هر آنچه لازم است درباره سرطان حالب بدانیم
- شناسه: 6922
- دوشنبه 8 اسفند 1402
- انتشار در صفحه ۶ | فرهنگی
آفتاب یزد – منیرسادات ذوالفقاری اجلال منش: سرطان کلمه ترسناکی است که هیچ شخصی دوست ندارد آن را از زبان پزشک خود بشنود. با اینحال، امروزه با پیشرفت علم پزشکی، معالجه و درمان سرطان بسیار آسانتر از قبل شده است. بسیاری از مبتلایان به این بیماری، پس از طی فرآیند درمان سرطان بهراحتی زندگی خود را ادامه میدهند. یکی از سرطانهای اندام تحتانی، سرطان حالب است که میتواند مشکلات بسیاری را برای فرد به وجود آورد و کیفیت زندگی افراد را به صورت جدی کاهش دهد لذا با توجه به اهمیت موضوع آفتاب یزد در اینباره با دکتر شهریار ناطق، متخصص ارولوژی و دکتر رضا ولی پور، متخصص ارولوژی و دکتر حسین کرمی، متخصص ارولوژی گفتگو کرده است.
دکتر ناطق در این باره میگوید: حالب لولهای است که کلیه را به مثانه مرتبط میکند و ادرار تولید شده توسط کلیه از طریق حالب به مثانه منتقل میشود. سرطان حالب نوعی سرطان است که از سلولهای پوشاننده درون لوله حالب شروع میشود. وی بیان کرد: سرطان حالب بیماری شایعی نیست و اغلب در افراد مسن و کسانی دیده میشود که قبلاً هم به خاطر سرطان مثانه تحت درمان بوده اند.این متخصص ارولوژی اظهار کرد: سرطان حالب با سرطان مثانه ارتباط نزدیکی دارد، چون سلولهای پوشاننده دیواره داخلی حالب و مثانه مشابه هستند، بنابراین اگر سرطان حالب تشخیص داده شود، از آنجا که ریسک ابتلا به سرطان مثانه هم بالا میرود، پزشک درخواست بررسی سرطان مثانه را هم میدهد.وی متذکرشد که درمان معمول سرطان حالب شامل جراحی است اما در برخی موارد خاص، شیمی درمانی هم توصیه میشود.
دکتر ناطق توضیح داد: علایم و نشانههای تومور حالب عبارتند از وجود خون در ادرار، درد کمر، درد هنگام ادرار، کاهش وزن بدون دلیل خستگی.
این متخصص ارولوژی اذعان داشت: علت ایجاد سرطان حالب خیلی مشخص نیست. پزشکان میدانند که این سرطان وقتی شروع میشود که در "دی ان ای" سلولهای پوشاننده دیواره داخلی حالب، یک خطا یعنی جهش اتفاق بیفتد. در اثر این جهش، سلولها به سرعت تکثیر میشوند و در زمانی که سلولهای طبیعی میمیرند، این سلولها به رشد و زندگی خود ادامه میدهند. به این ترتیب، توده سلولی در حال رشدی ایجاد میشود که میتواند آن قدر بزرگ شود که مسیر حالب را مسدود کند یا این سلولها به دیگر نقاط بدن مهاجرت میکنند.وی عنوان کرد: عواملی که منجر به افزایش خطر تومور حالب میشوند، عبارتند از افزایش سن، سابقه سرطان مثانه یا کلیه و سیگار کشیدن.
> خطر سرطان حالب با افزایش سن زیاد میشود
دکتر ناطق ادامه داد: خطر سرطان حالب با افزایش سن زیاد میشود زیرا اکثر افرادی که دچار سرطان حالب میشوند در محدوده سنی ۷۰ یا
۸۰ سال قرار دارند و افرادی که پیش از این دچار سرطان کلیه یا مثانه
شده اند، بیشتر در معرض این سرطان قرار دارند و استعمال تنباکو میتواند خطر ابتلا به سرطان حالب و دیگر سرطانهای دستگاه ادراری، مثل سرطان کلیه و مثانه را افزایش دهد.
این متخصص ارولوژی تصریح کرد: برای تشخیص تومور حالب پزشک از شما در مورد علایم و نشانهها سوالاتی میپرسد و برای اطمینان بیشتر، بررسی جسمی انجام میدهد تا شرایط شما را کاملاً متوجه شود.
وی افزود: تصویربرداری میتواند به پزشک شما کمک کند تا حدود سرطان حالب را تشخیص دهد. روش تصویربرداری میتواند پیِلوگرام داخل وریدی یا سی تی اوروگرافی باشد. در بعضی موارد خاص، در صورتی که نتوان برای شما سی تی اسکن انجام داد، از اوروگرام رزونانس مغناطیسی استفاده میشود.
دکتر ناطق ابراز کرد: جهت تشخیص تومور حالب احتمالاً برای شما آزمایش ادرار مینویسند تا ناهنجاریها مشخص شوند. از آزمایش سلول شناسی ادرار نیز برای یافتن احتمالی سلولهای ناهنجار در نمونه ادرار استفاده میشود.
این متخصص ارولوژی ادامه داد: طی تکنیکی به نام یورتروسکوپی، پزشک با استفاده از لوله نازک دوربین داری که وارد مجرای خروج ادرار میکند سعی میکند درون مثانه و حالب را ببیند بنابراین پزشک با استفاده از یورتروسکوپی میتواند به وضوح درون حالب را مشاهده کند و در صورتی که لازم باشد میتواند نمونه کوچکی را برای فرستادن به آزمایشگاه از درون حالب بردارد. در آزمایشگاه، پاتولوژیست به دقت سلولهای نمونه ی شما را از نظر وجود نشانههای سرطان و جهش ژنی، بررسی میکند.
وی متذکرشد: پزشک احتمالاً مثانه شما را هم با استفاده از آزمایشهای تصویربرداری یا با استفاده از سیستوسکوپی مورد بررسی قرار میدهد تا ببیند آیا نشانهای از سرطان مثانه وجود دارد یا نه.افرادی که دچار سرطان حالب شده اند، ریسک ابتلا به سرطان مثانه بالایی هم دارند. این اتفاق ممکن است در همان زمان رخ دهد، یا اندکی بعد از درمان سرطان حالب، شروع شود.
دکتر ناطق مطرح کرد: گزینههای درمانی سرطان حالب افراد بر اساس اندازه و مکان سرطان، میزان تهاجمی بودن سلولها و ترجیح خود شخص، متفاوت است.این متخصص ارولوژی میگوید: اغلب برای برداشتن سرطان حالب از جراحی استفاده میشود. وسعت جراحی به موقعیت شما بستگی دارد. در صورتی که در مراحل اولیه سرطان حالب هستید، جراحی احتمالاً شامل برداشتن بخشی از حالب است. اما اگر سرطان پیشرفته باشد، ممکن است نیاز باشد تا بخشهای مبتلای حالب، به همراه کلیه و بخشی از مثانه برداشته شود.وی عنوان کرد: شیمی درمانی نوعی درمان دارویی است که از داروهای شیمیایی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. گاهی اوقات، از شیمی درمانی قبل از جراحی استفاده میشود تا تومور کوچک شود و برداشتن آن با جراحی راحتتر باشد و گاهی هم از شیمی درمانی بعد از جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقی مانده احتمالی استفاده میشود. در موارد پیشرفته سرطان، شیمی درمانی برای کنترل علایم و نشانههای سرطان استفاده میشود.دکتر ناطق بیان کرد: بعد از درمان سرطان حالب، پزشک برای شما یک برنامه زمانبندی تعیین میکند تا نشانههای عود سرطان را مورد بررسی قرار دهد. از آنجا که اکثر افرادی که دچار سرطان حالب شدهاند ریسک ابتلای بالا به سرطان مثانه را هم دارند، این آزمایشها نشانههای سرطان مثانه را حتماً کنترل میکنند. این متخصص ارولوژی توصیه کرد: اگر نشانه یا علامتی دارید که نگرانتان کرده است به دکتر مراجعه کنید. در صورتی که برای شما تشخیص سرطان حالب داده شود، به اورولوژیست، یعنی متخصص عارضههای دستگاه ادراری، یا آنکولوژیست، یعنی متخصص درمان سرطان، ارجاع داده میشوید.
> مردان بیش از زنان به سرطان حالب ابتلا مییابند
در ادامه نیز دکتر ولی پور در اینباره خاطرنشان کرد: سرطان، رشد سلولهای غیر طبیعی است که در نتیجه آن، تودههایی به نام تومور ایجاد میشوند. سرطان حالب، در سلولهای پوششی مجراهایی به وجود میآید که ادرار را از کلیهها به مثانه تخلیه میکنند. این نوع سرطان رایج نبوده و علائم، درمانها و پیش آگهی آن به نوع، اندازه، مرحله و محل ضایعات بستگی دارد.
وی اظهار کرد: اغلب موارد سرطان حالب را کارسینوماهای سلولهای بینابینی تشکیل میدهند. کارسینومای سلولهای سنگفرشی، نوعی دیگری از این سرطان است که اغلب در مبتلایان به عفونت یا سنگهای کلیوی ایجاد میشود.
این متخصص ارولوژی مطرح کرد: علائم سرطان حالب شامل وجود خون یا لختههای خونی در ادرار، گرفتگی یا درد کمر، تیرگی ادرار، ناراحتی یا احساس سوزش در هنگام دفع ادرار، خستگی، تکرر یا فوریت در ادرار، احساس درد کمر در ناحیه اتصال دندهها و مهرهها و کاهش وزن بدون علت است.
وی تصریح کرد: پزشک جهت تشخیص ابتلای فرد به سرطان حالب، یک معاینه فیزیکی انجام داده و سوالاتی را درباره علائم او میپرسد. سپس، با استفاده از فرآیندها و فناوریهای تشخیصی پیشرفته، ابتلای فرد مشخص، شیوه درمان انتخاب و وضعیت فرد پایش میشود.
دکتر ولی پور عنوان کرد: فرآیندهای تشخیصی سرطان حالب شبیه به انواع به کار رفته در تشخیص سرطان مثانه بوده و نمونههای آزمایش ادرار، یورتروسکوپی، سی تی اسکن با تزریق ماده حاجب،پیلوگرام درون وریدی و تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI) بنا بر تشخیص پزشک گرفته میشود.این متخصص ارولوژی اذعان داشت: عوامل ژنتیکی، محیطی و رفتاری متعددی، میتوانند خطر ابتلا به سرطان حالب را افزایش دهند. برخی موارد نمونههایی از این عوامل هستند که عبارتند از سوء مصرف داروهای مسکن برای مدت طولانی (حتی انواع غیر تجویزی)،مصرف سیگار.
وی بیان کرد: سرطان حالب اغلب اوقات در افراد مسن بروز میدهد. مردان بیش از زنان به سرطان حالب مبتلا میشوند. سنگها یا عفونتهای مزمن کلیوی و قرارگیری در معرض برخی رنگها و مواد شیمیایی به کار رفته در پارچه ها، پلاستیک ها، کشها و محصولات چرمی نیز میتوانند خطر ابتلا به سرطان حالب را بیشتر کنند. دکتر ولی پور میگوید: افراد مبتلا به سندرم لینچ، از نظر ابتلا به سرطان حالب، در معرض خطر بالاتری قرار دارند. سندرم لینچ با نام سرطان غیر پولیپوزی ارثی روده بزرگ نیز شناخته میشود.
این متخصص ارولوژی افزود: سرطان حالب در افراد دارای سابقه سرطان مثانه بیشتر دیده میشود. برخی درمانهای سرطان مثانه، همچون
پرتو درمانی لگن یا شیمی درمانی میتوانند خطر ابتلا به سرطان حالب را بیشتر کنند.
وی متذکر شد: در حالی که برخی عوامل خطر قابل کنترل نیستند، روشهایی برای کمک به پیشگیری از سرطان حالب وجود دارد. از جمله این موارد میتوان گفت که افراد باید تا حد امکان از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی صنعتی خودداری کنند، اجتناب از سوء مصرف داروهای مسکن صورت گیرد.دکتر ولی پور مطرح کرد: پیش آگهی به اندازه و محل تومور، زمان تشخیص سرطان و انتشار سرطان در بدن بستگی دارد. سرطانهای حالب، میزراه یا کلیه معمولا قابل درمان هستند.درمان سرطان حالب به میزان پیشروی آن بستگی دارد و هدف کلی درمان، از بین بردن سرطان است. این متخصص ارولوژی افزود: پس از جراحی یا در صورتی که سرطان به دیگر نواحی بدن انتشار یافته باشد، پزشک داروهای مخصوصی را با هدف از بین بردن سلولهای سرطان برای بیمار تجویز میکند. این داروها میتوانند به صورت خوراکی یا تزریق درون وریدی استفاده شوند.
وی بیان کرد: در صورتی که سرطان حالب در مراحل اولیه شناسایی شده یا تنها به سطح حالب محدود باشد، میتوان با استفاده از جریان
الکتریکی تومور و بافت اطراف آن را از بین برد.دکتر ولی پورگفت: در صورتی که سرطان در مراحل اولیه شناسایی شده یا تنها به سطح حالب محدود باشد، یک یورتروسکوپ به حالب وارد شده و با تابش یک پرتو نور تومور را از بین میبرد. این متخصص ارولوژی متذکر شد: پس از جراحی جهت درمان سرطان حالب یا در صورتی که سرطان به دیگر نواحی بدن انتشار یافته باشد، پرتوهایی پر انرژی برای از بین بردن سلولهای سرطانی به ناحیه مبتلا تابانده میشوند. این تابشها به طور مستقیم نواحی حالب و بافتهای درگیر را هدف قرار میدهند.وی میگوید: جراحی برای درمان سرطان حالب میتواند شامل برداشت بخشی از حالب، کل حالب، کل حالب و کلیه است و گاهی اوقات در حین جراحی، برداشت مثانه نیز مورد نیاز است.دکتر ولی پور اظهار کرد: فرآیندهای جراحی سرطان حالب
شامل نفرکتومی، نفرو یورترکتومی، برداشت نسبی میزنای، یورترکتومی و یورترونئوسیستومی است.این متخصص ارولوژی افزود: در فرآیند نفرکتومی، یک بخش یا تمام کلیه برداشته میشود. فرـیند نفرویورترکتومی نیزشامل برداشت کلیه، حالب و ناحیه فوقانی مثانه میشود. گاهی اوقات غدد لنفی، بافتها یا چربیهای مجاور نیز برداشته میشوند.وی ادامه داد: در صورتی که تومورحالب کوچک یا محدود به یک ناحیه باشد، تنها بخش حاوی سلولهای سرطانی برداشته میشود. فرآیند یورترکتومی شامل برداشت کامل حالب میشود. یورترونئوسیستومی نیز بدین گونه است که در صورتی که سلولهای سرطانی تنها در بخش پایینی حالب باشند، تنها این بخش برداشته شده و باقی مانده حالب دوباره به مثانه متصل میشود.دکتر ولی پور متذکر شد: سرطان حالب گاهی اوقات عود کرده یا فرد را در معرض خطر بزرگتری از سرطانهای مجاری ادرار قرار میدهد. به همین دلیل، مراقبتهای چند ساله پس از درمان موفق ضرورت دارند. برخی عوارض نیز امکان بازگشت دارند که از جمله آنها میتوان به نارسایی کلیوی، انتشار محدودهای تومور به همراه درد فزاینده و انتشار سرطان اشاره کرد.
> سرطان حالب میتواند به سرعت به بافتهای اطراف مجرای ادرار گسترش یابد
در ادامه نیز دکتر کرمی در اینباره ابراز داشت: سرطان، رشد سلولهای غیرطبیعی است که میتواند با هم رشد کرده و تودههایی به نام تومور تشکیل دهد. سرطان حالب از سلولهایی شروع میشود که در مخاط پوششی داخل لولههای (حالبهای) متصلکننده کلیه به مثانه قرار دارند.
وی عنوان کرد: حالب بخشی از دستگاه ادراری است و ادرار تولید شده توسط کلیهها را به مثانه منتقل میکند. این نوع سرطان شایع نیست.
این متخصص ارولوژی توضیح داد: گزینههای درمانی برای سرطان مجرای ادرار برای هر تشخیص متفاوت است و به اندازه و محل تومور در مجرای ادرار و همچنین مرحله یا میزان بیماری بستگی دارد. همچنین پزشک هنگام توصیه در مورد درمان، سن و سلامت عمومی شما را در نظر میگیرد.
وی اظهار کرد: سرطان حالب میتواند به سرعت به بافتهای اطراف مجرای ادرار گسترش یابد و اغلب در زمان تشخیص، در غدد لنفاوی مجاور دیده میشود. در حالی که پزشکان به یافتن گزینههای درمانی جدید ادامه میدهند، افراد مبتلا به سرطان حالب بیشتر از هر زمان دیگری گزینه درمانی دارند و امیدوار به زنده ماندن هستند.
دکتر کرمی ابراز داشت: مرحله سرطان حالب میزان شیوع بیماری را نشان میدهد. با استفاده از معاینات تصویربرداری و آزمایش خون و ادرار، پزشک میتواند تشخیص دهد که سرطان حالب در چه مرحلهای است.
این متخصص ارولوژی ادامه داد: مرحله سرطان یکی از مهمترین عوامل در تصمیمگیری برای موثرترین روش درمانی است. سرطان مجرای ادرار بر اساس بخشی از مجرای ادرار تحت تأثیر قرار گرفته و عمق گسترش تومور در مجرای ادرار مرحلهبندی میشود. سرطان حالب میتواند قدامی یا خلفی باشد.وی اظهار کرد: تعدادی از عوامل ژنتیکی، سبک زندگی و محیطی وجود دارد که میتواند خطر ابتلا به سرطان حالب را افزایش دهد. دکتر کرمی افزود: سوء مصرف داروهای مسکن خاص، حتی بدون نسخه، برای مدت زمان طولانی، بالا بودن سن، مرد بودن خطر ابتلا به سرطان حالب را افزایش میدهد. این متخصص ارولوژی ادامه داد: سرطان سلول سنگفرشی (سرطانی که در سلولهای سنگفرشی شروع میشود که سلولهای نازک و مسطحی هستند که در بافت تشکیلدهنده پوشش حالب وجود دارد) در افرادی که دچار عفونت مزمن کلیه یا سنگ هستند، ممکن است ایجاد شود.
وی گفت: قرار گرفتن در معرض برخی از رنگها و مواد شیمیایی مورد استفاده در ساخت منسوجات، پلاستیک، لاستیک و کالاهای چرمی میتواند خطر ابتلا به سرطان حالب را افزایش دهد.دکتر کرمی اظهار کرد: افراد مبتلا به سندرم سرطان معروف به سندرم لینچ در معرض خطر بالاتر ابتلا به سرطان حالب هستند. سندرم لینچ همچنین با عنوان سرطان غیرپولیپوزی ارثی روده بزرگ شناخته میشود. این متخصص ارولوژی اشاره کرد: سرطان مجاری ادرار بیشتر در افرادی که سابقه سرطان مثانه دارند تأثیر میگذارد. برخی از روشهای درمانی سرطان مثانه، مانند اشعه لگن و برخی داروهای سرطانی، میتوانند خطر ابتلا به سرطان حالب را افزایش دهند.
وی یادآور شد: سرطان حالب میتواند یک بیماری خاموش باشد، در مراحل اولیه هیچ علامتی وجود ندارد. افراد مبتلا به سرطان حالب ممکن است در نهایت علایمی مانند توده یا غده روی مجرای ادرار، خون در ادرار، به کرات ادرار کردن یا احساس تکرر ادرار بدون دفع ادرار زیاد، درد، جریان کم یا
چکه چکه کردن هنگام ادرار، بزرگ شدن غدد لنفاوی در اندام تحتانی، ترشح از مجرای ادرار را ایجاد کنند.دکتر کرمی ادامه داد: مهم است به یاد داشته باشید که همه علائم سرطان حالب میتواند ناشی از بسیاری از مشکلات پزشکی دیگر باشد. اگر هرکدام از این علائم را دارید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.این متخصص ارولوژی توضیح داد: اگر در معرض خطر ابتلا به سرطان حالب هستید، باید یک ارزیابی پزشکی کامل انجام دهید. مهمترین مراحل برای تشخیص سرطان حالب شامل سابقه بالینی و معاینه فیزیکی، آزمایش ادرار، اورتروسکوپی، سی تی اسکن با افزایش کنتراست، تزریق داخل وریدی، تصویربرداری تشدید مغناطیسی( امای آر). وی بیان کرد: پزشک جهت تشخیص سرطان حالب اطلاعات دقیق در مورد علائم و سابقه شخصی و خانوادگی را از شما میخواهد. در طول معاینه فیزیکی، پزشک به دنبال نشانههای گسترش سرطان در نزدیکی مجرای ادرار یا در نواحی دور است. این ممکن است شامل معاینه اندام تحتانی باشد تا بتواند تعیین کند که آیا سرطان به مجرا، رحم یا تخمدان گسترش یافته است یا خیر.دکتر کرمی افزود: تجزیه ادرار میتواند ادرار را برای هرگونه ناهنجاری تجزیه و تحلیل کند. آزمایش سیتولوژی ادرار سلولهای غیر طبیعی یا سرطانی را در نمونه ادرار جستجو میکند.این متخصص ارولوژی اظهار کرد: در طی آزمایش اورتروسکوپی، یک لوله باریک و روشن از طریق مجرای ادرار وارد میشود. اسکوپ از طریق مثانه به حالب منتقل میشود. ممکن است یک نمونه کوچک از سلولهای حالب برای بررسی سرطان جمعآوری شود.وی ادامه داد: در آزمایش سی تی اسکن با افزایش کنتراست، یک لوله نازک (کاتتر) به داخل رگ خونی وارد میشود و رنگ در آن تزریق میشود تا حالبها در معرض اشعه X قرار گیرند. رایانهها تصاویر را ضبط میکنند و نمایی بسیار دقیق از دستگاه ادراری تولید میکنند.دکتر کرمی افزود: در آزمایش تزریق داخل وریدی، ماده کنتراست تزریق میشود تا جزئیات کلیه، حالب و مثانه را در اشعه ایکس نشان دهد.
این متخصص ارولوژی توضیح داد: در تصویربرداری تشدید مغناطیسی (امای آر) نیزاز یک آهن ربای بزرگ، امواج رادیویی و رایانه برای تولید تصاویر دستگاه ادراری استفاده میشود.وی تشریح کرد: درمان سرطان مجرای ادرار بستگی به پیشرفت عارضه دارد و هدف از بین بردن سرطان است. پس از جراحی سرطان حالب، یا اگر سرطان در جای دیگری از بدن گسترش یافته باشد، داروهای ویژهای که برای از بین بردن سلولهای سرطانی طراحی شدهاند، میتوانند به صورت قرص تجویز شوند یا به جریان خون تزریق شوند.
دکتر کرمی عنوان کرد: اگر سرطان حالب در مراحل اولیه تشخیص داده شود یا فقط در سطح حالب ظاهر شود، این روش میتواند تومور و بافت مجاور را با جریان الکتریکی از بین ببرد.این متخصص ارولوژی ادامه داد: اگر سرطان حالب در مراحل اولیه تشخیص داده شود یا فقط در سطح حالب ظاهر شود، میتوان یک اورتروسکوپ را در حالب قرار داد و یک پرتوی نور لیزر را برای تخریب تومور ارسال کرد.وی تشریح کرد: پس از جراحی، یا اگر سرطان در جای دیگری از بدن گسترش یافته باشد، از پرتوهای با انرژی بالا برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میشود. این اشعه به طور خاص به حالب و سایر بافتها یا اندامهای آسیب دیده هدایت میشود.دکتر کرمی در پاسخ به این پرسش که " جراحی برای درمان سرطان حالب چگونه است"، خاطرنشان کرد: جراحی میتواند شامل برداشتن بخشی از حالب، کل حالب یا حالب و کلیه باشد. گاهی اوقات بخشی از مثانه نیز برداشته میشود.
این متخصص ارولوژی در پایان گفت: سرطان مجاری ادرار گاهی اوقات عود میکند، یا شما را در معرض خطر بیشتری از سایر سرطانهای دستگاه ادراری قرار میدهد، بنابراین ادامه مراقبت تا سالها پس از درمان
موفقیت آمیز، امری مهم است.
انتهای پیام