فتح اله دهقان- جامعه بشری در طول تاریخ ناملایمات، پستی و بلندیها و معضلات زیادی را تجربه نموده است. پدیدههای شارلاتانیزم و پوپولیسم
از جمله مشکلات و معضلاتی است که همواره گریبانگیر جوامع انسانی بوده است. پوپولیسم و شارلاتانیزم دارای اشتراکات زیادی هستند و برازنده یکدیگرند. شارلاتانیزم در طول تاریخ آئینها، انقلابها، جنبشهای اجتماعی، سیاسی و... را از مسیر واقعی منحرف و آلوده نموده است.
در ایتالیای قرن 16شارلاتان به کسی گفته میشد که با اغراق، گزافه و طمطراق سخن میگفت. این افراداز ابزارهای مشروع و غیرمشروع به تاسی از افکار «ماکیاولی؛هدف وسیله را توجیه میکند» برای رسیدن به اهداف خود استفاده میکردند.
آنها از حقه بازی، شیادی، چرب زبانی، دروغگویی، تقلب و نیرنگ بازی ابائی ندارند.
متاسفانه این پدیده اجتماعی در دنیای کنونی رشد کرده و جا افتاده وبه صورت خرده فرهنگی ناهنجار درآمده است.
پیشرفتهای صورت گرفته در ابعاد مختلف جوامع موجب پیچیدهتر شدن زندگی انسانها شده است.به تبع آن روشهای شارلاتانها نیز پیچیده وتودر تو شده است.
پیشرفتهای علمی وتکنولوژی، امکانات وابزارهای فوقالعادهای را برای تغییر افکار عمومی در جهت دسترسی به اهداف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی در اختیار این طیف گذاشته است.کشور ما نیز درگیر این آفت اجتماعی است و درمعرض آسیبهای فراوانی است.مهمترین و جدیترین آسیب این پدیده جازدن این طیف در نقش طبقه صالح است به طوری که عوام به چشم مصلح به آنها نگاه میکنند.
اشغال مناصب، جایگاههای مدیریتی، واز همه خطرناکتر قرار گرفتن آنها در گروههای مرجع میباشد.
این روند موجب تضعیف ارزشها وهنجارهای اخلاقی در جامعه میشود. همچنین کشور را از مدیریت نخبگان صالح، مومن، متعهد، متخصص و با تجربه محروم نموده و موجب به هدررفتن منابع و سرمایههایی است که باید صرف توسعه کشور شود. جامعه جهانی و کشور ما برای مبارزه با آفت شارلاتانیزم نیازمند نهضتی همگانی است.