آفتاب یزد در بررسی تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی در گفتگو با محمدعلی بصیری، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان، انتخابات ریاست جمهوری در ترکیه را بررسی می‌کند- مجاب کردن مردم ترکیه کار ساده‌ای نیست اما؛ همه شرایط برای شکست اردوغان فراهم است!
قلیچداراوغلو در پیامی خطاب به دوستان عزیز روس(پوتین و مسکو) نوشت: «اگر خواهان ادامه دوستی پس از ۱۵ ماه مه هستید دست از سر ترکیه بردارید.»
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: ائتلاف اپوزیسیون ترکیه وعده داده است، در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری و قانونگذاری ۱۴ ماه مه به شکلی محسوس از میراث به جا مانده از دو دهه حکمرانی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری فعلی این کشور فاصله بگیرد. «جمهوری ما با دموکراسی تاج‌گذاری خواهد شد»؛ کمال قلیچداراوغلو، نامزد ائتلاف مخالفان آقای اردوغان موسوم به «ائتلاف ملت» در انتخابات ریاست جمهوری ترکیه دموکراسی را محور و رکن دولت آینده خود معرفی کرده است. او با تاکید بر اینکه «جمهوری ما تاج دموکراسی بر سر خواهد داشت» قصد دارد به حکومت «تک نفره» پایان دهد، فرمولی که او بارها به عمد برای محکوم کردن تمرکز شدید قدرت در دستان رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری کشورش تکرار می‌کند. این ائتلاف که شش حزب مخالف دولت فعلی را گرد هم آورده در برنامه ۲۴۰ صفحه‌ای خود وعده تفکیک کامل قوا، عبور از نظام ریاست‌جمهوری محور که از سال ۲۰۱۸ در ترکیه مستقر است و آغاز به کار یک دستگاه اجرایی «پاسخگو» در قبال تصمیم‌های خود را مطرح کرده است. بدین ترتیب، اپوزیسیون خواهان بازگشت به نظام پارلمانی است که در آن، اختیارات قوه مجریه به نخست وزیر منتخب پارلمان واگذار می‌شود. رئیس جمهوری نیز بر پایه این سیستمِ حکمرانی، تنها برای یک دوره هفت ساله انتخاب می‌شود.
اپوزیسیون خواهان استقرار یک دستگاه دادگسترِ «مستقل و بی‌طرف» است و بر آزادی بسیاری از زندانیان از جمله عثمان کاوالا، فعال مدنی و چهره سرشناس مخالف آقای اردوغان که به حبس ابد محکوم شده، تاکید کرده است. قلیچداراوغلو همچنین وعده داده است که صلاح الدین دمیرتاش، رهبر حزب دموکراتیک خلق‌ها، (تشکیلات حامی کرد‌های ترکیه) را که از سال ۲۰۱۶ به دلیل «ترویج تروریسم» در زندان است، آزاد خواهد کرد.
از سوی دیگر، اپوزیسیون خواهان احیای آزادی بیان و مطبوعات است که تا حد زیادی در دوران حکومت رجب طیب اردوغان با محدودیت‌های دولتی همراه شده است. رهبر اپوزیسیون اعلام کرده که قصد دارد جرم «توهین به رئیس جمهوری» را لغو کند، امکانی که در حال حاضر برای خاموش کردن صدای مخالفان به کار گرفته شده است. کمال قلیچداراوغلو، نامزد اصلی ائتلاف مخالفان آقای اردوغان به ترک‌ها قول داده که در صورت تصدی ریاست جمهوری می‌توانند «به راحتی از او انتقاد کنند.»
کمال قلیچداراوغلو که هدایت بزرگ‌ترین حزب لائیک ترکیه موسوم به «حزب جمهوری‌خواه خلق» را برعهده دارد بر تضمین «حق قانونی انتخاب حجاب» نزد زنان تاکید کرده است. او وعده داده است که از حقوق همه زنان دفاع کند و همچنین برخلاف ِآقای اردوغان که از دگرباشان و «منحرفان جنسی» مالیات اخذ می‌کند، متعهد شده است که «به عقاید، سبک زندگی و همه هویت‌ها» احترام بگذارد. قلیچداراوغلو می‌خواهد ترکیه را دوباره به پیمان الزام‌آور مبارزه با خشونت علیه زنان موسوم به «کنوانسیون استانبول» که کشورش سال ۲۰۲۱ از آن خارج شد، باز گرداند.
اپوزیسیون وعده داده است که در صورت به دست گرفتن دستگاه اجرایی کشور فوراً به رویکرد اقتصادی جاری که برخلاف تئوری‌های اقتصادی مرسوم، بر کاهش نرخ‌های بهره با وجود تورم سالانه نزدیک به ۴۵ درصدی اصرار دارد، پایان دهد.
ائتلاف «اتحاد ملت» تاکید کرده است که نرخ تورم را «در عرض دو سال» تک رقمی خواهد کرد و اعتبار از دست رفته لیر، پول ملی کشور را که طی پنج سال گذشته ۸۰ درصد نسبت به دلار ضعیف‌تر شده، باز خواهد گرداند. اردال یالچین، استاد اقتصاد بین‌الملل در دانشگاه دانشگاه کنستانتسِ آلمان می‌گوید: «در صورت پیروزی هر نامزدی در انتخابات پیش روبعید است که اقتصاد ترکیه به سرعت بهبود
یابد.»
احمد اونال چوییکوز، مشاور ویژه کمال قلیچداراوغلو می‌گوید که اپوزیسیون به دنبال «عضویت کامل در اتحادیه اروپا» است؛ این در حالی است که دیپلمات‌ها و ناظران انتظار پیشرفت در این خصوص دست کم در کوتاه مدت یا میان مدت را ندارند. ایلکه تویگور، استاد ژئوپلیتیک اروپا در دانشگاه «کارلوس سوم» مادرید می‌گوید با توجه به اینکه آنکارا از سال ۲۰۱۶ در پی برقراری روابطی ویژه با مسکو، متحدان خود در ناتو را خشمگین کرده، «اتحاد ملت آماده است که بار دیگر بر تمایل ترکیه برای گرایش به سمت غرب» تاکید کند. ائتلاف جناح اپوزیسیون در انتخابات پیش رو در عین حال اعلام کرده است که خواهان «گفتگویی متوازن» با روسیه است. مشاور ویژه کمال قلیچداراوغلو همچنین برقراری ارتباط مجدد با سوریه را از اولویت‌های دولت رئیس جمهوری آینده در صورت پیروزی اپوزیسیون عنوان کرده است. این آشتی دوباره از دید اپوزیسیون برای فراهم کردن زمینه بازگشت داوطلبانه نزدیک به چهار میلیون پناهجوی سوری به کشورشان ظرف دست کم دو سال آینده ضروری خواهد بود؛ رویکردی که فعالان حقوق بشر را نگران کرده است.
آن طور که «محمدعلی بصیری»، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان می‌گوید؛ « هیچ معجزه‌ای در انتظار نامزد پیروز نیست زیرا؛ چالش‌های اقتصادی در کوتاه مدت بدون توجه به این که اردوغان رئیس جمهور باقی بماند یا قلیچدار اوغلو رئیس جمهور شود، پاشنه آشیل ترکیه خواهد بود.
آفتاب یزد تحت عنوان:« پرونده انتخابات ریاست جمهوری در ترکیه»، گفتگوهایی را با تحلیلگران سیاست بین‌الملل و کارشناسان مسائل ترکیه تا روز انتخابات انجام خواهد داد. در سومین بخش از پرونده، به سراغ محمدعلی بصیری، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان رفته ایم، این استاد دانشگاه معتقد است:«ترکیه ی بدون اردوغان دوست داشتنی‌تر خواهد
بود» !
لازم به ذکر است؛ انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه قرار است صبح فردا، ۱۴ ماه مه (۲۴ اردیبهشت) برگزار شود. قلیچداراوغلو که از سوی ائتلاف شش حزبی مخالف دولت مطرح شده است، رقیب اصلی اردوغان محسوب می‌شود. در فهرست نامزدهای ریاست جمهوری همچنین نام «محرم اینجه» از حزب «میهن» و «سینان اوگان» از «اتحاد آتا» دیده می‌شود. نتایج نظرسنجی‌های پیش از انتخابات مرتبا در حال تغییر است و هنوز نامزد مشخصی در انتخابات به پیشتازی جدی نرسیده است. چنانچه هیچ کدام از نامزدها نتوانند در تاریخ ۱۴ مه پنجاه درصد به علاوه یک درصد رای را به دست آورند، دور دوم انتخابات در ۲۸ مه برگزار می‌شود و فردی که به بیشتر میزان رای دست پیدا کند، برنده انتخابات است.
>انتخابات در ترکیه از آن جهت مهم است که ممکن است سیاست جاری تغییر کند؛ معطوف شدن بیشتر به شرق یا بازگشت به دامان غرب؛ این را فردای انتخابات خواهیم فهمید
اکثر تحلیلگران بر این اعتقاد هستند که انتخابات ریاست جمهوری در ترکیه، نه مهم که بسیار مهم است. منهای چالشی به نام«رابطه با غرب» که چالش تعیین‌کننده است، چرا انتخابات در ترکیه اینقدر برای منطقه و نظام بین‌الملل مهم است؟
نظام حکومتی، قدرت بسیار زیادی به رئیس جمهور و حزب برنده در ترکیه داده است. قدرت و اختیارات رئیس جمهور در ترکیه به قدری زیاد است که برنده ی انتخابات می‌تواند همه ی معادلات را به هم بریزد.
ترکیه نیم قرن پشت دروازه‌های اروپا معطل شد و در نهایت با دریافت پاسخ منفی از سوی اتحادیه ی اروپا، طی دو دهه ی اخیر از نگاه به غرب دست کشید و در مسیر متمایل به شرق شدن قرار گرفت. با قدرت گرفتنِ
«نو اخوانی ها» و روی کار آمدن حکومتی مذهبی و اسلامگرا در ترکیه عملاً
قطب نمای ترکیه نیز تغییر جهت را نشان
داد و ترکیه در نزدیک شدن به روسیه، قفقاز، کشورهای شمال آفریقا و برخی قدرت‌های منطقه‌ای از جمله؛ ایران، عربستان، قطر و امارات اهتمام ورزید مسئله‌ای که به شدت آمریکا و اتحادیه ی اروپایی را عصبانی کرد. در انتخاباتی که قرار است یکشنبه در ترکیه برگزار شود به نوعی رفراندومی برای بازگشت به دامان غرب یا باقی ماندن در مسیر شرق نیز برگزار می‌شود که نتیجه هرچه که باشد سیاست‌های منطقه‌ای و نظام بین‌الملل را تحت الشعاع قرار خواهد داد. چنین انتخاباتی به خودی خود از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است زیرا منهای رو در رویی روسیه و غرب در مسئله ی اوکراین، این بار رویارویی روسیه و غرب در ترکیه را شاهد خواهیم بود!
>رقیب اصلی اردوغان نه اینجه است نه قلیچدار اوغلو؛ رقیب سرسخت اردوغان، تورم است و اوضاع بسیار وخیم اقتصادی!
طی یک هفته گذشته بارها عنوان شد، انصراف «محرم اینجه» مخالف سرسخت آقای اردوغان تا حد زیادی تکلیف این انتخابات را حتی در دور اول مشخص خواهد کرد. این اتفاق رخ داد. اگرچه «اینجه» اظهار نظری نکرده است اما همه ی تحلیلگران بر این عقیده‌اند آراء اینجه حتماً به سبد رأی قلیچدار اوغلو سرازیر خواهد شد. نظر شما در این زمینه چیست، شما هم معتقدید با انصراف اینجه تکلیف انتخابات در دور اول به نفع قلیچدار اوغلو یکسره خواهد شد؟!
متقاعد کردن مردم ترکیه به این آسانی‌ها نیست اگرچه من هم معتقدم انصراف محرم اینجه بر نتیجه نهایی انتخابات اثر‌گذار خواهد بود اما همه مسئله، بودن یا نبودن اینجه در صحنه ی انتخابات
نیست!
من می‌خواهم شما را به همه ی بیست سال گذشته و انتخابات قبلی ببرم. در انتخابات قبلی نیز اردوغان با همین دست مشکلات رو در رو بود یعنی اپوزیسیون همیشه در صحنه بوده اما این بار شرایط فرق کرده است زیرا؛ اردوغان دیگر آن اطمینان و تضمین 50 درصدی همیشگی را با خود ندارد به تعبیری صریح تر؛ رقیب اصلی اردوغان نه اینجه است نه قلیچدار اوغلو؛ رقیب سرسخت اردوغان، تورم است و اوضاع بسیار وخیم اقتصادی!
تورم بسیار بالا، گرانی، سقوط ارزش پول ملی، زلزله‌ای که اخیراً اتفاق افتاد و خشم مردم را به خاطر ناکارآمدی دولت برانگیخت، دخالت در مسائلی چون قفقاز، شمال آفریقا، عراق و سوریه و تنش همیشگی با کردها را اگر در کنار هم قرار دهیم و عصبانی کردن کشورهای همسایه که اردوغان در آن تبحر دارد به نوعی مردم ترکیه را عصبانی و دل زده کرده است.
من نمی‌پذیرم با کنار رفتن محرم اینجه کار اردوغان یکسره شده اما می‌پذیرم این کناره‌گیری ضربه‌ای محکم بود که در کنار مسائلی که برشمردم عملا و تا حدود زیادی تکلیف شکست اردوغان روشن و پیروزی قلیچدار اوغلو را قطعی‌تر کرده است اما انتخابات همیشه می‌تواند یک شگفتی خلق کند!
>این که آمریکا و غرب دوست ندارند اردوغان بر سر قدرت باقی بماند مسئله پنهانی نیست کما این که باقی ماندن اردوغان به جمیع جهات به نفع کرملین است!
منهای رقابت اردوغان و کمال، در انتخابات ترکیه شاهد رقابت پنهان روسیه، غرب و متحدان آمریکا هستیم. ترکیه عضو ناتو است، دوست روسیه است و عصبانی از دست اروپایی که عضویت این کشور را بعد نیم قرن تلاش بی‌نتیجه باقی گذاشت. در جنگ روسیه علیه اوکراین این رقابت علنی شد در انتخابات ترکیه اما این رقابت پنهان است. به نظر شما این رقابت پنهان تا چه میزان می‌تواند بر روند کلی انتخابات و نتیجه ی آن تأثیرگذار باشد؟
این که آمریکا و غرب دوست ندارند اردوغان بر سر قدرت باقی بماند مسئله پنهانی نیست کما این که باقی ماندن اردوغان به جمیع جهات به نفع کرملین است!
این رقابت، رقابتی علنی است و جنبه ی پنهانی به آن دادن نمی‌تواند درست باشد اما؛ در یک انتخابات آزاد در کشوری مستقل نمی‌توان به صراحت دخالت کرد پس باید با متمرکز شدن بر اخبار و اظهار نظرات به نحوه ی دخالت پی برد. ترکیه تا پیش از قدرت گرفتن آقای اردوغان، تمام سیاست‌های داخلی، خارجی و منطقه و بین‌المللی خود را کاملاً با غرب و اروپا هماهنگ می‌کرد اما با عدم توفیق در پیوستن به اتحادیه اروپایی و قدرت روزافزون اردوغان و حزب او، ترکیه در ظاهر سیاستی مستقل اما در باطن، سیاست متمایل به شرق را در پیش گرفت.
در همین مسئله ی اخیر یعنی جنگ روسیه علیه اوکراین همگان دیدند که ترکیه رسماً سیاست‌های غرب را نپذیرفت که اگرچه مطابق میل پوتین عمل نکرد اما کاری هم نکرد که کرملین از او برنجد به همین دلیل ادامه این وضعیت از نظر آمریکا و متحدانش چه در ناتو و چه بیرون از ناتو پذیرفته شده نیست.مسئله دیگر وجود دو نگاه کاملا متضاد در این انتخابات است؛ نگاه به غرب به صورت مطلق و نگاه به شرق با سرعتی بیشتر. خود این مسئله چالشی بزرگ پیش روی سیاستمداران ترکیه‌ای قرار داده که ذره‌ای لغزش می‌تواند ترکیه را برای سال‌ها از عرصه‌های بین‌المللی و بازی‌های آن خارج کند حال باید دید آن نیروی پنهانی که می‌تواند بر افکار عمومی ترکیه اثر‌گذار باشد کدام است؟ غربگرایان موفق خواهند شد یا
شرق گرایان و کسانی که ترکیه ی فعلی با تمامی پارامترهای مثبت و منفی آن پذیرفته اند!
>ترکیه کشوری مستعد برای کودتای نظامی و شبه نظامی است!
نزدیکان و حامیان اردوغان از انتخابات 14 مه، به عنوان یک کودتا علیه اردوغان یاد کرده اند، به کارگیری واژه کودتا آن هم در انتخاباتی که خود آن‌ها نیز در آن شرکت دارند به معنای بازنده دانستن اردوغان در این انتخابات نیست؟
ترکیه کشوری مستعد برای کودتای نظامی و شبه نظامی است به این معنا که وقتی جریان مخالف یا حتی مستقر نتواند به خواست‌های خود برسد به آسانی دست به کودتا می‌زند. بررسی تاریخ ترکیه نشان می‌دهد گاهی اوقات بدون این که مردم متوجه شوند این کودتا رخ داده و قدرت به اصطلاح قبضه شده است. خود اردوغان در 2016 به واسطه ی یک کودتای نافرجام تا لبه ی سقوط پیشرفت اما توانست در نهایت کنترل اوضاع را به دست بگیرد. اما این که جناح حاکم یک هفته مانده به انتخابات از کودتا علیه دولت مستقر به واسطه ی صندوق‌های رأی سخن به میان می‌آورد نشانه ضعف و پذیرش شکست با تحلیل شرایط موجود و کنکاش در افکار عمومی است کما این که شکست اردوغان به واقع یک کودتا علیه تفکر حاکم است اما این بار قانونی و در سایه ی دموکراسی و در با استفاده از صندوق آراء!
>فارغ از برد یا باخت اردوغان و قلیچدار؛ اقتصاد پاشنه آشیل ترکیه و بسیاری از کشورهای جهان طی یک دهه ی آینده است!
با پدیدار شدن ویروس کرونا، عملا جهان به دوقسمت قبل و بعد کرونا تبدیل شد. ترکیه کشوری است که به دلیل وابستگی شدید به گردشگری و نیز رفاقت با روسیه، توأمان از کرونا و بحران اوکراین ضربه‌ای دو چندان سخت‌تر از باقی کشورهای جهان دریافت کرد به این دو مورد اگر زلزله هم اضافه شود با این پیش‌بینی که سال 2023 یکی از سخت‌ترین سال‌ها در اقتصاد جهان است آیا اقتصاد پاشنه آشیل هر نامزدی است که در انتخابات ترکیه
برنده شود؟
روی کار آمدن جناح رقیب در ترکیه و شکست اردوغان این فایده را خواهد داشت تا جای روسیه، قفقاز، کشورهای عربی و حتی چین با ورود اروپا پر شود اما اگر منتظر معجزه نشسته‌اید حتماً رخ نخواهد داد و اقتصاد ترکیه حتماً اردوغان و قلیچدار اوغلو را به یک اندازه به دردسر خواهد انداخت. به طور کلی؛ فارغ از برد یا باخت اردوغان و قلیچدار؛ اقتصاد پاشنه آشیل ترکیه و بسیاری از کشورهای جهان طی یک دهه آینده است!
>ترکیه ی بدون اردوغان، ترکیه‌ای معطوف به درون، بدون دخالت تنش آفرین در امور منطقه‌ای و متعادل‌تر است
طی حداقل 5 سال اخیر، اتفاقات عدیده‌ای در خاورمیانه به معنای عام و در غرب آسیا به معنای اخص کلمه رخ داد. جنگ داخلی در سوریه آرام گرفت، یمن و عربستان اندک اندک به سمت حل اختلافات گام بر می‌دارند، عربستان سیاست تنش زدایی در پیش گرفته، عراق با ثبات‌تر شده و موج نخست عادی‌سازی روابط اسرائیل را کشورهای عربی به شدت آرام گرفته است. در چنین شرایطی پیروزی رقیب آقای اردوغان خاورمیانه و غرب آسیا را امن و آرام‌تر نخواهد کرد؟!
به طور مسلم، ترکیه ی بدون اردوغان، ترکیه‌ای معطوف به درون، بدون دخالت تنش آفرین در امور منطقه‌ای و متعادل‌تر است.
ترکیه تا پیش از آقای اردوغان عملاً در مناقشات منطقه‌ای و بین‌الملل آن گونه که این روزها و طی این سال‌ها دخالت می‌کند، دخالتی نداشت به طور طبیعی با روی کار آمدن قلیچدار اوغلو قطعاً تنش‌های کمتری را شاهد خواهد بود ضمن آن که، با نگاهی به وعده‌های انتخاباتی آقای کمال به این نتیجه می‌رسیم که ترکیه بنا دارد به درون این کشور سامان دهد و این یعنی روزهای بهتری در راه است!
>اینطور نیست که روسیه در صورت رئیس جمهور شدن قلیچدار، متضرر اصلی باشد، مسکو نیز همچون غرب از روی کار آمدن دولتی که
در منطقه قفقاز کمتر دخالت کند منتفع خواهد بود
خیلی‌ها معتقدند حتی با روی کار آمدن قلیچدار اوغلو، ترکیه اگرچه به صورت موقت تغییراتی خواهد داشت اما این کشور در مسیری قرار دارد که نمی‌تواند به طور کلی پشت به وضعیت موجود کند و خیلی زود به مسیر فعلی بازخواهد گشت آیا شما هم
این گونه می‌اندیشید؟!
خیر! شرایط موجود این هشدار را می‌دهد که اگر ترکیه بیشتر از این خواسته باشد ناف سعادت و خوشبختی مردم ترکیه با به مناسبات بیرونی و بین‌المللی گره بزند عملاً دچار یک فروپاشی جدی خواهد شد در جهت عکس سؤال شما من معتقدم ترکیه اکنون باید به این نتیجه برسد که سر و سامان دادن به اوضاع داخلی بسیار مهم‌تر از اوضاع بین‌المللی است ضمن آن که در بطن سؤال شما این مسئله نیز نهفته است که شاید با متضرر شدن روسیه از نتیجه ی به دست آمدن آرا که شکست اردوغان را به رخ می‌کشد، مقامات ترکیه را تحت فشار قرار دهد تا همچنان با او همراهی کنند و سیاست‌های کرملین را پی بگیرند؛ خیر بازهم پاسخ من منفی است زیرا؛ اینطور نیست که روسیه در صورت رئیس جمهور شدن قلیچدار، متضرر اصلی باشد، مسکو نیز همچون غرب از روی کار آمدن دولتی که در منطقه ی قفقاز کمتر دخالت کند منتفع
خواهد بود.
>اردوغان شکست هم بخورد تمام نمی‌شود!
آینده سیاسی اردوغان در صورت شکست چه خواهد بود؟
اردوغان بیش از بیست سال سکاندار قدرت بوده است و به طور طبیعی، اردوغان و یاران او همچنان در صحنه باقی خواهند ماند حتی اگر به سختی در انتخابات شکست بخورند. نکته‌ای که در تکمیل سؤال قبلی باید بگویم همین است که رفتن اردوغان این گونه نیست که مثلاً روسیه به خاک سیاه بنشیند یا باعث شود در جنگ با اوکراین شکست بخورد دست بر قضا با مشخص شدن جهت فکری ترکیه در سیاست خارجه، کرملین با خیال و فراغ بال راحت‌تری به جنگ با اوکراین خواهد پرداخت.
نکته مهم‌تر این که، الان چهار تفکر در منطقه تصمیم‌گیری می‌کند با روی کار آمدن کمال یک تفکر یعنی تفکر اردوغان به تفکر غرب تبدیل می‌شود و حل و فصل مسائل نیز آسان‌تر خواهد بود ضمن آن که کشورهای منطقه نیز که از یک بازی برهم زننده(اردوغان) فراغت پیدا کرده‌اند سیاست‌های تنش زایی را به سیاست‌های تنش زدایی تقلیل خواهند داد و این بهترین بخش ماجرا است. اگر خواسته باشم در یک جمله بگویم؛ جهان بدون اردوغان جهانی امن‌تر و دوست داشتنی‌تر است و به تبع آن منطقه‌ای که ما نیز درون آن هستیم زیباتر
خواهد شد.نکته پایانی اما این که، ترکیه به هرحال مجبور است به اقتصاد و مسائل معیشتی مردم ترکیه رسیدگی بیشتری کند پس به نفع ترکیه است که کمال روی کار بیاید تا بدون درافتادن به غرب با روابط متعادل‌تر با روسیه این مسیر را بپیماید هرچند سخت است و ممکن است
نتواند!
انتهای پیام
