تکالیف نوروزی مدارس در دهه شصت و هفتاد به شدت حجیم بود

نه با آن شوری نه به این بی‌نمکی!
آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعراء: اخیرا اعلام شد که ارائه پیک نوروزی و جزوه به دانش‌آموزان ممنوع است. در همین راستا روز گذشته معاون وزارت آموزش و پرورش گفت: «ارائه پیک نوروزی، جزوه و لوح فشرده در ایام تعطیلات نوروز به دانش‌آموزان ممنوع است.»معصومه نجفی پازوکی؛ معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش درباره تکالیف نوروزی دانش‌آموزان گفت: «به تمام استان‌ها بخشنامه کردیم که ارائه "پیک نوروزی" ممنوع است و کانال مهمانی در مهمانی در صفحه اول شبکه شاد ایجاد شده است و مطالب آن در قالب دو بخش است؛ یک بخش از مطالب که توسط معاونت آموزش ابتدایی ارائه می‌شود و بخش دوم مطالب که محتوای دانش‌آموزی است و توسط معلمان برای دانش‌آموزان بارگذاری خواهد شد.» چندی قبل نیز در همین باره معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفت: «در تعطیلات نوروز ارائه تکالیف سنتی و پیک نوروزی ممنوع است و برنامه «عید هنر و داستان» جایگزین شده است.»زمانی حجم تکالیف نوروز به قدری زیاد بود که بسیاری از
دانش‌آموزان و والدین آنها از وضعیت ایجاد شده در تعطیلات
گلایه مند بودند. از سوی دیگر مدتی است که ارائه پیک نوروزی ممنوع
اعلام شده است. این موضوع نیز می‌تواند تبعات دیگری به همراه خود داشته باشند. برخی از والدین بر این اعتقاد هستند که تعطیلات 15 روز عید می‌تواند در روند تحصیلی فرزندانشان اختلال ایجاد کند و از این موضوع نگران هستند. برخی از آنها به دنبال ایجاد برنامه‌های درسی برای فرزندان خود هستند تا آن‌ها از آموزش دور نمانند و برخی دیگر نمی‌دانند باید چه کاری انجام دهند تا آموزش فرزندانشان مختل نشود. در هر صورت ما این موضوع را با کارشناسان آموزشی در میان گذاشته‌ایم و نظر آن‌ها را در این باره جویا شده ایم.
>افراط و تفریط در آموزش و پرورش
محمدرضا نیک نژاد کارشناس آموزشی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی آفتاب یزد تصریح کرد:« آموزش و پرورش کشور ما همیشه درگیر نوعی افراط و تفریط بوده است؛ در یک زمانی حجم تکالیف نوروز به قدری زیاد بود که بسیاری از دانش‌آموزان از انجام این تکالیف خسته می‌شدند. الان هم که فعالیت آموزشی در این ایام رها شده است. البته متاسفانه امسال درصد بالایی از مدارس از دو هفته قبل از عید تعطیل شده‌اند و در این حالت، طبیعی است که امکان برنامه ریزی برای تکالیف تعطیلات عید کمتر می‌شود. در سال‌های گذشته پیک نوروزی وجود نداشت اما فعالیت‌های آموزشی در یک چارچوب معینی در این ایام دنبال می‌شد. مثلا دانش‌آموزان از سفر نوروزی خود گزارشی تهیه و یا در تعطیلات عید بر روی موضوعی تحقیق می‌کردند. در این شرایط معلم‌ها به فراخور درس خود برای دانش‌آموزان تکالیفی در نظر می‌گرفتند به گونه‌ای که آن‌ها تحت فشار قرار نگیرند اما از روند آموزشی هم جدا نشوند. ولی در نهایت این موضوع منجر به شرایط کنونی شده است؛ پس از کرونا در آموزش و پرورش ما با یک آشفته بازاری مواجه هستیم که پیامدهای مختلفی نیز خواهد داشت. در این چند سال به نظر می‌رسد آموزش و پرورش در کما به سر می‌برد و به همین دلیل مدارس خیلی نمی‌دانند باید چه برنامه ریزی‌ای انجام دهند. به نظر می‌رسد بی‌برنامگی و بی‌عملی از اداره به مدارس تزریق می شود که نتیجه همین شده است.»
>فعالیت آموزشی در ایام نوروز
وی ادامه داد:« بهتر است چنین برنامه ریزی‌ای برای تعطیلات دانش‌آموزان در نظر گرفته شود؛ هر معلمی در محدوده درس و کار خود برای دانش‌آموزان تکالیفی در نظر بگیرد تا دانش‌آموزان در قالب پژوهش و تحقیق این کارها را انجام دهند. برای مثال این تعطیلات می‌تواند فرصتی باشد برای دانش‌آموزان تا به صورت عملی و کاربردی‌تر مفاهیم درسی خود را پیگیری کنند. به نظر من این کاری است که باید مدارس انجام دهند در غیر اینصورت شاید بهتر باشد خانواده‌ها خودشان چنین فعالیت‌هایی را برای فرزندان خود در نظر بگیرند. یکی از مشکلاتی که سال هاست در این حوزه با آن مواجه هستیم این است که تعطیلات تابستان برای دانش‌آموزان زیاد است. در کشورهای دیگر تعطیلات تابستانی در این میزان برای دانش‌آموزان وجود ندارد و تعطیلات تابستان را در طول سال تحصیلی پخش کردند. لذا تعطیلات تابستان باید کمتر شود و در تعطیلات نوروز هم برای اینکه دانش‌آموزان از روند تحصیل و آموزشی دور نشوند باید فعالیت آموزشی برای آن‌ها در نظر گرفته شود. بهتر است مدارس در این هفته آخر حداقل به وسیله ارتباط مجازی یکسری تکالیف برای دانش‌آموزان در نظر بگیرند.»
>اختلال در آموزش
نرگس ملک زاده از دیگر کارشناسان آموزشی نیز در این باره به آفتاب یزد گفت:« موضوع اختلال در روند آموزشی در ایام نوروز بستگی زیادی دارد به پایه که دانش‌آموز در آن قرار دارد. برای مدارس ابتدایی مخصوصا ابتدایی دوره اول شاید این فاصله گرفتن‌ها در روند آموزش اختلال ایجاد کند و برای معلم نیز شرایط سختی ایجاد شود. سال‌های قبل تکالیف به صورت کامل حذف نشده بود بلکه یکسری تکالیف مهارت محور برای دانش‌آموزان در نظر گرفته شد تا دانش‌آموزان دروس را مرور کنند. اما مسئله‌ای که وجود دارد این است که مدارس غیر انتفاعی و خاص شکل دیگری عمل می‌کنند؛ شاید تکلیف عید یا پیک نوروزی از سمت وزارتخانه حذف شده باشد اما برخی از مدارس تکلیف‌های خودساخته‌ای برای دانش‌آموزان در نظر گرفته اند. حتی اگر مقدار تکالیف کم باشد اما بسیاری از مدارس برای دانش‌آموزان تکالیفی را در این ایام در نظر گرفته اند. نظر من برای دانش‌آموزان پایه ابتدایی این است که تکالیف بر اساس
طرح‌های دوران ابتدایی باشند. تکالیف باید اکتشاف محور و
مهارت محور باشند تا دانش‌آموزان از آموزش فاصله نگیرند. در ایام کرونا و آموزش مجازی برخی از خانواده‌ها تلاش بیشتری داشتند و با مدارس همکاری بیشتری کردند و به کمک شبکه مجازی و یا حتی معلم خصوصی فعالیت‌های آموزشی فرزندان خود را پیگیری می‌کردند. بعضی از خانواده‌ها در این شرایط فعالیت آموزشی را کامل بر عهده مدارس قرار داده بودند و بعد از حضوری شدن آموزشی ما متوجه تفاوت میان دانش‌آموزان شدیم. »
>پیک‌های نوروزی تاثیری در مسائل آموزشی نداشته است
در آخر علی بهشتی نیا از دیگر کارشناسان آموزشی در این باره تصریح کرد:« ما در دوره دانش‌آموزی خودمان تجربه پیک‌های نوروزی را داشتیم و بعد از آن به واسطه شغل معلمی به شکل غیر مستقیم با این پیک‌های نوروزی در ارتباط قرار گرفتیم. امروز اگر بخواهم از منظر اولیاء نیز به این پیک‌های نوروزی نگاهی داشته باشیم من مخالف این پیک‌ها هستم و دلایلی که در ادامه به آن اشاره خواهم کرد از سه منظر است که پیشتر به آن اشاره کردم. به پیک‌های نوروزی از دو منظر می‌توانیم نگاه کنیم؛ نگاه اول این است که آیا به لحاظ فلسفی اصلا نیاز به جزوه‌های آموزشی هست؟ سوال دیگر این است که در شرایط خاص جامعه آیا نیازی به این جزوه‌ها و پیک‌ها است؟ خانواده‌ها از یک طرف نگران مسائل آموزشی دانش‌آموزان هستند که بخشی از آن طبیعی است چون این اتفاقات یک نگرانی را برای آن‌ها به همراه داشته است. از طرف دیگر تجربه سال‌های گذشته باعث می‌شود که نظر من در خصوص پیک‌های نوروزی منفی باشد. یعنی من فکر می‌کنم که پیک‌های نوروزی تاثیری در مسائل آموزشی دانش‌آموزان نداشته است و نخواهد داشت. زیرا پیک‌های نوروزی آورده آموزشی خاصی برای دانش‌آموزان نداشتند. یعنی به لحاظ علمی و بار آموزشی بسیار سطح این پیک‌ها پایین بودند. از سوی دیگر دانش‌آموزان و خانواده‌ها در شرایط نوروز فراغت و تفریح را دنبال می‌کنند و در این شرایط دانش‌آموز باید بتواند از این فضا استفاده کند. بسیاری از دانش‌آموزان تکالیف نوروز را معمولا در چند روز انجام می‌دادند بنابراین علاقه مندی مورد نیاز در این باره در دانش‌آموزان ایجاد نمی‌شد. پیک‌های نوروزی تنها باعث می‌شود که خانواده‌ها تصور کنند کار آموزشی دانش‌آموزان در این دوران انجام شده است در صورتی که پیک‌های نوروزی آورده خاصی نداشتند.»
وی ادامه داد:« متاسفانه نگاه خیلی از دست اندرکاران در این موضوع نگاه مالی است؛ پیک‌ها به دانش‌آموزان فروخته و بابت آن هزینه دریافت می‌شد. بنابراین نیتی که پشت پیک‌های نوروزی است نیت آموزشی نیست و این خود می‌توان دلیلی برای نامفید بودن این پیک‌ها باشد. اگر ما واقعا به دنبال حل چالش‌های آموزشی دانش‌آموزان هستیم باید یک بازنگری در سایر مسائل آموزشی دانش‌آموزان داشته باشیم. یعنی محتوای آموزشی باید قدری سبک‌تر شود تا دانش‌آموزان بتوانند به مسائل اصلی بپردازند. متاسفانه حجم کتاب‌های درسی بسیار بالا است. همچنین تعطیلی‌های مکرر می‌تواند فرآیند آموزشی را با اختلال مواجه سازد زیرا برنامه ریزی‌های معلمان تحت تاثیر قرار می‌گیرد و آن‌ها از زمان‌بندی خود عقب می‌مانند و نمی‌توانند به مسائل آموزشی بپردازند.

انتهای پیام