رای دهندگان ترکیه‌ای ۱۴ مه در انتخاباتی رای می‌دهند که به عنوان یکی از مهمترین انتخابات در تاریخ مدرن ترکیه شناخته می‌شود و قرار است رجب طیب اردوغان را با بزرگترین چالش سیاسی حکومت دو دهه‌ای خود مواجه کند. به گزارش ایسنا، خبرگزاری رویترز در گزارشی با موضوع راهنمای انتخابات فردای ترکیه، نامزدهای ریاست جمهوری شرکت‌کننده در آن و ائتلاف‌های سیاسی در حال رقابت بر سر قدرت نوشته است:
یک نامزد این انتخابات برای کسب ریاست جمهوری در دور اول، باید بیش از ۵۰ درصد آرا را به دست آورد. اگر هیچ نامزدی نتواند بیش از نیمی از آرا را به دست آورد، دور دوم این انتخابات در ۲۸ مه بین دو نامزد که بیشترین آرا را به دست آورده‌اند، برگزار می‌شود. اختیارات سمت ریاست جمهوری در ترکیه در سال ۲۰۱۷ پس از تصویب تغییر نظام حاکم در ترکیه از پارلمانی به ریاست جمهوری با برگزاری یک همه پرسی افزایش یافت. این تغییر موجب شد، پست نخست وزیری در ترکیه لغو شده و ریاست جمهوری به سمت رئیس دولت این کشور برسد. رای دهندگان ترکیه‌ای در انتخابات فردا همچنین ۶۰۰ نماینده پارلمان را نیز انتخاب خواهند کرد. این نمایندگان در قالب ۸۷ حوزه انتخابیه و از طریق لیست‌های انتخاباتی احزاب انتخاب می‌شوند. معمولاً صدها هزار داوطلب در سراسر ترکیه بر روند برگزاری انتخابات این کشور نظارت می‌کنند. احزاب سیاسی نیز ناظرانی خواهند داشت. در آخرین روز تبلیغات نامزدها پیش از انتخابات، رجب طیب اردوغان در استانبول تجمعی برگزار خواهد کرد. انتظار می‌رود او در مسجد ایاصوفیه که به طور بحث‌انگیزی برای جلب رضایت محافظه‌کاران از مکانی گردشگری به مسجد تبدیل شد، نماز بخواند. کمال قلیچداراوغلو، رقیب سکولار او به همراه شهردار فعلی استانبول با مردم دیدار می‌کند. قلیچداراوغلو ۷۴ ساله، که در نظرسنجی‌ها پیشتاز است، به جوانان متوسل شده است و وعده بازگرداندن دموکراسی و بهبود روابط با غرب را داده است.
> حوزه‌های رای‌گیری
در انتخابات بیش از ۶۴ میلیون رای‌دهنده ترکیه‌ای واجد شرایط رای دادن هستند که شامل بیش از شش میلیون رای اولی می‌شوند. ۳.۴ میلیون رای‌دهنده ترکیه‌ای نیز در خارج از این کشور وجود دارند که رای دادن را تا ۹ مه تکمیل کردند. حدود ۴.۹ میلیون نفر برای اولین بار در کشور رای خواهند داد. تعداد رای دهندگان زندانی ۵۳۱۷۲ نفر است. حوزه‌های رای‌گیری در ساعت ۰۸:۰۰ صبح ۱۴ مه به وقت محلی باز شده و در ساعت ۰۵:۰۰ عصر بسته می‌شوند. در مجموع ۱۹۱۸۸۵ صندوق رای در ۹۷۳ شهرستان و ۱۰۹۴ هیئت انتخابات شهرستان‌ها در سراسر کشور برای انتخاب رئیس جمهور و اعضای پارلمان که به مدت پنج سال فعالیت خواهند کرد، دایر خواهد شد. مشارکت در انتخابات در ترکیه به طور معمول بالا بوده است. در انتخابات سال ۲۰۱۸، حدود ۸۷ درصد از رای دهندگان واجد شرایط شرکت کردند. فروش مشروبات الکلی در روز انتخابات در ترکیه ممنوع است. همراه داشتن برگه‌ای که محل رای دادن را نشان دهد الزامی نخواهد بود. ورود به شعبه رای‌گیری با دستگاه‌های ضبط تصویری یا وسایل ارتباطی مانند تلفن همراه یا دوربین ممنوع خواهد بود. این دستگاه‌ها در کمیته صندوق‌های رای رها می‌شوند و پس از پایان فرآیند رای‌گیری بازگردانده می‌شوند. اماکن تفریحی در زمان رای‌گیری بسته خواهند ماند و صرف غذا در رستوران‌هایی که مکان‌های تفریحی هستند مجاز خواهد بود. مراسم عقد بعد از ساعت ۱۸ با رعایت ممنوعیت‌های انتخاباتی و قوانین تعیین شده برگزار می‌شود. هیچ کس نمی‌تواند سلاح حمل کند، مگر کسانی که مسئولیت حفظ امنیت و نظم را بر عهده دارند. رادیوها و ارگان‌های صدا و سیما تا ساعت ۱۸ قادر به گزارش اخبار، پیش‌بینی و اظهار نظر در مورد نتایج انتخابات نخواهند بود. در روز انتخابات فقط اخبار و اطلاعیه‌ای که از سوی کمیته مرکزی انتخابات در مورد انتخابات داده می‌شود می‌تواند بین ساعت ۱۸ پخش شود. و ساعت ۹ شب در رادیوها و ارگان‌های صدا و سیما. تمامی برنامه‌ها بعد از ساعت ۲۱ پخش می‌شود. رای دهندگان دو برگه رای جداگانه برای رئیس جمهور و معاونان را در یک پاکت قرار داده و در صندوق خواهند گذاشت. ابتدا شمارش و فهرست‌بندی اوراق رای برای انتخابات ریاست جمهوری انجام می‌شود.
> نتایج انتخابات
کمیته عالی انتخابات ترکیه (YSK) اعلام کرد، مطابق با قانون انتخابات ترکیه، در روز انتخابات این کشور منتشر کردن اخبار، پیش‌بینی‌ها و تفسیرهای مربوط به آرا تا ساعت شش عصر ممنوع است. پس از این ساعت، منتشر کردن گزارش در مورد برخی از جنبه‌های انتخابات مجاز است، اما رسانه‌ها فقط از ساعت ۹ شب می‌توانند آزادانه در مورد نتایج انتخابات در سراسر ترکیه گزارش منتشر کنند. کمیته عالی انتخابات ترکیه می‌تواند در صورتی که لازم ببیند نسبت به رفع ممنوعیت انتشار چنین گزارش‌هایی در قبل از ساعت ۹ شب تصمیم بگیرد. از اواخر روز یکشنبه احتمالا نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ترکیه به تدریج مشخص می‌شود.
> نامزدهای انتخابات ترکیه: رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه
با گذشت بیش از ۲۰ سال از به قدرت رسیدن اردوغان و حزب او موسوم به حزب عدالت و توسعه، این رئیس جمهور ترکیه همچنان امیدوار است که دوران حکومت خود را همچنان به عنوان طولانی‌ترین حاکم دوران مدرن ترکیه ادامه دهد. او در انتخابات سال ۲۰۱۸ در دور اول با کسب ۵۲.۶ درصد آرا پیروز شد. بر طبق نظرسنجی‌ها او در حال حاضر از حمایتی تقریباً معادل ۴۴ تا ۴۵ درصد برخوردار است.
> کمال قلیچداراوغلو
قلیچداراوغلو نامزد مشترک ریاست جمهوری متعلق به ائتلاف اصلی شش حزب مخالف اردوغان است. او رئیس حزب مردم جمهوری خواه ترکیه (CHP)، حزبی که توسط مصطفی کمال آتاتورک - بنیانگذار ترکیه مدرن - تاسیس شد، است. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که میزان حمایت‌ها از او به نتیجه تعیین‌کننده ۵۰ درصد نزدیک است.
> سنان اوغان
اوغان یک قانونگذار سابق حزب جنبش ملی گرای ترکیه (MHP)، یک حزب متحد با حزب عدالت و توسعه اردوغان بوده است. نظرسنجی‌های حال حاضر او را خیلی عقبتر از دو نامزد نخست نشان داده‌اند.
> ائتلاف‌های سیاسی
ترکیه احزاب سیاسی زیادی دارد که در چندین ائتلاف انتخاباتی ادغام شده‌اند. اصلی‌ترین این ائتلاف‌ها عبارتند از:
> ائتلاف مردم
ائتلاف مردم ترکیه پیش از انتخابات ۲۰۱۸ متشکل از حزب عدالت و توسعه اردوغان و حزب جنبش ملی گرا تشکیل شد و اکثریت آرا را هم در انتخابات ریاست جمهوری و هم در انتخابات پارلمانی به دست آورد. از آن زمان به بعد، حزب رفاه جدید متعلق به فاتح اربکان، پسر نجم‌الدین اربکان، مرشد اردوغان و همچنین حزب راستگرای وحدت بزرگ هم به آن ائتلاف پیوسته‌اند.
> ائتلاف ملت
ائتلاف ملت به عنوان بلوک اصلی مخالف اردوغان از قلیچداراوغلو در انتخابات ریاست جمهوری حمایت می‌کند. این ائتلاف که پیش از انتخابات ۲۰۱۸ تشکیل شد، در ابتدا شامل حزب مردم جمهوری خواه، حزب راست میانه روی «خوب»، حزب اسلامگرای سعادت و حزب دموکرات (DP) بود. در انتخابات سال ۲۰۱۹ شهرداری‌های ترکیه، این ائتلاف با شکست دادن نامزدهای حزب عدالت و توسعه در شهرهای آنکارا و استانبول، اردوغان را شوکه کرد. شهرداری همان پستی بود که اردوغان در دهه ۱۹۹۰ در اختیار داشت و بعد از آن هم این پست برای حدود دو دهه متعلق به نامزد حزب عدالت و توسعه بود. دو حزب تاسیس شده توسط متحدان سابق اردوغان بعداً به این ائتلاف پیوستند: حزب «دموکراسی و پیشرفت»، تاسیس شده توسط علی باباجان، کسی که حزب عدالت و توسعه را به دلیل اختلاف بر سر مسیرش ترک کرد و حزب آینده، متعلق به احمد داووداوغلو، کسی که زمانی نخست وزیر و عضو حزب عدالت و توسعه بود.
> ائتلاف کار و آزادی
این ائتلاف توسط حزب دموکراتیک خلق (HDP)، حزبی طرفدار کردها، رهبری می‌شود و در حال حاضر سومین حزب بزرگ پارلمان بوده و به عنوان یک حزب تعیین‌کننده بالقوه در انتخابات تلقی می‌شود. حزب دموکراتیک خلق ترکیه، نامزدی برای ریاست‌جمهوری این کشور معرفی نکرده و صریحاً نیز از هیچ نامزدی در این انتخابات حمایت نکرده است، اما گفته که «در مقابله با حکومت تک نفره، به مسئولیت خود عمل می‌کند.» همکاری حزب دموکراتیک خلق ترکیه با مخالفان در انتخابات محلی ۲۰۱۹ به شکست نامزدهای حزب عدالت و توسعه در شهرهای بزرگ کمک کرد. حزب کارگران ترکیه (TIP) پس از ظهور به عنوان یک حزب مخالف صریح پس از زلزله‌های شدید ششم فوریه به این ائتلاف پیوست. این ائتلاف همچنین شامل حزب چپ سبز (YSP) است؛ نامزدهای حزب دموکراتیک خلق ترکیه برای دور زدن رد صلاحیت احتمالی خود به دلیل شکایت قضائی تحت پرچم این حزب وارد رقابت می‌شوند.
انتخابات ترکیه تغییرات ژئوپلیتیک مورد انتظار را به همراه می‌آورد؟
«غیر از انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا، تعداد کمی از این دست رقابت‌ها به‌اندازه انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه از نظر پیامدهای ژئوپلیتیکی مهم است و از نزدیک دنبال می‌شود و این گواهی است بر اهمیت ترکیه در سطح جهانی به‌منزله کشوری محوری بین شرق و غرب و نیز کشوری که بین دموکراسی و استبداد پوپولیستی در نوسان است.» به گزارش ایسنا، ایندیپندنت در تحلیلی نوشته است: اما تمایزهایی که بین سیاست خارجی رئیس‌جمهوری فعلی، رجب طیب اردوغان و رقیبش، کمال قلیچداراوغلو، می‌توان نشان داد، کمتر نشانه تفسیر مجدد و اساسی از منافع ملی ترکیه است و بیشتر به سبک، لحن و پیش‌بینی تامین این منافع ربط دارد. یاهو نیوز به نقل از گاردین گزارش می‌دهد، لحن در دیپلماسی مهم است و غرب از پایان‌یافتن دوران لفاظی‌های بحث‌برانگیز استقبال می‌کند، حتی اگر سیاست تعادل بین شرق و غرب همچنان ادامه داشته باشد. نخستین نشانه می‌تواند این باشد که آیا قلیچداراوغلو- نامزد ائتلاف شش حزبی مخالف - احتمالا در نخستین نشست آینده کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی که ماه ژوئن در ویلنیوس برگزار می‌شود، وتوی ترکیه درمورد عضویت سوئد در ناتو را لغو می‌کند یا خیر. اکنون نشانه‌هایی هست مبنی‌بر اینکه درپی اجازه‌دادن ترکیه به ورود فنلاند به ناتو، خود اردوغان هم می‌داند که ادامه وتوی سوئد به‌دلیل ادعای پناه‌دادن آن کشور به گروه‌های کردی که ترکیه آن‌ها را «تروریست» می‌داند - که سوئد آن را رد می‌کند - به‌زودی با رسیدن به اهداف انتخاباتی خود، به پایان می‌رسد. اما ناتو از احیای اعتبار وزارت خارجه ترکیه - همان‌طور که ائتلاف مخالفان وعده داده است - استقبال می‌کند تا دیپلمات‌های غربی از روش‌های ناپایدار مذاکره به سبک اردوغان درمورد ناتو یا یونان، لیبی و قبرس کمتر شوکه شوند. سیاست خارجی نهادینه‌شده‌تر نیز کمتر به تصمیم‌های ناگهانی وابسته است. قلیچداراوغلو که با مشکلات اقتصادی بزرگ داخلی مواجه است، نشان داده که می‌خواهد از لفاظی‌های ضدآمریکایی دوری کند و به‌منزله مسیری برای بازگشایی مذاکرات ورود ترکیه به اتحادیه اروپا، به دموکراسی پارلمانی بازگردد. یونال چویکوز، مشاور ارشد سیاست خارجی، گفت: «ما سبک تقابلی دولت فعلی را رد می‌کنیم. ما ترکیه‌ای می‌خواهیم که در جامعه کشورهای غربی عضوی همفکر محسوب شود.» در برخی موارد تفاوت‌هایی که در سیاست‌های دو رقیب اعلام می‌شود، در عنوان اصلی خبر دیده نمی‌شود و این تفاوت‌ها در جزئیات است. مثلا چویکوز می‌گوید خرید سامانه دفاع موشکی اس-۳۰۰ روسیه در سال ۲۰۱۷، «اشتباه بزرگ اردوغان بود که هزینه هنگفتی برای آن پرداختیم» و به اخراج ترکیه از برنامه مشترک جت‌های جنگنده نسل پنجم اف-۳۵ و خرید اف-۱۶ اشاره دارد. اما به توقف خرید سیستم تسلیحاتی روسیه اشاره‌ای نمی‌کند. خوش‌بین‌ترها امیدوارند که اگر اردوغان دوباره انتخاب شود، تئوری‌های توطئه ضدآمریکایی فراگیرش صرفا برای تضمین رای ملی‌گرایان طرفدارش بوده باشد؛ اما رئیس‌جمهوری ترکیه مدت‌هاست آمریکاستیزی را ترویج می‌کند. در ماه مارس که جف فلیک، سفیر ایالات متحده آمریکا در ترکیه، با مخالفان اردوغان دیدار کرد، اردوغان قول داد «درسی به آمریکایی‌ها بدهد» و غرب را به دست‌کاری در انتخابات ترکیه متهم کرد. ابراهیم کالین، مشاور دیرینه سیاست خارجی اردوغان، در مصاحبه‌ای با نشریه آلمانی دی زایت گفت که استقلال از سیاست خارجی غرب تا چه اندازه ریشه‌دار است. او گفت: «به نظر من غرب دارد با باقی جهان بیگانه می‌شود. دارد کنترل اوضاع را از دست می‌دهد. در موضوعات متعدد مانند جنگ اوکراین، روابط با چین، مهاجرت و مبارزه با تروریسم واضح است که وزن اقتصادی جهان از غرب به شرق در حال تغییر است.» موضع او در قبال تهاجم روسیه به اوکراین نیز همواره انتقادآمیز بوده، اما به نظر می‌رسد پذیرفته است که این جنگ باید با پاداش به پایان برسد. او گفت: «این جنگ با دستیابی به پیروزی میدانی خاتمه نمی‌یابد، بلکه با توافق امنیتی جدیدی بین دو بلوک جهانی پایان خواهد یافت.» در بهترین شرایط، ممکن است یک دولت جدید، اشتیاق ترکیه را به ایفای نقش ارتباطی بین روسیه تحت تحریم و بازرگانان غربی کم کند، چیزی که در آخرین آمار تجاری دیده می‌شود. تجارت بین روسیه و ترکیه نه‌تنها تحریم نشده، بلکه از زمان آغاز جنگ بیش از ۱.۱ برابر افزایش یافته است. سیاست قلیچداراوغلو درقبال سوریه را نیز غرب لزوما دلپذیرتر از سیاست اردوغان نخواهد یافت. هردو گروه شعارهای ضدپناهجویان سر داده‌اند و گفته‌اند می‌خواهند تمام سوری‌ها را به کشورشان بازگردانند، اما مخالفان اصرار دارند که این امر باید تا دو سال بعد از انتخابات آن‌ها انجام شود. قلیچداراوغلو با ناراحتی می‌گوید: «سه میلیون سوری در کشور ما چه می‌کنند؟» او می‌گوید این بازگشت داوطلبانه «با دریافت ضمانت‌هایی از دولت دمشق مبنی‌بر اینکه پناهجویان بازگشته تحت آزار و اذیت قرار نمی‌گیرند انجام می‌شود»، اما بیان نمی‌کند که این ضمانت‌ها چگونه کنترل می‌شود. هم‌زمان، ائتلاف مخالفان ضمانت کرده که از حزب دموکراتیک خلق‌ها (اچ‌دی‌پی) طرفدار کردها که مدافع خروج کامل نیروهای ترکیه از شمال غربی سوریه و ایجاد مناطق خودمختار تحت سیطره کردها در شمال سوریه است، حمایت کند. قلیچداراوغلو تنها با این ادعا که می‌تواند امتیازهای سیاسی ناموجود را از رئیس‌جمهوری سوریه، بشار اسد، بگیرد، می‌تواند این غیرممکن‌ها را ممکن کند. به اعتقاد چویکوز، نبود اعتماد میان اردوغان و اسد تاکنون دستیابی به چنین امتیازهایی را غیرممکن کرده است. در کوتاه‌مدت، اردوغان ادعا خواهد کرد که مخالفان در قبال تروریسم کرد نرمش نشان می‌دهند، اما بیش از یک سال است که به‌سمت عادی‌سازی روابط با اسد حرکت می‌کند. در نشست وزرای خارجه در مسکو، ترکیه پیشنهادهایی ارائه داده که مستلزم خروج نیروهای آمریکایی از سوریه است. آن‌ها که امیدوارند روسیه با این انتخابات، ترکیه را از دست خواهد داد، شاید با حقیقتی تلخ مواجه شوند. کمتر کسی علیه اردوغان شرط‌بندی کرده است و حتی اگر او در انتخابات شکست بخورد، ائتلافی به رهبری یک سیاستمدار که در ۱۰ سال گذشته فقط دو بار به واشنگتن سفر کرده است، برای شفاف‌سازی دیدگاه‌های خود راهی طولانی در پیش دارد.
انتخابات ترکیه؛ در صورت پیروزی اپوزیسیون چه تغییراتی در راه است؟
ائتلاف اپوزیسیون ترکیه وعده داده است که در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری و قانونگذاری ۱۴ ماه مه به شکلی محسوس از میراث به جا مانده از دو دهه حکمرانی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری فعلی این کشور فاصله بگیرد. به گزارش ایسنا، خبرگزاری فرانسه در گزارشی که به این موضوع اختصاص یافته بخشی از تغییرات احتمالی مد نظر اپوزیسیون را در صورت کسب پیروزی در انتخابات پیش رو به شرح زیر بیان کرده است:
> بازگشت به روند دموکراسی
«جمهوری ما با دموکراسی تاج‌گذاری خواهد شد»: کمال قلیچداراوغلو، نامزد ائتلاف مخالفان اردوغان موسوم به «ائتلاف ملت» در انتخابات ریاست جمهوری ترکیه دموکراسی را محور و رکن دولت آینده خود معرفی کرده است. او با تاکید بر اینکه «جمهوری ما تاج دموکراسی بر سر خواهد داشت» قصد دارد به حکومت «تک نفره» پایان دهد، فرمولی که او بارها به عمد برای محکوم کردن تمرکز شدید قدرت در دستان رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری کشورش تکرار می‌کند. این ائتلاف که شش حزب مخالف دولت فعلی را گرد هم آورده در برنامه ۲۴۰ صفحه‌ای خود وعده تفکیک کامل قوا، عبور از نظام ریاست‌جمهوری محور که از سال ۲۰۱۸ در ترکیه مستقر است و آغاز به کار یک دستگاه اجرایی «پاسخگو» در قبال تصمیم‌های خود را مطرح کرده است. بدین ترتیب، اپوزیسیون خواهان بازگشت به نظام پارلمانی است که در آن، اختیارات قوه مجریه به نخست وزیر منتخب پارلمان واگذار می‌شود. رئیس جمهوری نیز بر پایه این سیستمِ حکمرانی، تنها برای یک دوره هفت‌ساله انتخاب می‌شود. رتیل اودر، استاد حقوق قانون اساسی در دانشگاه «کوچِ» استانبول، معتقد است: «تغییر نظام حکومتی به دلیل ضرورت کسب یک حد نصاب بالای پارلمانی برای بازنگری قانون اساسی، آسان نخواهد بود.»
> تضمین آزادی‌های سیاسی و اجتماعی
اپوزیسیون خواهان استقرار یک دستگاه دادگسترِ «مستقل و بی‌طرف» است و بر آزادی بسیاری از زندانیان از جمله عثمان کاوالا، فعال مدنی و چهره سرشناس مخالف اردوغان که به حبس ابد محکوم شده، تاکید کرده است. قلیچداراوغلو همچنین وعده داده است که صلاح الدین دمیرتاش، رهبر حزب دموکراتیک خلق‌ها، (تشکیلات حامی کرده‌های ترکیه) را که از سال ۲۰۱۶ به دلیل «ترویج تروریسم» در زندان است، آزاد خواهد کرد. به گزارش یورونیوز، ائتلاف «اتحاد ملت» که «حزب خوب» (حزب سیاسی ملی‌گرا، سکولار، محافظه‌کار و پر نفوذ ترکیه) را نیز در جمع خود دارد با این حال هیچ پیشنهاد مشخصی برای حل مسئله کردها و توجه به مطالبات آن‌ها در این کشور مطرح نکرده است. از سوی دیگر، اپوزیسیون خواهان احیای آزادی بیان و مطبوعات است که تا حد زیادی در دوران حکومت رجب طیب اردوغان با محدودیت‌های دولتی همراه شده است. رهبر اپوزیسیون اعلام کرده که قصد دارد جرم «توهین به رئیس جمهوری» را لغو کند، امکانی که در حال حاضر برای خاموش کردن صدای مخالفان به کار گرفته شده است. کمال قلیچداراوغلو، نامزد اصلی ائتلاف مخالفان اردوغان به ترک‌ها قول داده که در صورت تصدی ریاست جمهوری می‌توانند «به راحتی از او انتقاد کنند.»
> دفاع از «زنان و هویت‌ها»
کمال قلیچداراوغلو که هدایت بزرگترین حزب لائیک ترکیه موسوم به «حزب مردم جمهوری‌خواه» را برعهده دارد بر تضمین حق قانونی انتخاب حجاب نزد زنان تاکید کرده است. وی که حزبش به لحاظ تاریخی مخالف روسری است بدین ترتیب قصد دارد رای دهنگان محافظه‌کار را از نگرانی در خصوص نابودی دستاوردهای حاصله در این خصوص در دوره ریاست جمهوری اردوغان برهاند. او وعده داده است که از حقوق همه زنان دفاع کند و همچنین برخلاف اردوغان که از دگرباشان و «منحرفان جنسی» مالیات اخذ می‌کند، متعهد شده است که «به عقاید، سبک زندگی و همه هویت‌ها» احترام بگذارد. قلیچداراوغلو می‌خواهد ترکیه را دوباره به پیمان الزام‌آور مبارزه با خشونت علیه زنان موسوم به «کنوانسیون استانبول» که کشورش سال ۲۰۲۱ از آن خارج شد، باز گرداند.
> جراحی و بازگشت به اصول اقتصادی
اپوزیسیون وعده داده است که در صورت به دست گرفتن دستگاه اجرایی کشور فوراً به رویکرد اقتصادی جاری که برخلاف تئوری‌های اقتصادی مرسوم، بر کاهش نرخ‌های بهره با وجود تورم سالانه نزدیک به ۴۵ درصدی اصرار دارد، پایان دهد. ائتلاف «اتحاد ملت» تاکید کرده است که نرخ تورم را «در عرض دو سال» تک رقمی خواهد کرد و اعتبار از دست رفته لیر، یکان پول ملی کشور را که طی پنج سال گذشته ۸۰ درصد نسبت به دلار ضعیف‌تر شده، باز خواهد گرداند. اردال یالچین، استاد اقتصاد بین‌الملل در دانشگاه دانشگاه کنستانتسِ آلمان می‌گوید: «در صورت پیروزی هر نامزدی در انتخابات پیش رو بعید است که اقتصاد ترکیه به سرعت بهبود یابد.»
> دیپلماسی مسالمت‌آمیز و عضویت کامل در اتحادیه اروپا
احمد اونال چوییکوز، مشاور ویژه کمال قلیچداراوغلو می‌گوید که اپوزیسیون به دنبال «عضویت کامل در اتحادیه اروپا» است؛ این در حالیست که دیپلمات‌ها و ناظران انتظار پیشرفت در این خصوص دست کم در کوتاه مدت یا میان مدت را ندارند. ایلکه تویگور، استاد ژئوپلیتیک اروپا در دانشگاه «کارلوس سوم» مادرید می‌گوید با توجه به اینکه آنکارا از سال ۲۰۱۶ در پی برقراری روابطی ویژه با مسکو، متحدان خود در ناتو را خشمگین کرده، «اتحاد ملت آماده است که بار دیگر بر تمایل ترکیه برای گرایش به سمت غرب» تاکید کند. ائتلاف جناح اپوزیسیون در انتخابات پیش رو در عین حال اعلام کرده است که خواهان «گفتگویی متوازن» با روسیه است. مشاور ویژه کمال قلیچداراوغلو همچنین برقراری ارتباط مجدد با سوریه را از اولویت‌های دولت رئیس جمهوری آینده در صورت پیروزی اپوزیسیون عنوان کرده است.این آشتی دوباره از دید اپوزیسیون برای فراهم کردن زمینه بازگشت داوطلبانه نزدیک به چهار میلیون پناهجوی سوری به کشورشان ظرف دست کم دو سال آینده ضروری خواهد بود؛ رویکردی که فعالان حقوق بشر را نگران کرده است.
انتهای پیام
