
چهار غذایی که باید از آنها پرهیز کنید نیز عبارتند از :
۱. فست‌فود
غذاهای فوری که معمولاً می‌توانید در حالِ نشسته‌درماشین آنها را دریافت و مصرف کنید، مقادیرِ زیادی چربی و قند دارند و فاقد موادِ مغذیِ موردِ نیاز بدن هستند. متخصصان می‌گویند مصرفِ این مواد را به یک‌روز یا کمتر در یک هفته کاهش دهید. مصرفِ زیاد این مواد غذایی می‌تواند در درازمدت روی سلامتِ شناختی اثر بگذارد.تحقیقی که در سال ۲۰۲۲ توسطِ انجمنِ بین‌المللی آلزایمر انجام شد نشان داد بزرگسالانی که حداقل ۲۰ درصد از کالریِ مورد نیازشان را از غذاهای به‌شدت فرآوری‌شده دریافت می‌کردند، ۲۵ درصد سریع‌تر از سایرین توانایی‌شان در برنامه‌ریزی و انجام وظایف کاهش پیدا می‌کرد. افرادِ زیرِ ۳۰ سالی که بیشتر از سه بار در هفته فست‌فود مصرف کرده بودند، بیشتر از سایرین دچار فشارهای ذهنی بودند.
۲. شیرینی‌جات
شیرینی، کیک، کلوچه و سایر شیرینی‌جاتِ بسیار خوشمزه سرشار از چربی‌های ترانس (غیر اشباع) هستند (که معمولاً با اسمِ روغنِ هیدروژنه روی بسته‌بندیِ آنها درج شده است). چربی‌های ترانس علاوه بر آنکه خطر سکته قلبی و مغز را افزایش می‌دهند، اثراتِ نامطلوبی نیز روی مغز می‌گذارند.بزرگسالانِ بالای ۶۰ سال که بالاترین مقدارِ چربی‌های ترانس را در خون‌شان داشتند، ۵۰ درصد بیشتر از سایرین احتمال داشت که دچار نوعی از فراموشی شوند و ۳۹ درصد بیشتر احتمال داشت که دچار آلزایمر شوند.
۳. آسپارتام
از نوشابه رژیمی پرهیز کنید. آسپارتام، یک نوع شیرین‌کننده مصنوعی است که در انواعی از غذاها و نوشیدنی‌ها یافت می‌شود و عملکردهای ضروری مغز مثلِ آزادسازیِ دوپامین و سروتونین را مختل می‌کند و با افزایشِ خطر مشکلاتِ یادگیری، تحریک‌پذیری و سایر مسائل عصبی - رفتاری مرتبط است.
۴. الکل
مصرفِ الکل می‌تواند حجم مغز را کاهش دهد و یادگیری و حافظه را به صورتِ برگشت‌ناپذیر مختل کند. طبق تحقیقات حتی مصرفِ میزانِ نسبتا کمی از الکل می‌تواند اثرات منفی روی مغز بگذارد. مطالعه‌ای که روی ۳۶۰۰۰ بزرگسال انجام شد نشان داد که افرادی که نصفِ مقدارِ دیگران در روز آبجو مصرف کرده بودند، بعد از دو سال به همان اندازۀ افرادی که یک آبجوی کامل در روز مصرف کرده بودند، متضرر شده بودند.
انتهای پیام
