کدام بیماریهای قلبی سبب بروز سرگیجه میشوند؟
- شناسه: 7298
- شنبه 13 اسفند 1402
- انتشار در صفحه ۶ | زندگی
آفتاب یزد – حمیده مهرعلی: سرگیجه، اصطلاحی است که برای توصیف طیف وسیعی از احساسات به کار میرود، از جمله احساس ضعف و گیجی یا ناپایداری. سرگیجه حس غلطی را ایجاد میکند که شما یا محیط تان در حال چرخیدن یا حرکت کردن است و گیجی، یکی از دلایلی است که بزرگسالان به پزشکان مراجعه میکنند. سرگیجه مکرر میتواند به طور
قابل توجهی بر زندگی شما تاثیر بگذارد. سرگیجه به نوبه خود بیماری نیست، بلکه یک علامت است که ممکن است دلایل و عوامل مختلفی داشته باشد که یکی از آنها بروز برخی مشکلات قلبی است لذا با توجه به اهمیت موضوع آفتاب یزد در اینباره با دکتر لیلا عسگرپور، متخصص قلب و عروق و دکتر نادر افشاری، متخصص قلب وعروق و دکتر محمد حسین نجفی، متخصص قلب و عروق گفتگو کرده است.دکتر عسگرپور در این باره میگوید: سرگیجه نوعي احساس گيجي و بي قراری و منگی سر است که ممکن است با
غش کردن همراه باشد. در اين حالت فرد احساس میکند که اتاق دور سرش میچرخد. مدت زمان تداوم این احساس، شدت سرگیجه را تعیین میکند که به نوبه خود حاكي از جدی بودن این احساس است.
وی اظهار کرد: دلایل معمول سرگیجه متعدد است. بسیاری از آنها چندان جدی نبوده و بدون هیچ درمان سرگیجه بهبود مییابد. با این حال برخی از دلایل سرگیجه نیز نیازمند اقدامات درمانی فوری هستند.
این متخصص قلب و عروق بیان کرد: در رابطه با سرگیجه و بیماری قلبی، باید بدانیم بسیاری از ناراحتیهای قلبی موجب سرگیجه میشوند حتی هنگام ایست قلبی فرد دچار سرگیجه میشود. به علاوه گفته شد که سرگیجه یکی از نشانههای اصلی ابتلا به یک بیماری قلبی خاص است. وی توصیه کرد: هر زمان که دچار سرگیجه شدید، باید با پزشک مشورت کنید. وضعیت سلامت قلب خود را نادیده نگیرید، در غیر این صورت بسیار خطرناک است. با اینحال، بیماری قلبی همیشه علت اصلی سرگیجه نمیباشد بنابراین، لازم است که در صورت تجربه حملات سرگیجه برای چکاپ به پزشک مراجعه کنید.دکترعسگرپور مطرح کرد: علل سرگیجه میتواند هم قلبی و عروقی و هم غیرقلبی باشد. علاوه بر این، گاهی اوقات برخی از داروها نیز موجب سرگیجه میشوند. با این حال، علل شایع، اما جدی سرگیجه عبارتند از كاهش قند خون، کاهش ناگهانی فشار خون، بیماریهای قلبی و کم خونی و مشکلات روحی و استرس.
این متخصص قلب و عروق ادامه داد: برخی از بیماریها و اختلالات نیز میتوانند احساس سرگیجه را در شما ایجاد کنند لذا در هر یک از این موارد، شما باید ابتدا به پزشک مراجعه کنید و برای اطمینان از تشخیص مناسب تمامی علائم و نشانههایی که از آن رنج میبرید را بازگو کنید. سرگیجه مرتبط با ناراحتیهای قلبی میتواند یک مشکل کاملاًجدی باشد و نباید به سادگی از آن گذشت. وی تصریح کرد: تصلب شرایین، آنژین صدری، حملات قلبی، سوفل آئورتی (بیماری قلبی در کودکان)، بیماری عروق کرونر، تپش قلب، بیماریهای قلبی ارثی - مادرزادی، افزایش سطح کلسترول، تاکیکاردی بطنی،آریتمی قلب، افزایش فشار خون اولیه، دیسپلازی آریتمی بطن راست (نقص در قسمت فوقاني ديواره بطن) و تمامی ناراحتیها و بیماریهای مادرزادی قلب گفته شده، موجب سرگیجه میشوند لذا افراد مبتلا به هر یک از مشکلات گفته شده که احساس سرگیجه دارند، باید فوراً با یک متخصص مشورت کنند.
دکترعسگرپور عنوان کرد: سرگیجه عروقی مربوط به عروق خونی است و ناشی از کاهش جریان خون در قسمتهای مختلف بدن است. گردش خون به پایینترین بخش مغز به طور خاص کاهش مییابد. این کاهش گردش خون باعث سرگیجه میشود.
این متخصص قلب و عروق ادامه داد: سرگیجه عروقی ممکن است به دلیل سابقه خانوادگی، حمله قلبی، سکته مغزی، یا فشار خون بالا ایجاد شود.
وی تصریح کرد: تصلب شرایین یک بیماری تنگی مجراي عروق (به علت رسوب چربی) است و میتواند جریان خون به اندامهای مهم مانند قلب، مغز و روده را کاهش دهد. زمانيکه جریان خون به قلب کاهش مییابد، علامت اصلي تصلب شرايين سرگیجه و احساس غش کردن است. تنگی نفس نیز معمولاً همراه با سرگیجه مشاهده میشود.
دکترعسگرپور عنوان کرد: آنژین صدری چیزی جز درد شدید در قفسه سینه نیست که در اثر نرسیدن اکسیژن کافی به قلب ایجاد میشود. زمانیکه اکسیژن مورد نیاز قلب تأمین نمیشود، آنژین صدری به وجود میآید. سرگیجه و حالت تهوع علائم اصلی مشاهده شده در بیماران مبتلا به آنژین صدری میباشد. این عارضه معمولاً در مردان بالای 50 سال و زنان یائسه دیده میشود.
> سرگیجه همراه از علائم شایع بیماری عروق کرونر است
این متخصص قلب و عروق متذکر شد: سرگیجه همراه با احساس سنگینی و تنگی نفس از علائم شایع بیماری عروق کرونر است. درد شدید قفسه سینه نیز علامت اصلي بیماری عروق کرونر است.
وی ابراز داشت: آریتمی وضعیتی است که در آن ضربان قلب نامنظم است. تپش قلب و سرگیجه همراه با ناراحتی قفسه سینه و تنگی نفس از علائم مشاهده شده در این بیماری است. ناراحتیهای قلبی در افراد جوان شامل آریتمی منتهی به سرگیجه است.
دکتر عسگرپور اذعان داشت: نارسایی قلبی موجب کاهش جریان خون به سایر نقاط بدن میشود. اگر جریان خون به مغز پایینتر از حد معمول بوده و یا فشار خون پایین باشد، شما ممکن است احساس سرگیجه کنید. این متخصص قلب و عروق افزود:زمانی که ضربان یا ریتم قلب غیرطبیعی(خیلی آهسته یا بیش از حد سریع) باشد و یا زمانیکه پمپاژ خون توسط قلب به دلیل مسدود شدن جریان خون در اثر تنگی یک دریچه به اندازه کافی انجام نگیرد، جریان خون به مغز ممکن است کاهش یابد و این عارضه میتواند ناشی از یک حمله قلبی نیز باشد.وی گفت: سرگیجه، به ویژه در حالت ایستاده، یک علامت بسیار شایع در افراد مبتلا به نارسایی قلب است. این عارضه ممکن است به دلیل اختلال عملکرد یا ریتم قلب یا به دلیل تنگی یک دریچه باشد و یا به دلیل افت سریع اما موقت فشار خون که به افت فشارخون وضعیتی معروف است، باشد که معمولاً ناشی از بلند شدن خیلی سریع است.
دکتر عسگرپور ابراز داشت: در اغلب موارد سرگیجه ناشی از مصرف داروهای مورد استفاده در درمان نارسایی قلبی است. دیورتیک ها، مهارکنندههای ACE،ARBها و مسدودکنندههای بتا همگی موجب کاهش فشار خون میگردند. این داروها عملکرد قلب و تنفس شما را بهبود میبخشند اما به دلیل اینکه فشار خون شما پایینتر از حد معمول است، شما ممکن است احساس سرگیجه کنید، به خصوص زمانیکه از حالت دراز کشیده یا نشسته به حالت ایستاده تغییر وضعیت ميدهید. وی میگوید: بسیاری از بیماریهای خطرناک و تهدیدکننده ممکن است تنها با یک سرگیجه شروع شوند لذا باید در صورت بروز برخی از علائم نظیر احساس سرگیجه شدید برای اولین بار، سرگیجه بدون علت واضح و یا خاص، یا سرگیجه ناگهانی، هرگونه تغییر در الگوی سرگیجه، بدتر شدن سرگیجه و یا علائم جدید و سرگیجه پس از مصرف داروهای تازه تجویز شده و یا تغییرات اخیر در نسخههای قبلی به پزشک مراجعه کنید.دکتر عسگرپور گفت: اگر سرگیجه با علائمی نظیر درد قفسه سینه، تپش قلب، تنگی نفس، یا سابقه بیماری قلبی، از دست دادن هوشیاری، غش، یا حالت، شبیه به غش، افتادگی صورت، لکنت زبان، ضعف در یک طرف از بدن، یا ناتوانی در راه رفتن مستقیم، تب یا رنگ پریدگی همراه شد باید به اورژانس تماس بگیرید تا اقدامات درمانی لازم سریعتر انجام شود.
> معمولاً تصلب شرایین با سرگیجه همراه است
در ادامه نیز دکتر افشاری در اینباره خاطرنشان کرد: معمولاً سرگیجه به شکل سبکی سر و سرگیجه دورانی توصیف میشود که میتواند به دلایل مختلف بروز کند.
وی عنوان کرد: سرگیجه ممکن است به دلایل مهم و جدی و یا به دلایل ساده و سطحی بروز کند. برای مثال گیج شدن سر میتواند به دلایل سادهای نظیر کارکردن زیاد، تغییرات ناگهانی نور یا دما یا جراحات جزئی اتفاق بیفتد. این گونه سرگیجهها معمولاً بسیار کوتاه مدت بوده و پس از چند لحظه فروکش میکند اما عوامل دیگری مثل مشکلات قلبی، فشار خون بالا یا اختلالات فیزیکی در مغز وجود دارد که بسیار جدی است و به درمانهای پزشکی نیاز دارد. این بیماریها باعث بروز سرگیجههای ثابتی شده که گاهی اوقات شدت آن کم و گاهی مواقع بسیار شدید میشود.
این متخصص قلب و عروق بیان کرد: اگر سرگیجه به دلیل بیماریهای قلبی ایجاد شده باشد میتواند مشکلی بسیار جدی باشد و نباید از کنار آن به راحتی و با بیتفاوتی گذشت.
وی اظهار داشت: سبکی سر به صورت احساس غش و ضعف و سرگیجه دورانی به شکل احساس چرخش و حرکت یا چرخیدن دنیا دور سر فرد توصیف میشوند.در صورتی که خون به طور مداوم به مغز نرسد یا مانعی برای خونرسانی به مغز وجود داشته باشد احساس سبکی سر رخ میدهد. سبکی سر حالتی از سرگیجه است که معمولا به دلیل ضعف عمومی، فشار خون پایین، پمپاژ ضعیف خون یا آریتمی قلبی به وجود میآید.
دکتر افشاری ابراز داشت: معمولاً سبکی سر در بیماریها و وضعیتهای مختلفی رخ میدهد که مهمترین آن شامل افت ناگهانی فشار خون،کم آبی بدن به دلیل اسهال، استفراغ، تب، بلند شدن ناگهانی و سریع پس از نشستن یا دراز کشیدن، آنفلوآنزا، قند خون پایین، سرماخوردگی یا آلرژی است.
این متخصص قلب و عروق ادامه داد: بیماریهای جدیتری هم وجود دارد که منجر به سبکی سر میشود که برخی از این بیماریها عبارتند از سکته مغزی، مشکلات قلبی مانند حمله قلبی یا ضربان نامنظم قلب، شوک (افت زیاد فشار خون) و خونریزی داخلی.اگر یکی از اختلالات گفته شده وجود داشته باشد، مشکل جدی است و معمولاً با علائم دیگری نیز همراه است که از آن جمله میتوان به درد قفسه سینه، اختلال در تکلم و تاری دید اشاره کرد. وی توضیح داد: سرگیجه ممکن است به دلیل سرگیجه وضعیتی خوش خیم (احساس شدید چرخش که در حال حرکت سر رخ میدهد)،
التهاب گوش درونی (عفونتی ویروسی که گوش درونی را تحت تأثیر قرار میدهد) یا بیماری منییر (اختلالات گوش داخلی) رخ دهد. معمولاً بیماریهای قلبی باعث سرگیجه نمیشوند اما سکته مغزی ممکن است با سرگیجه ارتباط داشته باشد.دکتر افشاری افزود: همچنین مصرف برخی داروهای خاص، بیماریام اس، سکته مغزی، تومور مغزی، خونریزی مغزی و تشنج هم ممکن است باعث سرگیجه شود.این متخصص قلب و عروق متذکر شد: برخی بیماریهای قلبی باعث ایجاد سرگیجه میشوند تصلب شرایین، آنژین صدری، نارسایی قلبی، تپش قلب، بیماریهای عروق کرونری، بیماریهای مادرزادی قلب،کلسترول بالای خون، تاکی کاردی و برادی کاردی، آریتمی قلب و فشار خون ریوی بالا.وی عنوان کرد: سرگیجه عروقی در اثر کاهش خونرسانی به قسمتهای مختلف بدن به خصوص کاهش خونرسانی به مغز اتفاق میافتد. به دلیل ضعف در گردش جریان خون؛ معمولاً سرگیجه به عنوان مهمترین نشانه سرگیجه عروقی شناخته میشود. این بیماری به دلایل استعداد ارثی برای سکته قلبی، حمله قلبی یا هایپرتنشن (فشار خون بالا) به وجود میآید.
دکتر افشاری اشاره کرد: تصلب شرایین به سخت شدن و کاهش خاصیت ارتجاعی عروق اشاره دارد که باعث کاهش خونرسانی به قلب، مغز و روده میشود و معمولاً تصلب شرایین با سرگیجه همراه است.
این متخصص قلب و عروق یادآور شد: بیماری عروق کرونری به تجمع پلاکتها درون عروق کرونری اشاره دارد. این بیماری شایعترین بیماری قلبی است. علائم این بیماری تنگی نفس و سرگیجه است. البته علامت اصلی بیماری عروق کرونری، احساس درد شدید در قفسه سینه است.
وی گفت: آریتمی نشاندهنده ضربان نامنظم قلب است. از علائم آریتمی قلب میتوان به سرگیجه، تپش قلب، درد در قفسه سینه و تنگی نفس اشاره کرد. این بیماری میتواند به دلیل سطوح غیرطبیعی هورمونها، حمله قلبی، عدم تعادل مواد شیمیایی موجود در خون و استفاده از مواد و داروهای خاص به وجود بیاید.
دکتر افشاری متذکر شد: سرگیجه معمولاً بدون نیاز به درمان بهبود مییابد. معمولاً بدن پس از یکی دو هفته خود را با شرایط بوجود آورنده سرگیجه وفق میدهد.
این متخصص قلب و عروق میگوید: پزشک روشهای درمانی مختلفی را بر اساس علائم و بیماریهای زمینهای که باعث سرگیجه میشود تنظیم میکند. درمان ممکن است شامل دارو و تمرینات تعادلی باشد. حتی اگر دلیلی برای استمرار سرگیجه وجود نداشت، همراه با تجویز داروها، استفاده از روشهای درمانی دیگر میتواند علائم رامدیریت پذیرتر کند.
وی متذکر شد: اگر شما به بیماری منییر مبتلا هستید ممکن است پزشک برای شما قرص آب (قرصهای مدر) تجویز نماید. مصرف این قرصها همراه با یک رژیم غذایی کم نمک به کاهش تناوب سرگیجه کمک میکند.
دکتر افشاری ادامه داد: آنتی هیستامینها ممکن است باعث کاهش سرگیجه در کوتاه مدت شود. آنتی کولینرژیک به کاهش سرگیجه کمک میکند که شامل پچهای پوستی میشوند.
این متخصص قلب و عروق تشریح کرد: مانور وضعیتی سر، روشی است که به آن مانور جابجایی کانالیت نیز گفته میشود به بهبود سرگیجه وضعیتی خوش خیم کمک میکند تا این نوع سرگیجه بسیار زودتر از حالت عادی خود بهبود یابد. این حرکت به وسیله یک پزشک، شنوایی شناس یا فیزیوتراپیست انجام میشود و شامل مانور وضعیت سر میشود. معمولاً این روش پس از یکی دو مرتبه درمان مؤثر واقع میشود. در صورتی که به بیماریهای گردن یا کمر، پارگی پرده شبکیه یا اختلالات عروق خونی مبتلا هستید، قبل از انجام این فرآیند به پزشک اطلاع دهید.
وی اذعان داشت: ممکن است برای کاهش حساسیت سیستم تعادلی نسبت به حرکات بدن، تمریناتی به شما آموزش داده شود که در فیزیوتراپی به آن توانبخشی وستیبولار گفته میشود. این روش برای افرادی که سرگیجه آنها ناشی از بیماریهای گوش داخلی مثل نوریت وستیبولار است به کار برده میشود. دکتر افشاری ادامه داد: روان درمانی نیز برای افرادی که سرگیجه آنها ناشی از اختلالات اضطرابی است به کار برده میشود. این متخصص قلب و عروق عنوان کرد: ممکن است پزشک برای غیر فعال کردن عملکرد تعادلی و درمان سرگیجه، در گوش داخلی شما آنتی بیوتیک جنتامایسین تزریق کند. قسمتی از گوش که تحت تأثیر دارو قرار نگرفته میتواند وظیفه حفظ تعادل را انجام دهد. وی گفت: برداشتن و حذف ارگان حسی گوش داخلی، عملی است که به ندرت انجام میشود و به آن" لابیرینتکتومی " گفته میشود. با این کار لابرینت وستیبولار در گوش مورد نظر غیرفعال میشود و گوش دیگر میتواند وظیفه حفظ تعادل بدن را به عهده بگیرد. این روش زمانی که شما مشکل شنوایی جدی داشته باشید و سرگیجه شما به درمانهای دیگر پاسخ ندهد به کار برده میشود.
>دلایل سرگیجه به اندازه علائم آن متنوع هستند
در ادامه نیز دکتر نجفی در اینباره ابراز داشت: سرگیجه میتواند محدودهای از احساس غش تا یک اختلال شدید تعادل را ایجاد کند که عملکرد طبیعی غیر ممکن میسازد.
وی بیان کرد: در میان بزرگسالان بیش از ۶۰ سال، حدود ۲۰ درصد یک سرگیجه دورهای دارند که فعالیتهای معمول آنها را تحت تاثیر قرار میدهد.
این متخصص قلب و عروق مطرح کرد: علایم سرگیجه عبارتند از سبکی سر حتی تا جایی که شما ممکن است بیهوش شوید، عدم تعادل و یا از دست دادن تعادل، یک احساس کاذب که شما و یا محیط اطراف شما در حال چرخش و یا حرکت است و حس شناوری، گیجی و یا سنگینی در سر.
وی متذکر شد: سرگیجه اغلب موقتی است و بدون درمان از بین میرود. همانطوری که با پزشک خود در مورد وضعیت خودتان صحبت میکنید، سعی کنید علایم خاص خود را شرح دهید مانند چگونگی احساسی که سرگیجه در حالت آمدن و یا بعد از گذشتن آن در شما ایجاد میکند، چه عاملی باعث شروع آن میشود و یا چه مدت طول میکشد زیرا این صحبتها به پزشک شما در تشخیص علت و درمان آن کمک خواهد کرد.
دکتر نجفی اذعان داشت: دلایل سرگیجه به اندازه علائم آن متنوع هستند. آن میتواند از چیزی به ظاهر ساده یک حرکت بیمارگونهای ایجاد کند مثل احساس تهوعای که شما بعد از جادههای با پیچ تند میگیرید و یا میتواند توسط اختلال گوش داخلی، عفونت، کاهش یافتن جریان خون به علت انسداد عروق و یا بیماریهای قلبی، عوارض جانبی داروها، اضطراب، یا دیگر وضعیتها ایجاد شود ولی گاهی اوقات نیز نمیتوان علت را
مشخص کرد.
این متخصص قلب و عروق گفت: سرگیجه به خصوص سرگیجهای که به طور خود به خودی اتفاق میافتد، بدون هیچ علائم دیگر، به طور کلی بعید است که نشانهای از یک سکته مغزی باشد. وی ابراز داشت: بسیاری از علل سرگیجه توسط مشکلاتی ایجاد میشوند که مکانیسم تعادل در گوش داخلی را تحت تاثیر قرار میدهند که برخی از آنها عبارتند از سرگیجه وضعیتی پروگزیمال خوش خیم، عفونت گوش (گوش میانی)،بیماری منیر و میگرن. دکتر نجفی خاطرنشان کرد: اگر مغز شما خون کافی دریافت نکند سرگیجه میتواند ایجاد شود. این میتواند به دلایل مختلفی از جمله تصلب شرایین / آترواسکلروز، بیماریهای قلبی مادرزادی در بزرگسالان،آریتمی قلب،هیپوتانسیون ارتوستاتیک (افت فشارخون وضعیتی)، سکته مغزی و حمله ایسکمی گذرا ایجاد شود.این متخصص قلب و عروق اظهار کرد: انواع مختلفی از داروها علت سرگیجه هستند، برخی از آنها عبارتند از داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد تشنج، داروهای کنترل فشار خون بالا، آرام بخش، مسکن ها. وی تصریح کرد: سایر علل سرگیجه نیز شامل کم خونی، ضربه مغزی، اختلال اضطراب، هیپوگلیسمی،بیماری حرکتی و حملات هراس و اختلال هراس.دکتر نجفی در پاسخ به این پرسش که "برای درمان سرگیجه چه کنیم "، مطرح کرد: آهسته حرکت کنید، مقدار زیادی مایعات بنوشید و از مصرف کافئین و تنباکو اجتناب
کنید.
این متخصص قلب و عروق در پاسخ به این پرسش که " چه زمانی برای درمان سرگیجه به یک پزشک مراجعه کنید "، میگوید: سرگیجه میتواند نشانهای از یک مشکل پزشکی جدی مانند حمله قلبی و یا سکته مغزی باشد.
وی در پایان گفت: در صورتی که سرگیجه شما مرتبط با علایمی نظیر سردردهای جدید، متفاوت و یا شدید، افتادن و یا مشکل در راه رفتن، درد قفسه سینه و یا ضربان قلب نامنظم، تنگی نفس، ضعف یا بیحسی موضعی، تغییر ناگهانی در گفتار، بینایی یا شنوایی،ضربه به سر،تب بالا، گردن بسیار سفت، استفراغ مداوم،ضعف بازو یا پا،از دست دادن هوشیاری و تشنج باشد با ۱۱۵ تماس گرفته یا از کسی بخواهید تا شما را به بخش اورژانس برساند و اگر سرگیجه شما مکرر، ناگهانی، شدید و یا طولانی مدت است با پزشک خود تماس بگیرید.
انتهای پیام