آفتاب یزد درگفتگو با متخصصان بررسی کرد
علائم بیماری کرون
زندگی - تاریخ: ۵-۱۲-۱۳۹۹, ۰۰:۰۱
آفتاب یزد- گروه زندگی: شاید تا به حال از میان بیماری های شایع و غیرشایعی که نامشان را شنیده اید نام بیماری کرون برایتان ناآشنا باشد، ولی اگر قدری به علائم و نشانه های این بیماری توجه کنید متوجه می شوید در اطرافتان برخی را می شناسید که ممکن است به این بیماری مبتلا باشند، بی آن که خود از وجود چنین بیماری ای اطلاع داشته باشند. کرون یکی از بیماریهای التهابی روده است. ولی این بیماری غیر از روده، روی سایر قسمتهای بدن نیز تاثیر میگذارد و باعث بیماری آنها میشود. بیماری کرون میتواند دردناک، ناتوانکننده و گاهی اوقات خطر جدی داشته باشد و کیفیت زندگی افراد را کاهش میدهد لذا با توجه به اهمیت موضوع آفتاب یزد در اینباره با دکتر محمد جعفر فره وش،
فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان و دکتر محمد امانی، فوق تخصص گوارش وکبد و عضو هئیت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفتگو کرده است.
در ابتدا دکتر امانی در اینباره میگوید: بیماریهای التهابی روده، شامل دو گروه بیماری روده است که میتواند ایجاد زخم والتهاب در روده کند و این دو گروه شامل بیماری کولیت السروز یا زخم التهابی روده و بیماری کرون است.
وی اضافه کرد: این بیماریها متاسفانه در سالهای اخیر شیوع زیادی در کشور پیدا کرده و ارتباط با پیشرفت بهداشت، افزایش استرس و نوع تغذیه دارد.
این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان بیان کرد: اگر فردی به بیماری التهابی روده مبتلا شود، بخشهایی از دستگاه گوارش ملتهب میشوند و با گذشت زمان، این التهاب میتواند دردهای شدید، اسهال و در بعضی موارد مدفوع همراه با خون را ایجاد کند. وی ابراز کرد: علائم بیماری التهابی روده میتوانند ظاهر شوند و سپس در فواصل از بین بروند و به صورت اپیزودها و حملههایی عمل کنند. دکتر امانی بیان کرد: به دلیل التهاب در دستگاه گوارش، بدن افراد مبتلا به بیماری التهابی روده با درگیری روده کوچک نمیتواند تمامی مواد مغذی مورد نیاز خود را جذب کند.دکتر امانی مطرح کرد: بیماریهای کولیت زخمی و کرون به یکدیگر شباهتهای زیادی دارند، با این حال هر کدام از این دو بیماری بخشهای متفاوتی از دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار میدهند. این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان افزود: بیماری کولیت اولسروز درگیری سطحی داشته و روده بزرگ را درگیر میکند و بیماری کرون درگیری نفوذی و عمقی دارد و از دهان، معده روده باریک و روده بزرگ را میتواند درگیر کند ولی اکثرا روده باریک درگیر است. وی عنوان کرد: بیماری کرون روده دو دسته علایم دارند بدین صورت که علایم اولیه به صورت درگیری روده و علایم همراه به صورت درگیری خارج رودهای است.
دکتر امانی ادامه داد: درگیری خارج رودهای به صورت درد و تورم مفاصل
اندام ها، کمر درد، آفت دهانی، ضایعات پوستی و درگیری چشمی است. پس علایم بیماری میتواند سیستمیک و کلی بوده و علاوه بر روده ارگانهای مختلف هم گرفتار شوند.این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان در پاسخ به این پرسش که " عامل بیماری التهابی روده چیست و چرا در سالهای اخیر زیاد شده است، بیان کرد: علت اصلی بیماری کرون روده نامعلوم است ولی ارتباط با افزایش ایمنی و پاسخ سیستم ایمنی خود فرد علیه بدنش دارد که اصطلاحا بیماری خودایمنی میگویند. وی متذکر شد: چندین عامل میتوانند به ایجاد بیماری التهابی روده کمک کنند. برای مثال، این بیماری ممکن است به دلیل پاسخ نامنظم سیستم ایمنی به باکتریها، ویروسها و یا تکههای غذا ایجاد شود. این مسئله میتواند موجب ایجاد واکنش التهابی در شکم شود. عواملی مثل تاثیرات ژنتیکی، استرس، فشار عصبی، رعایت زیاد بهداشت، نوع تغذیه به صورت غذاهای آماده نیز میتواند در شروع و تشدید بیماری دخیل باشد. بیماری میتواند خانوادگی هم باشد.دکتر امانی گفت: به نظر میرسد که افراد مبتلا به بیماری کرون روده، دارای وسواسهای فکری بوده و بیقرار هستند و این موضوع میتواند علائم بیماری را تشدید کند. این افراد دارای زمینه اضطراب هستند و مدیریت استرس و اضطراب در کنترل بیماری خیلی مهم است.این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان اضافه کرد: در سالهای اخیر افزایش بهداشت و وجود استرس در افراد و تغییر تغذیه از عوامل موثر در زیاد شدن بیماری در کشور است.وی بیان کرد: سن مبتلایان به بیماری التهابی روده حدود 30 سال است و این افراد معمولا شاغل یا در حال تحصیل هستند. هرچند اغلب بیماران جوان هستند اما برخی در سنین میانسالی یا حتی بالاتر هم به این بیماری مبتلا میشوند.دکتر امانی میگوید: به طور کلی التهاب روده یکی از بیماریهایی است که در سالهای اخیر شایع شده و انتظار میرود در سالهای آتی این روند ادامه پیدا کرده و شاهد تعداد بیشتری از مبتلایان خواهیم بود.این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان مطرح کرد: شیوع بیماری کرون روده در مردان و زنان یکسان است، هرچند موارد محدودی از بیماری التهابی روده در حدود 40 سال پیش، در دنیا از جمله ایران وجود داشت، اما در سالهای اخیر تعداد بیماران افزایش یافته است. وی افزود: آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد اما پیشبینی میشود بالای 50 هزار نفر مبتلا به بیماریهای التهابی روده در کشور وجود داشته باشند. دکتر امانی میگوید: افراد عادی معمولا بیماری التهابی روده را با سندرم روده تحریک پذیر یا کولیت عصبی اشتباه میگیرند. با این حال این دو بیماری کاملا با هم متفاوت هستند.
- کولیت عصبی بیماری خطرناکی نیست
این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان توضیح داد: کولیت عصبی بیماری خطرناکی نیست و ایجاد زخم و خون در مدفوع نمیکند اما کولیت زخمی خطر تبدیل به بدخیمی
دارد و میتواند با خونریزی روده و التهاب روده و کل بدن مشخص شود.
وی ابراز داشت: علائم بیماری التهابی روده بدین صورت است که برای هر دو دسته اصلی این بیماریها یعنی کولیت زخمی و بیماری کرون، علایم مشابه هم هستند. علائم بیماریهای میتواند از مشکلات خفیف تا مسائل حاد را در بر بگیرد و نیاز به بستری باشد. علائم فرد ممکن است برای ماهها و یا سالها از بین برود.
دکتر امانی علایم ابتلا به بیماری کرون روده را اینگونه تشریح کرد: علائم بیماری کرون روده عبارتند از اینکه اسهال (در موارد ابتلا به بیماری کرون، مدفوع فرد شل و آبکی است و در بیماری کولیت زخمی مدفوع فرد خونی است)،درد شکم هنگام دفع مدفوع،عدم توانایی نگه داشتن مدفوع و نیاز به دفع اورژانسی، درد و گرفتگی حاد یا مزمن در شکم، علایم شبانه شامل درد و اسهال که شبها بیمار را بیدار کند،کاهش اشتها که منجر به کاهش وزن میشود. این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان ادامه داد که خستگی و کم خونی، سوء جذب ویتامین و مواد غذایی، تب،خون ریزی از مقعد،درد مفاصل،مشکلات پوستی و درگیری چشمی از جمله دیگر علایم این بیماری میباشد. وی میگوید: جهت تشخیص بیماری التهابی روده، ابتدا باید این بیماری حتما مدنظر پزشک باشد و قبل از اینکه تشخیص روده عصبی گذاشته شود حتما بررسی بیماری التهابی روده شود.دکتر امانی ادامه داد که پزشک نمونه خون را به آزمایشگاه ارسال میکند. در آزمایشگاه خون برای شواهد التهاب بالاست، علائم دیگر بیماری التهابی روده یا کم خونی مورد بررسی قرار میگیرد و دیگر اینکه پزشک نمونهای از مدفوع فرد را برای آزمایش جهت بررسی وجود خون و علائم دیگر التهاب مربوط به این بیماری به آزمایشگاه ارسال میکند. آزمایشات تکمیلی از التهاب روده میتواند کمک کنداین فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان بیان کرد: برای انجام این کولونوسکوپی روده، پزشک لولهای باریک و بلند را از مقعد وارد دستگاه گوارش فرد میکند. در زمان انجام این آزمایش معمولا فرد به طور کامل تحت بیهوشی قرار میگیرد. در زمان آزمایش، پزشک به انجام نمونهبرداری برای برداشتن بافت از مسیر دستگاه گوارش و بررسی آن در زیر میکروسکوپ میپردازد و نیز سی تی اسکن یا
ام آر ای روده باریک نیزمی تواند نشانههای التهاب، تنگی، وجود آبسه یا فیستول را بررسی کرد.وی اظهار داشت: جهت درمان بیماری کرون روده نکته مهم این است که کنترل بیماری مرحله به مرحله است مخصوصا در نوع کولیت اولستروز، همه داروها به صورت یکدفعه آغاز نمیشود. در کولیت اولستروز ترجیح ما این است که داروهای خوراکی یا موضعی استفاده کنیم.
دکتر امانی بیان کرد: اکثرا در مرحله اولیه بیماری کرون روده داروی کورتن برای کنترل شدت بیماری استقاده میشود. به علت عوارض کورتن استفاده از آن کوتاه مدت است. این دارو در ادامه با داروهای ضد التهابی مثل دسته آمینوسالیسیلاتها جایگزین میشود که به عنوان درمان نگهدارنده است.این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان اضافه کرد: بیمارانی که علایم شدیدتری دارند داروهای ضد ایمنی استفاده میشود، البته در درصد کمی با این داروها کنترل نمیشوند و نیاز است از داروهای بیولوژیک استفاده کنند و معمولا جراحی را برای این بیماران پیشنهاد نمیکنیم مگر اینکه بیمار دچار عوارض شدید باشد. اگر مواردی مانند آبسه، چرک، گشادشدگی روده، تنگی روده که باعث انسداد روده میشود، مشاهده شود معمولا از روش جراحی استفاده میکنیم.
وی عنوان کرد که نکته مهم این است شایعترین علت عود بیماری کرون روده، قطع دارو است ودقت به این نکته مهم است که IBD به صورت قطعی درمانی ندارد و هدف درمان کاهش علایم بیماران و خاموش کردن التهاب و اجتناب از عوارض مرتبط با بیماری است لذا لازم میشود که بیمار تا آخر عمر دارو استفاده کند.دکتر امانی گفت: اگر التهاب روده به موقع درمان نشود مخاط روده دیگر حالت طبیعی نخواهد داشت و ممکن است زمینه را برای ایجاد سرطان فراهم سازد ودر صورت مصرف صحیح داروها تا 95 درصد این بیماری به صورت کامل کنترل میشود و نیز تغییرات شیوه زندگی مدیریت کرد و داشتن روابط عاطفی سالم در میان اعضاء خانواده و دوستان اهمیت بسیاری دارد.
- علتهای متعددی
در بروز بیماری کرون روده نقش دارند
در ادامه نیز دکتر فره وش در اینباره میگوید: بیماری التهابی روده باریک امروزه در ایران در حال گسترش و افزایش میباشد.این بیماری شامل دو بیماری کولیت السروز یا زخم التهابی روده و بیماری کرون است. وی اضافه کرد که این بیماری در سالهای گذشته در کشورهای توسعه یافته و صنعتی بیشتر مشاهده میشد ولی در سالهای اخیردر کشورهای دیگر مانند ایران در حال افزایش است. دلیل این افزایش صنعتی شدن و نحوه زندگی و بهتر شدن بهداشت و پیشرفت بهداشت است.این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان بیان کرد: بیماری کرون روده در کشورهایی که از نظر اقتصادی و اجتماعی در سطح بالایی هستند بیشتر و در کشورهایی که فقیر هستندکمتر دیده میشود .وی ابراز کرد که علتهای متعددی در بروز بیماری کرون روده نقش دارند که مهمترین آن مشکل درسیستم ایمنی است که به مخاط دستگاه گوارش این بیماران صدمه میزند و علل دیگر مانند علل محیطی، مصرف زیاد آنتی بیوتیک در سالهای اولیه زندگی میباشند. دکتر فره وش اظهار کرد: به طور کلی هرچه بیماریهای انگلی و عفونی در جامعه کمتر باشد، بیماری کرون روده خودش را بیشتر نشان میدهد. این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان بیان کرد: در برخی از نژادها مانند یهودیها و در برخی از کشورهای اروپای شمالی احتمال ابتلا به بیماری کرون روده بیشتر از کشورهای دیگر است و نیز مشاهده شده در افرادی که مهاجرت کرده اند، احتمال ابتلا به این بیماری، افزایش مییابد.وی عنوان کرد: به نظر میآید عوامل ژنتیکی و محیطی مانند نوع تغذیه، نحوه زندگی، عفونتهای دوران کودکی، باکتریهای محیطی، زمینه ساز ابتلا به بیماری کرون روده در افراد میتواند باشد. دکتر فره وش متذکر شد: در افراد سیگاری نیز احتمال ابتلا به بیماری کرون روده بیشتر از افراد غیر سیگاری است و نیز وراثت در ابتلا به بیماری کرون روده بیتاثیر نیست به گونهای که در دوقلویهای همسان ( یک تخمکی) اگر یکی از آنها به بیماری کرون روده مبتلا شود احتمال ابتلا به بیماری کرون روده در قل دیگر 50 در صد میباشد. این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان توضیح داد: سن شیوع ابتلا به بیماری کرون روده اغلب از 20 تا 40 سالگی است که 70 الی 80 درصد افراد در این سن به این بیماری مبتلا میشوند و در پیک دوم نیز از 70 تا 90 سالگی احتمال ابتلا به بیماری کرون روده در
افراد وجود دارد. وی بیان کرد: علت ابتلا به بیماری کرون روده نیز مانند بیماری کولیت السروز مشخص نیست لذا از این جهت در یک مبحث قرار میگیرند. دکتر فره وش بیان کرد که با توجه به این نکته که تست دقیقی جهت تشخیص بیماری کرون روده وجود ندارد لذا مجموعه یافتههای آزمایشگاهی، پاتولوژی وآندوسکوپی و رادیولوژی مجموعا کمک میکنند که این بیماری تشخیص داده شود. این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان توضیح داد: بیماری کرون روده افراد را از دهان تا مقعد میتواند درگیرنماید و در دهان به شکل آفتهای مخاطی و در مقعد به شکل فیستول یا آبسه مشاهده میشود.
وی ادامه داد که فیستولهای ایجاد شده بر اثر ابتلا به بیماری کرون روده، مقاوم به درمان هستند و به راحتی بهبود نمییابند و از فیستولهای معمولی متفاوت است. دکتر فره وش بیان کرد: احتمال ابتلا دستگاه گوارش به این فیستولها در حدود 70 الی 80 درصد در روده باریک بخصوص قسمت انتهایی میباشد اما برخی تظاهرات بیماری کرون روده در مناطق خارج از روده نیز ممکن است، ایجاد شود. به طور مثال در قسمت مفاصل، کبد،چشم، مجاری صفراوی.
این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان عنوان کرد: بیماری کرون روده از نظر علایم بالینی میتواند اسهال، خونریزی از روده یا مقعد را در افراد مبتلا ایجاد نماید و وقتی در روده مشکل ایجاد شود بیمار به دلیل دردهای شدید شکمی که بر اثر التهاب یا انسداد ایجاد شده به پزشک مراجعه میکند.
وی متذکر شد فیستول میتواند بین روده به روده،روده به پوست،روده به مثانه و روده به رحم در افراد ایجاد شود و مشکلات بسیاری را برای افراد ایجاد نماید.
دکتر فره وش گفت: به طور کلی فیستول یعنی مجراهای چرکی و عفونی که فضایی را به فضایی دیگر وصل میکنند به همین خاطر تخریب ناشی از التهاب در افراد مبتلا به کرون مشاهده میشود. این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان بیان کرد: فیستولهای ایجاد شده به دلیل ابتلا به بیماری کرون اغلب با جراحی یا دارو بهبود مییابند اما احتمال عود این بیماری در افراد وجود دارد. وی بیان کرد: در صورتی که در آندوسکوپی و کولونوسکوپی افراد زخم یا پولیپ و تنگی در روده باریک دیده شود و انجام "ام آر ای نیز از روده باریک التهاب و زخم را نشان دهد، میتوان احتمال داد که فرد به بیماری کرون روده مبتلا است.دکتر فره وش اظهار کرد: بیماری کرون روده در صورت عدم درمان میتواند مجاری صفراوی را درگیرکرده و تنگی درقسمتهای روده ایجاد کند و پس از 8 الی 10 سال احتمال ابتلا به سرطانهای دستگاههای گوارش را در افراد افزایش میدهد.این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان عنوان کرد: امروزه خوشبختانه درمانهای پیشرفتهای برای بیماری کرون روده وجود دارد. با تجویز داروهای خوراکی و داروهای بیولوژیکی و در برخی موارد به وسیله جراحی تنگی و انسداد روده درمان میشود و قسمت تنگ شده روده برداشته میشود.وی اظهار کرد: افراد مبتلا به بیماری کرون روده اغلب دچار سوءتغذیه هستند و دچار کمبود ویتامین و پروتئین میشوند بخصوص در اطفال این مشکل بیشتر مشاهده میشود و باعث اختلال در رشد و بروز وخامت حال آنها میشود. دکتر فره وش مطرح کرد: با توجه به این نکته که این بیماری تست قطعی ندارد، بیماریهای زیادی در تشخیص افتراقی آن قرار میگیرند که در راس آنها عفونت باکتری یای، ویروسی و انگلی قرار دارد.این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان ادامه داد: یکی از بیماریهای عفونی، بیماری سل در دستگاه گوارش است که در گذشته به دلیل مصرف شیر غیر پاستوریزه بسیار مشاهده میشد و برخی بیماریهایی که سیستم ایمنی را درگیرمی کنند و نیز بیماریهای عروقی ممکن است با بیماری کرون روده شباهت داشته باشند. وی ابراز کرد که سیر بیماری کرون روده در برخی از افراد کند طی میشود اما در برخی از افراد بخصوص افراد کم سن و سال، سیر این بیماری سریعتر طی میشود . دکتر فره وش بیان کرد: در آزمایشات بروز کم خونی،کمبود ویتامین ها، مشکل سوء جذب میتواند نشانه ابتلا به بیماری کرون روده باشد.این فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان در پایان گفت: در اغلب افراد مبتلا به کرون روده جهت درمان، دارویی خوراکی مانند داروهای ضد التهابی و گاهی کورتن و داروهای ضعیفکننده سیستم ایمنی برای درمان تجویز میشود و اگر این داروها جواب نداد از داروهای بیولوژیکی و تزریقی برای درمان مبتلایان به این بیماری استفاده میشود.
کرون، بیماری که تمام بدن را میخورد
بیماری کرون یکی از بیماریهای التهابی روده است که با التهاب دیوار روده مشخص میشود، اگرچه این بیماری میتواند قسمتهای مختلف دستگاه گوارش را درگیر کند اما بیش از همه روی رودههای کوچک اثر منفی میگذارد. به گزارش باشگاه خبرنگاران؛کاهش وزن، اسهال،
دل درد و دل پیچه از نشانههای ابتلا به بیماری کرون است و این مشکل با " آبسه" تنگی و انسداد رودهها همراه است.این بیماری میتواند بخشهای دیگری از بدن را درگیر کند که از آن میتوان به درگیری معده اشاره کرد.مصرف برخی داروها با تجویز متخصص و در صورت لزوم انجام عمل جراحی برای درمان به ویژه اگر فستیوال ایجاد شود ضروری است.شروع سن این بیماری در فاصله سنی 10 تا 30 سالگی است و اولین نشانهها در این فاصله دیده میشود.این بیماری باعث ابتلا به کم خونی نیز میشود و کم خونی به دنبال این بیماری باعث احساس خستگی، رنگ پریدگی، بیحوصلگی فرد باشد،علاوه بر اینکه پوست، خون و عملکرد غدد درون را نیز تحت تاثیر قرار میدهد.برای این بیماری درمان قطعی وجود ندارد اما میتوان با مصرف دارو، رعایت رژیم غذایی مناسب و در صورت لزوم انجام عمل جراحی علائم ناخوشایند این بیماری را کنترل کرد.ادویه ها، فیبر، لبنیات برای این افراد بسیار مضر است و مصرف انواع سس و غذاهای پرچرب مانند کره و خامه به هیچ وجه مناسب نیست.آب، پتاسیم، امگا 3 و مکملهای ویتامینی برای این افراد بسیار ضروری است.
مصرف آسپرین مرگ ناشی از سرطان روده بزرگ را کاهش میدهد
یک مطالعه جدید نشان میدهد که استفاده طولانی مدت از آسپرین قبل از تشخیص سرطان روده بزرگ ممکن است با کاهش مرگ و میر ناشی از این سرطان مرتبط باشد.به گزارش مهر، یافتههای محققان در ارتباط با استفاده از آسپرین قبل از تشخیص سرطان روده بزرگ نشان میدهد که این دارو ممکن است با محدود کردن گسترش متاستاتیک تومورهای روده بزرگ قبل از تشخیص، به کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری کمک کند. جلوگیری از متاستازهای دوردست منجر به کاهش مرگ در اثر سرطان روده بزرگ میشود.در این مطالعه دادههای مربوط به زنان و مردانی که از سالهای ۱۹۹۲ و ۱۹۹۳ تا سال ۲۰۱۵ تحت نظر و پیگیری بودند بررسی شد. در ابتدای مطالعه شرکتکنندگان فاقد هرگونه بیماری بودند.در حالی که شواهد بیشتری، ترجیحاً از آزمایشات تصادفی و کنترل شده مورد نیاز است، یافتههای این مطالعه منبع مهمی برای آگاهی پزشکان و بازماندگان سرطان روده بزرگ در مورد فواید و مضرات احتمالی استفاده از NSAIDهای آسپرینی و غیر آسپرینی است.